چرا بهتر است سی.ان.جی جایگزین بنزین در سبد سوخت شود؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، از روز  24 آبان سال گذشته که دولت طرح سهمیه‌بندی بنزین را اجرا کرد و به واسطه آن قیمت هر لیتر بنزین سهمیه‌ای 1500 تومان و نرخ آزاد هر لیتر بنزین نیز 3000 تومان اعلام شد و با توجه به اینکه قیمت گاز برای خودروهای گازسوز تغییری نیافت، بسیاری از مردم تصمیم گرفتند خودروی خود را گازسوز کنند، اما استفاده از گاز به جای بنزین در سبد سوخت مصرفی چه مزیت‌هایی برای خانوار و کشور خواهد داشت؟ از مهمترین و آینده‌نگرانه‌ترین مزیت‌های این تصمیم استراتژیک باید به کاهش مصرف بنزین و جلوگیری از واردات بنزین و در مقابل افزایش صادرات این فرآورده ارزآور اشاره کرد. 

به طوری که اگر دوگانه‌سوز شدن یک میلیون و چهارصد هزار خودرو عمومی که در دستور قرار گرفته‌اند،  اجرایی شود، روزانه حدوداً  10میلیون لیتر بنزین صرفه‌جویی می‌شود که با درنظر گرفتن قیمت میانگین سال گذشته 50 سنت برای هر لیتر بنزین سالانه یک میلیارد و 800 میلیون دلار صرفه‌جویی خواهیم داشت. علاوه بر آن سوخت گاز آلودگی بسیار کمتری نسبت به سوخت بنزین دارد که در واقع می‌تواند تضمینی برای سلامت جامعه باشد.

صرفه‌جویی در هزینه سبد سوخت خانوار را نیز نباید به عنوان ملموس‌ترین نتیجه این هدف از یاد برد به نحوی که اگر صرفه‌جویی روزانه 20 لیتر بنزین برای خودرو وانت‌بار بین شهری و 15 لیتر برای خودرو وانت بار درون شهری و 10 لیتر برای خودرو سواری عمومی در نظر بگیریم برای خانواده وانت‌بار برون شهری با محاسبه 300 لیتر بنزین به قیمت 1500 تومان یارانه‌ای و 300 لیتر با قیمت بنزین آزاد سالانه حدوداً 13 میلیون تومان و برای وانت‌بار درون شهری میزان صرفه­‌جویی سالانه حدوداً 10 میلیون تومان و برای خانواده سواری عمومی حدودا 11 میلیون تومان صرفه‌جویی خواهد شد. ضمن اینکه ارزش افزوده خودرو با دوگانه سوز شدن بالاتر می‌رود.

اما آیا این اقدام در سطح ملی هم یک مزیت است؟ پاسخ اینکه دولت از سال 1380 تا 1394 بیش از 860 میلیارد دلار یارانه به فرآورده‌های نفتی داده است که با مقایسه GDP که معادل 450 میلیارد دلار است یک هزینه بسیار بالا و گزاف است. سهم بنزین از یارانه داده شده 120 میلیارد دلار است، یعنی در طی 14 سال به اندازه 2 سال GDP کشور صرف یارانه انرژی شده است به عبارتی یک هفتم GDP کشور صرف پرداخت انرژی یارانه‌ای به فرآورده‌های نفتی می‌شود.

 آیا استفاده از سی.ان.جی به جای بنزین در کشور ما در مقایسه با دیگر کشورها به صرفه‌تر است؟ در مقایسه کشورهایی که از گاز به عنوان سوخت استفاده می‌کنند چه آنان که دارنده این منبع انرژی هستند و یا خیر، در می‌یابیم که چقدر این سوخت به صرفه و چه میزان کشور ما به لحاظ برخورداری از این سوخت پاک می‌تواند هزینه‌های سبد انرژی خود را کاهش دهد، مثلا هزینه مصرف گاز در کشور آرژانتین یک سوم بنزین، چین یک دوم، پاکستان یک پنجم، روسیه یک سوم، هند یک دوم و در کشور ما یک هفتم بنزین آزاد و یک سوم بنزین یارانه‌ای است.

واقعا سی.ان.جی برای خودرو مضر است؟ طبق بررسی‌های صورت گرفته پایین بودن نسبت کربن به هیدروژن باعث می‌شود در محفظه احتراق، ورودی سوپاپ‌ها، سر پیستون‌ها و شیارهای رینگ رسوب کمتری از کربن وجود داشته باشد. همچنین گاز طبیعی دارای احتراق بهینه، پاکیزه و تمیز است که باعث افزایش طول عمر موتور و کاهش تعمیرات می‌شود، تعویض شمع‌ها در خودروهای بنزینی تا 32 هزار کیلومتر است ولی در خودروهای دوگانه سوز این عدد به 120 هزار کیلومتر افزایش می‌یابد، روغن موتورهای خودروهای دوگانه­‌سوز دیرتر خراب می‌شود، چون گاز در دمای 10- درجه سانتیگراد هم تقطیر نمی‌شود ولی در خودروهای بنزینی زمانی‌که موتور خودرو سرد است بنزین بر روی دیواره سیلندر تقطیر شده و به پایین یعنی سمت کارتل روغن سرازیر می‌شود و بر کیفیت روغن تاثیر می‌گذارد، دمای خوداشتعالی بالای سی.ان.جی نسبت به بنزین احتمال اشتعال را در خودروهای گاز سوز کاهش می‌دهد. زیرا بنزین در دمای پایین مشتعل می‌شود ولی سی.ان.جی در دمای بالاتر مشتعل خواهد شد، بعلت سبک‌تر بودن گاز طبیعی نسبت به هوا این خودروها دارای ایمنی بالاتری نسبت به خودروهای بنزینی و گاز مایع هستند، زیرا پس از انتشار در هوا به سطح بالاتر می‌رود و برخلاف سوخت مایع جاری نمی‌شود و همین امر سبب کاهش آتش سوزی و اشتعال آن می‌شود و در  نهایت و از همه مهمتر آنکه روزانه 3000 تن دی اکسید کربن در تهران تولید می‌شود که 80 درصد آن مربوط به خودروها است، می‌توان با دوگانه­‌سوز کردن خودروها بین 8 تا 25 درصد از انتشار این آلاینده‌ها جلوگیری کرد.