اما و اگرهای توسعه میدان گازی آرش

مرتضی بهروزی‌فر در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره اقدام اخیر عربستان در برنامه‌ریزی برای توسعه میدان مشترک آرش اظهار داشت: در مورد توسعه حوزه مشترک هیچ قانون بین‌المللی خاصی وجود ندارد، به عنوان مثال نمی‌توانیم بگوییم یک حوزه مشترک در محدوده حاکمیتی چند کشور است و تا با هم توافق نداشته باشند امکان بهره‌برداری وجود ندارد. 

وی افزود: در نظر داشته باشیم که پارس‌جنوبی به عنوان بزرگترین حوزه گازی دنیا بین ایران و قطر مشترک است که هر دو کشور برنامه خاص خود را برای توسعه آن پیش می‌برند و هیچ‌گونه هماهنگی بین دو کشور وجود ندارد و هیچ قانونی هم دو طرف را ملزم نمی‌کند که با هم هماهنگ باشند. 

این کارشناس حوزه انرژی تاکید کرد: اینکه دو کشور هماهنگ کنند و اهداف همراستایی داشته باشند و سیاست‌ها یکی باشد و با هم همکاری کنند غیرمعمول نیست ولی قانونی وجود ندارد که بگوید چون یک کشور در توسعه حضور ندارد دیگری نیز حق توسعه ندارد، مانند همان اتفاقی که برای لایه نفتی پارس‌جنوبی افتاد. ایران تقریبا هیچ برداشتی نداشته اما طرف مقابل صدها میلیون بشکه برداشت کرده است و هیچگونه قانون بین‌المللی هم زیر پا گذاشته نشده است.

وی گفت: مهم نیست که چند درصد میدان در خاک هر کشوری است، یعنی اینگونه نیست که مثلا اگر 10 درصد میدان در حوزه حاکمیتی ایران قرار دارد 10 درصد منابع هم متعلق به ما باشد میدان به هر میزان که در خاک یک سرزمین باشد تفاوتی نمی‌کند. هر کشوری به هر میزان که بخواهد و می‌تواند از ذخایر آن برداشت می‌کند، به همین دلیل هیچ قانونی وجود ندارد که توسعه و برداشت از ذخایر مشترک را محدود کند. 

بهروزی‌فر خاطرنشان کرد: در هر حال به نفع مخزن است که به صورت همزمان با یک برنامه مشترک برداشت صورت گیرد در این حالت برداشتن صیانتی اتفاق خواهد افتاد اما با توجه به روابطی که ما با عربستان و کویت داریم  و با وجود تحریم‌ها وجود دور از ذهن است که با این دو کشور سر یک میز بنشینیم و بر سر این موضوع برنامه‌ریزی کنیم، ولی مسلما هر کشوری برداشت نداشته باشد ضرر کرده است.

به گزارش ایلنا، میدان گازی آرش- الدره در جنوب‌غربی جزیره خارک و در جنوب میدان نفتی فراساحلی ابوذر در آب‌های مرزی بین ایران و منطقه سابقا بی‌طرف بین کویت و عربستان واقع شده است. ذخایر گاز طبیعی این میدان مشترک 368 میلیارد مترمکعب و ذخیره نفت آن نیز نزدیک به 310 میلیون بشکه برآورد می‌شود و بر این اساس و طبق این مرز، حدود 40 درصد تاسیسات نفتی و گازی موجود میدان آرش-الدوره در آب‌های سرزمینی ایران قرار دارد.

روز جمعه، 25 مارس، وزرای انرژی عربستان سعودی و کویت طی قراردادی، درباره توسعه و بهره‌برداری از میدان گازی الدوره در آب‌های خلیج‌فارس توافق کردند که پیش‌بینی‌ می‌شود از این میدان گازی روزانه یک میلیارد فوت‌مکعب گاز طبیعی و 84 هزار بشکه میعانات گازی برداشت شود. 

در پی اعلام برنامه عربستان و کویت؛ سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، توافق جدید عربستان سعودی و کویت با هدف توسعه میدان مشترک گازی آرش/الدره را «غیرقانونی» خواند و گفت حق ایران برای بهره‌برداری از این میدان همچنان محفوظ است.

وی تاکید کرده بود که بر اساس مذاکرات پیشین، هرگونه اقدام در بهره‌برداری و توسعه این میدان باید با هماهنگی و همکاری هر سه کشور انجام شود.

جواد اوجی وزیر نفت نیز در توئیتر نوشت: «مطالعات جامع میدان مشترک با حفاری چاه اکتشافی و انجام لرزه‌نگاری تکمیل شده و به‌زودی با نصب جکت (پایه) عملیات حفاری در این میدان آغاز خواهد شد. گرچه ما مایل به مذاکره و همکاری برای توسعه میدان‌های مشترک هستیم و اقدامات یکجانبه، مانع طرح مذکور نخواهد شد.»