یارانه؛ تجدیدپذیرها را حذف می‌کند/ دیگر گازی برای ارزان سوزاندن نداریم

محمدعلی پورامیری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره چشم‌انداز تجدیدپذیرها در دنیا و مقایسه آن با اوضاع ایران، اظهار داشت: در حال حاضر معادلات انرژی در دنیا در حال تغییر است، تفاوت اصلی ما با دنیا در این است که درآمد اصلی کشور ما از نفت است و در عین حال بیشترین مصرف و تلفات‌مان هم در همین حوزه انرژی است، بعبارت دیگر همان بخشی که مزیت ما است و باید از آن درآمد کسب کرده و رقابت‌پذیر باشیم خودمان را تبدیل به مصرف‌کننده کرده‌ایم یعنی به جای اینکه ظرفیت‌هایی را آزاد کنیم که بتوانیم درآمد کسب کنیم بیشتر خودمان را درگیر مصرف انرژی کرده و راندمان را کاهش دادیم و این یکی از معضلات ما است. در هر حال اگر بتوانیم ظرفیت‌هایی را با بهینه‌سازی آزاد کنیم با وضعیت فعلی دنیا می‌توانیم درآمد هنگفتی کسب کرده و تبدیل به رفاه عمومی کنیم.

وی در ادامه تصریح کرد: ایران یک کشور خاص در حوزه انرژی است و براحتی با دیگر کشورها قابل مقایسه نیست و دلیل آن نیز میزان یارانه‌ای است که در طول سال پرداخت می‌کنیم، ما در سال 2019 حدود 80 میلیارد دلار یارانه انرژی پرداخت کرده‌ایم به طوری که در 5، 6 سال گذشته همواره اول دنیا بوده‌ایم و به سرعت در حال زیاد کردن فاصله با دیگر کشورها هستیم، بنابراین در کشوری که تقریبا انرژی نزدیک مجانی بوده حتی محاسبات سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان حوزه انرژی خطا می‌رود، یعنی وقتی یک نماینده مجلس بابت قبض آب، برق و گاز احساس نمی‌کند که هزینه دارد، سیاست‌گذاری توسعه‌ای درست پیش نمی‌رود. 

عضو انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر تاکید کرد: وقتی انرژی به قیمت غیر واقعی و مجانی در ایران عرضه می‌کنیم چرا کسی باید به فکر تولید انرژی دیگر بیفتد؟ در 4 سال اخیر که بخش خصوصی 60 درصد تولید برق چه تجدپذیر و چه فسیلی را داشته دیگر رغبتی به توسعه سرمایه‌گذاری نداشته است زیرا کالایی تولید کرده که با قیمت‌گذاری دولتی با ارزش ناچیزی عرضه می‌شود.

وی گفت: مشکلی که اکنون جدی شده و یک سیاست‌گذاری و حمایت جدی و ویژه نیاز دارد عدم تامین گاز کافی برای صادرات و تولید محصولات باارزش مثل پتروشیمی و صنایع فولادی است، مسئله اینکه حتی کارخانه‌ها هم به فکر بهینه‌سازی نبوده تا تجهیزاتی استفاده کنند که راندمان را بالا ببرند و فقط به دنبال تولید بیشتر بوده‌اند، دلیل آن هم این است که گاز درست ارزش‌گذاری نشده که انگیزه داشته باشند تا در حوزه بهینه‌سازی سرمایه‌گذاری کنند، سال‌ها همواره این سوال مطرح بوده که ما گاز فراوران داریم چرا باید در حوزه تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کنیم؟ پاسخ اینکه به دارا بودن عنوان دومین تولیدکننده گاز جهان و اولین دارنده میزان ذخایر هیدروکربوری به دلیل مدیریت بد و عدم بهینه‌سازی مصرف و قیمت‌گذاری درست دچار کمبود گاز شدیم، به طوری که ترازمان منفی هم شد و واردات داشتیم. 

پورامیری خاطرنشان کرد: در حوزه برق هم کشوری هستیم که مزیت رقابتی ما دارا بودن منابع ارزان انرژی است ولی ارزان را بد تعریف کردیم، اگر به طور مثال نفت 100 دلار است ما می‌توانیم نفت 80 دلاری عرضه کنیم نه اینکه هزینه برداشت، تولید و استخراج را صفر دلار محاسبه کنیم و اکنون با تراز منفی در این حوزه  گازی برای ارزان سوزاندن نداریم، در حالی که می‌توانستیم با تولید محصولات با ارزش افزوده مثل پتروشیمی و فولاد ثروت خلق کنیم و در عین حال با توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر سبد تولید انرژی‌مان را هم گسترده کنیم. 

وی بیان داشت: مزیت تجدیدپذیرها این است که بهره‌برداری آن پیچیده نیست و هزینه استهلاک و نگهداری سنگین ندارد و باعث نمی‌شود به دلیل تحریم و مسائل دیگر خروج ارز قابل ملاحظه باشد، عمده هزینه زمان تاسیس است که اکنون سرمایه‌گذاری در  نیروگاه خورشیدی از فسیلی و سیکل ترکیبی ارزان‌تر و اقتصادی‌تر است، به همین دلیل طبق آمار جهانی در سال گذشته 86 درصد نیروگاه‌های جدید بر پایه تجدیدپذیرها بوده است یعنی از 10 نیروگاه 9 مورد تجدیدپذیر بوده است، در حالی که این عدد در کشور ما بسیار ناچیز است و تقریبا در چند سال گذشته به سمت صفر میل داشته است. 

عضو انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر ابراز امیدواری کرد که با سیاست‌های جدید اصلاحاتی صورت گیرد و وضعیت بهبود پیدا کند و سازمان برنامه و بودجه، مجلس و ارکان تصمیم‌گیر اقتصاد اصلاحات اساسی صورت دهند، چراکه شاید جزء معدود راه‌های توسعه کشور باشد.