اروپا و آمریکا نسبت به هرگونه حمایت کشورها از روسیه حساس هستند/ ارزیابی اطلاعاتی اروپا نشان می‌دهد که روسیه در اوکراین زمین‌گیر شده است

محمدابراهیم ترقی‌نژاد: رحمان قهرمانپور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی ابعاد تنش پیش آمده در روابط ایران و غرب در پی اتهام‌ مطرح شده از سوی اروپا و آمریکا مبنی بر ارسال پهپاد به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین و در پاسخ به این سوال که آیا اتحادیه اروپا براساس آنچه «رویترز» خبر داده است در نشست روز دوشنبه به دنبال اعمال تحریم علیه تهران خواهد بود، گفت: مساله اروپا در حال حاضر موضوع پهپادها و جنگ اوکراین است؛ اگر به یاد داشته باشید یک الی دو هفته پیش از شروع جنگ اوکراین، وزیر امور خارجه لهستان راهی تهران شد و معلوم بود که حامل پیام مهمی است؛ چراکه حساسیت اروپا در خصوص موضوع حمایت سیاسی و نظامی از روسیه از همان زمان آغاز شده بود. خواست اروپا به همراه آمریکا این بوده و هست که روسیه در جنگ اوکراین تنها بماند.

وی ادامه داد: همچنین نزدیک ۱۰ روز پس از آغاز جنگ، آمریکا به چین هشدار جدی داد که هرگونه کمک این کشور به روسیه موجب تحریم پکن خواهد شد. این تهدید به حدی جدی بود که سفیر چین در آمریکا در مقاله مفصلی در نشریه «نیویورک تایمز» تاکید کرد که چین به هیچ عنوان از حمله روسیه خبر نداشته و در جریان دیدار پوتین با شی جی پینگ در زمان سفر رئیس‌جمهور روسیه به این کشور در زمان برگزاری المپیک زمستانی و در آستانه جنگ هیچ سخنی در این رابطه به میان نیامده است و مقامات چین هم صراحتا اعلام کردند که پکن هیچ کمک تسلیحاتی به روسیه نخواهد کرد. بنابراین این موضوع به حدی از اهمیت برای اروپا و آمریکا برخوردار است که حتی چین مجبور به عقب نشینی شد.

قهرمان‌پور افزود:  مساله اروپا از همان ابتدا این بود که ایران در جریان جنگ کمکی به روسیه نداشته باشد. این در حالی است که در هفته‌های آغازین جنگ با توجه به ذهنیتی که از روسیه وجود داشت و تبلیغات مسکو تحلیل‌ برخی در ایران این بود که روسیه می‌تواند به سرعت جنگ را تمام کرده و حکومت مدنظر خود را در کیف روی کار بیاورد. با این حال اما از همان ابتدا تحلیل کارشناسان بر این اساس استوار بود که روسیه تجربه جنگ‌های بزرگ و دامنه‌دار را ندارد و بزرگترین جنگ ارتش روسیه جنگ داخلی چچن در دهه ۹۰ بوده که در آن هم مسکو با توسل به شیوه‌های ناقض حقوق بشر و کشتار جمعی توانسته نتیجه را به نفع خود پیش ببرد. اسنادی هم که از جنگ چچن بیرون آمد نشان داد که روسیه قابلیت چندانی نداشته و جنگ هوشمندانه نبود و انقلابی در علوم نظامی در روسیه رخ نداده است و روسیه همچنان با سلاح‌هایی می‌جنگد که تکنولوژی آن متنعلق به ۱۹۸۰ است و در جنگ اوکراین هم دیدیم که شدت و وسعت خطای این تسلیحات بیشتر از حد انتظار بود.

این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: بنابراین اروپا و آمریکا نسبت به هرگونه حمایت کشورها از روسیه حساس بوده و هستند. با این حال به این مساله نمی‌پردازم که چرا جنگ اوکراین اروپا را ترسانده و بریتانیا همه تلاش خود را به کار گرفته که روسیه را زمین‌گیر کند چراکه شاهد هستیم بیشترین حمایت از اوکراین را بریتانیا و پس از آن آمریکا داشته است. آلمان نیز با وجود احساس ترس از جنگ و ناامنی به همراه فرانسه و ایتالیا خواهان پایان جنگ هستند. تاکید می‌کنم اروپا به شدت نسبت به هرگونه حمایت نظامی از روسیه حساس است چراکه ارزیابی اطلاعاتی و استخباراتی اروپا نشان می‌دهد که روسیه در اوکراین در حال شکست خوردن است. اظهارات اخیر پوتین مبنی بر عدم تهاجم جدید نیز نشان می‌دهد مسکو در اوکراین زمین‌گیر شده و موضوع اعلام بسیج عمومی که خط قرمز پوتین بود که در نهایت ناگزیر به آن تن داد هم همین را نشان می‌دهد.

وی افزود: براساس ارزیابی اروپایی‌ها روسیه در اوکراین زمین‌گیر شده و تنها با حمایت خارجی ممکن است از این مخمصه خارج شود و این کمک خارجی از نظر اروپایی‌ها یک تهدید جدی است. اروپایی‌ها احتمال فروش پهپادهای ایران را یک تهدید جدی می‌دانند و در این مورد کوتاه نخواهند آمد. البته با اینکه اعلام شده این موضوع روز دوشنبه در دستور کار نیست اما در صورت ادامه این روند، ممکن است تحریم‌ها را اعمال و بحرانی جدی در روابط ایران و اروپا ایجاد شود.

قهرمانپور در پاسخ به این سوال که گفته شده جلسه مرتبط با ایران در اتحادیه اروپا بر مبنای موضوع ادعای نقض قطعنامه ۲۲۳۱ از سوی ایران تشکیل می‌شود و این در حالی است که براساس برجام تحریم خرید و فروش تسلیحات از سوی ایران ۵ سال پس از امضای توافق به پایان رسیده است، اروپا بر چه مبنایی می‌خواهد ایران را تحریم کند، گفت: در این موضوع یک بحث حقوقی و یک بحث سیاسی مطرح است که باید از هم تفکیک شود. ایران براساس قطعنامه ۲۲۳۱ دیگر ممنوعیتی برای فروش تسلیحات ندارد. مساله اینجا بحث بر سر استدلال حقوقی نیست و سیاست بین الملل بر مبنای قدرت تحلیل می‌شود. احتمالا توسل اروپا به این موضوع است که جنگ اوکراین تجاوز آشکار به تمامیت ارضی یک کشور عضو سازمان ملل و حمایت از این موضوع نقض سیاست بین‌الملل است؛ پس مساله اصلی مساله قدرت است.

وی ادامه داد: اروپا اگر احساس تهدید کند که معتقدم این احساس در غرب پس از حمله روسیه به کیف و ۴۸ شهر دیگر به وجود آمده و حرف‌های جوزپ بوررل مبنی بر اینکه اگر روسیه دست به حمله اتمی بزند، ارتش این کشور را از بین می‌بریم و همچنین فروش سامانه ضدپهپادی آلمان به اوکراین، نشان از همین احساس ترس و تهدید دارد، پس اروپا احساس تهدید کرده و در این راستا اقدام خواهد کرد.