زمان رو به اتمام است/ مطرح کردن عنوان "توافق جدید" صرفاً تبلیغاتی است/ تولید ناخالص داخلی ایران در حال افزایش است

ویلیام بیمن استاد علوم سیاسی دانشگاه مینه سوتای آمریکا است. وی در گفت‌وگو با ایلنا به بیان نظرات خود در مورد احیای توافق هسته‌ای و بررسی روند مذاکرات وین پرداخت.

مذاکرات وین برای آمریکا اولویتی ندارد

امیدوارم مذاکرات محرمانه در جریان باشد

ویلیام بیمن به ایلنا گفت: علیرغم پیشرفت‌های گزارش شده من تصور می‌کنم مذاکرات وین به بن‌بست خورده است. برای ایالات متحده آنها اولویت قابل توجهی ندارند. در حال حاضر دولت بایدن درگیر مسائل فوری دیگری مثل تورم، بحران روسیه اوکراین، ادامه بحران کووید و کاهش محبوبیت بایدن است. به همین دلیل هیچ "فشاری" از سوی ایالات متحده برای رسیدن به توافق وجود ندارد. برای ایران نیز ضروری است که هرگونه امتیازی در مورد غنی‌سازی اورانیوم ندهد.

این استاد دانشگاه یادآور شد: تنها امیدی که من در پیشبرد این گفت‌وگوها می‌بینم نوعی توافق محرمانه بین آمریکا و ایران است که علنی نمی‌شود، اما مذاکرات را به جلو می‌برد. هر دو طرف در تلاش هستند تا چیزی را بیابند که اهرمی را فراهم کند. آخرین اقدام مربوط به آزادی زندانیان است. این موضوع حاشیه‌ای برای توافق است، اما نشان می‌دهد که گفت‌وگوها بین ایالات متحده و ایران ادامه دارد.‌ باید  هر یک از طرفین مایل به دادن امتیازی باشند. ایالات متحده باید تحریم‌های اقتصادی را لغو کند. ایران باید غنی‌سازی اورانیوم یا سانتریفیوژهای اورانیوم را کاهش دهد. تاکنون هیچ یک از طرفین تمایلی برای انجام این کار نشان نداده‌اند. ممکن است مذاکرات محرمانه‌ای بین دو طرف در جریان باشد که من از آن اطلاعی ندارم، اما چیزی علنی نشده است.

زمان رو به اتمام است

وی در ادامه تاکید کرد: در حال حاضر هیچ نشانه‌ای از پیشرفت نمی‌بینم. تنها اهرم ایران در این توافق، غنی‌سازی اورانیوم است. بدون کاهش قابل توجه تحریم‌های اقتصادی، این اهرم را رها نخواهد کرد. ایالات متحده می‌تواند شروع به از بین بردن تحریم‌ها کند - به ویژه تحریم‌هایی که رئیس‌جمهور ترامپ پس از خروج از برجام اعمال کرد - اما خطر این است طرفین به تعهدات خود عمل نکنند. به همین دلیل است که مذاکرات دچار چالش شده است. علاوه بر این، محدودیت‌های زمانی برجام به پایان می‌رسد و در صورت عدم حصول توافق، کل توافق را به چالش می‌کشد. بنابراین در حال حاضر، زمان رو به اتمام است و هیچ کس حاضر نیست، هیچ‌گونه امتیازی بدهد.

اختلاف در جزئیات است

مطرح کردن عنوان "توافق جدید" صرفاً تبلیغاتی است

این استاد دانشگاه در ادامه در مورد تداوم مذاکرت بعد از احیای برجام گفت: ایالات متحده قطعاً سعی می‌کند درباره موضوعات دیگری مانند محدودیت‌های سیستم موشکی ایران و کاهش حمایت این کشور از حزب‌الله لبنان مذاکره کند.

بیمن ادامه داد: گام‌های اولیه در این «توافق جدید» مربوط به آزادسازی ۷ میلیارد دلار از سرمایه‌های ایران تحت تحریم در کره شمالی و آزادی برخی زندانیان است که هیچ‌کدام ربطی به برجام ندارند، بنابراین اقدامات خوبی هستند. این توافق از ایران می‌خواهد غنی‌سازی را از ۶۰ درصدی که در حال حاضر دنبال می‌کند به ۳.۶۷ درصد کاهش دهد و ایالات متحده به تدریج تحریم‌ها را لغو کند. اما هیچ جدول زمانی و توافقی در مورد مراحلی که این اقدامات انجام خواهد شد، وجود ندارد. همانطور که می‌گوییم «اختلاف  در جزئیات است» و هیچ نشانه‌ای از پیشرفت در این جزئیات وجود ندارد. اما نکته اصلی این است که ایران باید غنی‌سازی اورانیوم را کاهش دهد و ایالات متحده باید تحریم‌های اقتصادی را برای اجرای مجدد برجام لغو کند. این تنها راهی است که می‌توان پیشرفت کرد. پوشاندن این موضوع با طرح  عنوان "توافق جدید" صرفاً تبلیغاتی است.

امضاکنندگان اروپایی برجام عمدتاً ساکت و غیرفعال بوده‌اند

با شکست مذاکرات، همه طرف‌ها ضرر می‌کنند

این استاد دانشگاه در ادامه گفت: ایران در حال حاضر با کمک چین و روسیه تحریم‌ها را نقض می‌کند. قیمت نفت در حال افزایش است، اسرائیل دیگر ایران را به صورت جدی تهدید نمی‌کند. بنابراین ایران به جهت‌گیری اقتصاد خود به سمت شرق آسیا، به ویژه چین، جایی که در حال حاضر در حال فرار از تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده است، ادامه خواهد داد. تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۲۱ افزایش یافت و همچنان در حال افزایش است. بنابراین به نظر می‌رسد سران ایران احساس می‌کنند می‌توانند با تحریم‌ها زندگی کنند و هیچ فشاری برای دست کشیدن از اهرم فشار خود احساس نمی‌کنند. امضاکنندگان اروپایی برجام عمدتاً ساکت و غیرفعال بوده‌اند. چین و روسیه در حال حاضر به دلیل تنش‌های سیاسی مداوم بین کشورها، نفوذ کمی بر ایالات متحده دارند یا اصلاً نفوذ ندارند. بنابراین اگر بازگشت به برجام با شکست مواجه شود، همه طرف‌ها ضرر می‌کنند آن هم با توجه به این واقعیت که آنها باید با شرایط فعلی زندگی کنند و راه‌هایی برای کاهش آسیب‌های اقتصادی و مشکلات امنیتی ناشی از آن بیابند.

ایران در حال بازی سختی با آمریکا است

وی اضافه کرد: دولت رئیسی مصمم‌تر است که بدون کاهش قابل توجه تحریم‌های اقتصادی، هیچ امتیازی به آمریکا ندهد. رئیس‌جمهور رئیسی معتقد است که مردم ایران با این سیاست مخالفت نخواهند کرد، بنابراین مذاکره‌کنندگان ایرانی به جز افزایش اهرمی که با غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد دارند، چیز جدیدی به مذاکرات ارائه نکرده‌اند. آنها در حال بازی سختی با آمریکا هستند.