در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد:
خشکسالی و چالش با هیدروپلیتیک ملی و منطقه‌ای/ افغانستان و ترکیه چگونه به کم‌آبی در ایران دامن می‌زنند؟
استاد دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: مجموعا بده بستان ما از جهت آب‌های مرزی یکسان است، یعنی میزانی که وارد و خارج می‌شود تقریبا برابر است، اما اگر کشورهای همسایه حقوق ما را رعایت نکنند مشکل‌زا خواهد شد.
مهدی قمشی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، با بیان اینکه کم‌آبی در کشور جدی است، اظهار داشت: متاسفانه وضعیت کاهش بارندگی در کشور مشخص است، در 2.5 ماهی که منتظر باران‌های خوبی بودیم، تقریبا بارندگی بسیار کم بود، معمولا آبگیری سدها موکول به آخر فصل بارندگی موکول می‌شود، بنابراین متاسفانه در ذخیره آبی هم عقب افتادیم و اکنون حدود 40 درصد مخازن خالی است که هشدار جدی به مردم مسئولین و سیاستگذاران آب است.
وی افزود: اغلب مصرف در بخش کشاورزی است بنابراین درصد بالایی از صرفه‌جویی در این بخش می‌تواند اثر خوبی در مدیریت خشکسالی و کم کردن فشارها داشته باشد، باید با همکاری همه بخش‌های آب و مردم حتی‌القمدور جلوی پرت آب گرفته و راندمان بالا برود.
استاد دانشگاه شهید چمران اهواز تصریح کرد: هدررفت آب در کشور بالا است و لازم است با اقدامات درست 20 تا 30 درصد صرفه‌جویی کنیم، در بخش صنعت هم می‌توان از آب‌های غیرمتعارف و بازیافتی استفاده شود، در بخش کشاورزی راندمان مصرف آب 30 درصد است که می‌توانیم با اعمال مدیریت نسبی به افزایش 50 درصدی راندمان برسیم. اگر بتوانیم با مردم و مسئولین این برنامه را پیاده کنیم در بخش‌های مختلف هیچ مشکلی نخواهیم داشت، یعنی هم کشاورزی را ادامه دهیم و هم مصرف آب صنعت را داشته و هم در بخش آب شرب و بهداشت کمبودی احساس نشده و مدیریت خشکسالی به خوبی انجام شود.
وی ادامه داد: تا آذرماه بارندگی نداریم باید آب پشت سدها را مدیریت کنیم و حقابه زیست محیطی هم تامین شود به شرطی که صرفه‌جویی و بالا بردن راندمان را اعمال کنیم، ضمن اینکه مصرف هم لطمه نبیند.
قمشی درباره وضعیت آب‌های مرزی و تاثیر آن در تامین آب مورد نیاز کشور گفت: کشور در مسائل آب‌های مرزی مسئله حادی ندارد، مجموعا کمتر از 8 تا 10 درصد آب کشور وابسته به آب‌های مرزی است بنابراین به جز مسئله سیستان و بلوچستان که تقریبا همه آب شرب و بهداشت متکی به آب‌های مرزی است که جزء مهم آن نیز هیرمند است، مشکل حادی در بخش‌های دیگر نداریم.
وی ادامه داد: در توافق دو کشور ایران و افغانستان قول دادند که رعایت حقابه ایران را بکنند ولی در عین حال بند کمال خان که اخیرا افتتاح کرده‌اند جای نگرانی ایجاد کرده است، در هر حال امیدواریم افغانستان همکاری لازم را داشته باشد تا مردم سیستان و بلوچستان دچار مشکل حاد نشوند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: در رودخانه ارس که از ترکیه تاثیر نشات می‌گیرد مشکلی نداریم اما اگر سدسازی ترکیه ادامه پیدا کند، می‌تواند در آینده حاد شود، بنابراین از اکنون باید هیدروپلیتیک ما فعال شود و وزارت نیرو و خارجه توجه کنند که کشور ترکیه را به قراردادهایی مجاب کنند که حقابه ارس دچار تغییر نشود.
وی یادآور شد: در هر حال مجموعا بده بستان ما به جهت آب‌های مرزی یکسان است، یعنی میزانی که وارد و خارج می‌شود تقریبا برابر است، اما اگر کشورهای همسایه حقوق ما را رعایت نکنند مشکل‌زا خواهد شد.
قمشی بیان کرد: بیشتر هیدروپلیتیک ما در منطقه به کشور ترکیه و اقدامات این کشور روی دجله و فرات برمی‌گردد، ما به صورت غیرمستقیم و کشورهای سوریه و عراق مستقیما درگیرند، اگر تالاب‌های سوریه و عراق خشک شوند، گرد و غبار مشکلی برای مناطق غرب کشور خواهد بود که تشدید می‌شود، مشکل فرعی ما در رابطه با هیدروپلیتیک منطقه‌ای خواهد بود که مبدا آن به دجله و فرات برمی‌گردد و بانی آن نیز ترکیه است که مانع آورد خوبی به سوی عراق و سوریه می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: ما در هیدروپلیتیک ملی مشکل داریم، یعنی خشکسالی‌ها منجر به ایجاد کشمکش بین استان‌های حوضه آبریز کارون و کرخه شده، اکنون ما از یک حوضه پرآب به مناطق کم‌آب انتقال آب داریم که چالش وضعیت خشکسالی و تغییر اقلیم را بیشتر خواهد کرد و ممکن است موجب اختلاف بین استان‌ها و حتی مباحث امنیتی شود.
