روسیه تبعیض در پهلودهی به کشتی‌های ایران را تکذیب کرد/ استفاده از ناوگان خارجی برای انتقال بار ایران به روسیه

علی‌اکبر صفایی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره وضعیت بنادر شمالی و انباشت کالا در این بنادر اظهار داشت: در بنادر شمالی ظرفیت‌هایی را مهیا کردیم البته مشکلاتی در بخش تجهیزات بندر وجود داشت که در حال رفع این مشکلات هستیم. یکی از محدودیت‌های ما در دریای خزر، کمبود کشتی بود. برای اینکه کشتی‌ها به میزان مناسب در خزر تردد داشته باشند، اقداماتی برای افزایش ناوگان انجام شد.

وی ادامه داد: بار مازادی که در حوزه خزر وجود دارد چه صادرات برای کشور به روسیه چه کالاهای روسیه برای واردات که عمدتا از کالاهای اساسی هستند، در روند و فرایند جابه‌جایی قرار دارند. تمام کالاها چه کالاهایی که از روسیه در پروسه تجارت خارجه این کشور باید به صورت ترانزیت از سرزمین ما عبور کند و چه سایر کالاها در ایران به مقصد روسیه در حال جابه جایی هستند.

معاون وزیر راه وشهرسازی با اشاره به افزایش ناوگان خزر گفت: برای تامین 8 فروند کشتی باری سرمایه گذاری و این تعداد کشتی تامین شده‌‌اند و علاوه بر این؛ چندین فروند کشتی هم خریداری شده و در دست انتقال است و بعد از اینکه رودخانه ولگا از حالت یخ زدگی خارج شد یعنی احتمالا اردیبهشت ماه، انتقال کشتی‌های جدید انجام خواهد شد.

صفایی افزود: 4 فروند هم در حال ساخت داریم و به این ترتیب تعدادی کشتی وارد دریای خزر می‌شوند که در امتداد این برنامه‌ها، کشتی سازی خزر و گردشگری و مسافرت‌های دریایی در خزر را هم دنبال می‌کنیم.

رییس سازمان بنادر و دریانوردی در پاسخ به این سوال که تجارت دریایی با روسیه بعد از آغاز جنگ این کشور با اوکراین از مسیر ایران افزایش نیافته و روسیه تنها یک درصد تجارت دریایی خود را به منطقه خزر اختصاص داده که گفته می‌شود که یکی  دلایل این روند ناکافی بودن زیرساخت‌های بنادر شمالی و ناوگان دریایی در خزر بوده، اظهار داشت: در خزر میزان جابه‌جایی کالاهای صادراتی افزایش پیدا کرده و کالاهای وارداتی هم از روسیه به ایران افزایش یافته است به طوریکه  در بندر انزلی در حالی که  حدود 6 ماه گذشته با رشد منفی 45 درصدی مواجه بودیم، امروز که با شما صحبت می‌کنم این عدد به رشد منفی 1.5 درصد رسیده‌ و امیدواریم تا پایان سال مثبت هم شود.

وی درباره مشکلات ناوگان ایرانی در بندر آستاراخان روسیه و همچنین یخ‌زدگی مسیر ولگا و نامناسب نبودن شرایط بندر سالیانکا برای پذیرش کشتی‌های‌ ایرانی و اینکه چرا در این شرایط شرکت‌های کشتیرانی بنادری مانند علیا را برای انتقال کالا استفاده نمی‌کنند، گفت: تردد کشتی‌ها از سوی شرکت‌های کشتیرانی چه کشتیرانی خزر و چه سایر شرکت‌ها با نظارت سازمان بنادر انجام می‌شود و شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران چه یک شرکت دولتی محسوب شود و چه شرکت خصوصی؛ سازمان به عملکرد این مجموعه ورود می‌کند. اما باید توجه داشت که کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در این منطقه حدود 28 فروند کشتی دارد حال اینکه در خزر 53 فروند کشتی در حال فعالیت هستند که با 8 فروند کشتی جدید تعداد ناوگان فعال در این حوزه به 61 فروند می‌رسد که بخش عمده‌ای از این کشتی‌ها در اختیار بخش خصوصی هستند.  

صفایی ادامه داد: شرکت کشتیرانی خزر براساس یک برنامه زمانبندی که سازمان بنادر آن تعیین کرده، تردد می‌کند و سازمان  کشتیرانی را مکلف کرده که کشتی‌ها را به صورت لاینر فعال کند و در حال حاضر این برنامه به اجرا رسیده و همین الان مشخص است که کدام کشتی در چه تاریخ و چه در روزی برنامه حرکت دارد و این سرویس لاینر در حال حاضر برقرار است. اما حسب شرایطی که بنادر روسیه دارند، مشکلاتی برای برنامه تردد ایجاد شده و در برخی از این بنادر روسیه مدت ماندگاری کشتی‌ها به دلیل پایین آمدن تراز آب بالا رقته و کشور روسیه نتوانسته‌ لایروبی این بنادر را هم انجام دهند و از این رو برخی از بنادر روسیه برای پهلودهی به کشتی‌ها با مشکل و محدودیت مواجه شده‌اند.

رییس سازمان بنادر و دریانوردی درباره رفتار مسئولان بندر آستاراخان در مقابل پذیرش کشتی‌های ایرانی و ترجیح روس‌ها برای جابه جایی بار ایران با ناوگان خود تاکید کرد: این موضوع را از معاون وزیر حمل و نقل روسیه پیگیری کردم و در جلسات آینده هم مطرح خواهیم کرد اما روس‌ها این موضوع را به شدت تکذیب می‌کنند. روسیه اعلام کرده که به علت اینکه در بنادر این کشور کالا انباشت شده، برای تخلیه آنها، کشتی‌هایی که خالی هستند را سریع‌تر پذیرش می‌کنند تا کشتی‌هایی که حاوی بار هستند بنابراین این احتمال وجود دارد که کشتی خالی چه ایرانی چه دیگری در نوبت آخر باشد اما به دلیل اینکه خالی بوده زودتر پذیرش شود.

وی درباره ورود ناوگان کشورهای دیگر برای جابه جایی بار ایران به روسیه گفت: از ناوگان کشتی‌های کشورهای دیگر هم برای جابه جایی بار ایران به روسیه استفاده می‌شود چراکه ظرفیت ناوگان کشتیرانی تکمیل شده و اساسا به همین دلیل 8 فروند کشتی به ناوگان خزر اضافه کردیم. واقعیت این است که در خزر با کمبود کشتی مواجه هستیم و در عین حال میزان تردد بار در این منطقه افزایش یافته و به همین دلیل است که به دنبال افزایش ناوگان هستیم.