تولید رانت جدید فولادی با نگاه تبعیض آمیز وزارت صمت

به گزارش ایلنا، سعید درخشانی، کارشناس بازار سرمایه با بیان مطلب فوق، می‌گوید که وزارت صمت باید به‌جای تصمیمات دم‌دستی، حل بنیادین معضلات را هدف‌گذاری کند. او معتقد است فروش فولاد آن هم به این حجم بزرگ و در فضایی غیرشفاف، پای افراد تازه‌کاری را باز می‌کند که می‌توانند به‌راحتی تبدیل به رانت‌خوار شوند و آشفتگی و گرانی را در بازار فولاد دامن بزنند.

این گفتگو را در ادامه بخوانید:

کاهش ماهانه 60 هزار تن شمش فولاد از بورس کالا و اختصاص آن به یک شرکت از سوی وزارت صمت، چه عواقبی دارد؟

قبلاً تجربه‌های مشابه نیز در این زمینه داشتیم و چنین رفتارهای قطعاً موجب فساد و رانت و تبعیض خواهد شد. باید بر روی محصولاتی که وارد بازار می‌شود نظارت‌های قوی وجود داشته باشد. عرضه محصول در خارج از بورس، قطعاً رقابت‌پذیری را به هم می‌زند و بازار را به هم خواهد ریخت و به‌عنوان‌مثال آنان که در حوزه مسکن و ساختمان، باید فولاد را از بازار آزاد خریداری کنند دچار مشکل خواهند شد و درنهایت قیمت مسکن را بالا خواهد برد. باید به این نکته نیز توجه داشت که این اقدامات خودسرانه، انگیزه سرمایه‌گذاری در بازار فولاد را پایین خواهد آورد.

راهکار پیشنهادی شما برای مقابله با چنین چالش‌هایی چیست؟

بهترین راهکار این است که عوامل ایجاد چنین تصمیم هایی در بازار، به‌صورت بنیادین بررسی و شناسایی شوند؛ امروز از مهم ترین موارد برای تنظیم بازار، بحث عرضه است که باید تقویت شود و برای آن تسهیلاتی ارائه کرد. اگر به مشکلات بنیادین بپردازیم بهتر از آن است که به دنبال راه‌حل‌های کوچکی باشیم که راحت به ذهن می‌رسند اما ممکن است همین تصمیم های کوچک، عواقب سنگینی برای اقتصاد داشته باشد.

*در مورد صادرات تصور دولت این است که فولاد صادرات شود و باعث شود که ارز به کشور برگردد، درصورتی‌که لزوماً چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد و خیلی‌ها ارز را برنگرداندند. فکر نمی‌کنید این تصمیم باعث رانت شود و مشکلات جدید برای بازار ایجاد کند؟

البته من با برخی از صادرکنندگان که صحبت کردم می‌گفتند ما می‌خواهیم ارز را به کشور برگردانیم اما با توجه به تحریم‌ها، دولت راهکار مشخصی به ما ارائه نکرده است. وقتی دولت نمی‌تواند ارز وارد کشور کند چطور صادرکننده می‌تواند این کار را انجام دهد؟ دولت باید تدابیری اتخاذ کند که صادرکنندگان بتوانند ارز را به کشور برگردانند. در میان مشکلات بازگشت ارز، بعضا موضوعاتی غیرکارشناسی همچون فروش فولاد خارج از فضای بورس و یا اختصاص سهمیه ای خاص به شرکت ها منعکس می شود که این موارد، پای افراد تازه‌کاری را به این بازار باز می‌کند که می‌توانند به‌راحتی تبدیل به رانت‌خوار شوند.

خروج این مقدار فولاد از بورس، چه معضلاتی برای مصرف‌کننده ایجاد خواهد کرد؟

قطعاً معضلاتی خواهد داشت، هم‌اکنون در بحث خودرو این مشکل را داریم. در صنعت خودرو به‌جای اینکه کاری کنیم که قیمت کارخانه به قیمت بازار برسد و کارخانه بتواند به‌اندازه کافی عرضه داشته باشد، قیمت کارخانه را کم می‌کردند و یک حاشیه امن و آزاد برای هزاران دلالی ایجاد کردند که هیچ‌وقت در این صنعت حضور نداشتند و فقط برای خریدوفروش و سود، وارد بازار خودرو می‌شوند. باید روند را به‌گونه‌ای ساخت که سود فروش خودرو به جیب خودروساز برود تا بتواند دوباره محصول بهتری تولید کند. به نظر من خروج 60 هزار تن فولاد از بورس و فروش آزاد آن به شرکتی خاص، غیرعلمی برخورد کردن با مسائل اقتصادی بوده و به تولید ضرر خواهد زد و اگر تولید آسیب ببینید، عرضه به‌مرور کم می‌شود و قیمت‌ها بالا خواهد رفت. دولت باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که عرضه هیچ‌گاه کم نشود و سودآوری برای تولیدکننده همچنان پابرجا بماند. زیان‌آوری برای تولیدکننده‌ها حتی اگر دولتی باشد بعد از مدتی تعطیل خواهد شد و حتی از بانک نیز نمی‌تواند وام بگیرد که درنهایت دولت باید از جیب مردم خرج کند و همین باعث نارضایتی می‌شود.

چرا دولت درباره تنظیم بازار فولاد با تولیدکنندگان کمتر مشورت می کند؟

این انتقادی است که همه به دولت دارند و حتماً باید با تولیدکننده و بخش خصوصی مشورت شود. این‌گونه تصمیمات بسیار حساس است و بی‌تدبیری در آن بازار بزرگی چون فولاد را به‌هم‌ریخته است. متأسفانه، دولت، اغلب برای حل مشکلات موجود، دم‌دستی‌ترین راه‌حل را انتخاب و اجرا می‌کند که در بسیاری مواقع، به دلیل کارشناسی نبودن، تصمیمات ابلاغی گره‌گشا نیست. البته به تازگی خبرهای خوشی در خصوص رشد عرضه ها در بورس و تنظیم بازار به گوش می رسد که امیدواریم به زودی اجرایی شود.