برای انتخاب دهیار شایسته سالاری مهم‌تر از ریش سفیدی است/ کم سوادی و عدم تخصص؛ ضعف مهم بسیاری از دهیاران

به گزارش خبرنگار ایلنا از سمنان، 14 تیرماه روز شهرداری ها و دهیاری های سراسر کشور  نام گرفته است. دهیاری ها با توجه به وظایفی که مطابق قانون برای سازماندهی امور مختلف روستاها برعهده دارند، دارای جایگاه وی‍‍ژه ای در سطح مدیریت روستایی، عموم ساکنان، افکار عمومی، نخبگان و رسانه ها هستند و مجموعه فعالیت ها و تشکیلات دهیاری ها به دلیل ارتباط با زندگی روزمره تمامی روستاییان به طور منحصر به فردی در سطح جامعه مطرح است و شاید از این حیث دستگاهی نظیر آنها وجود نداشته باشد.

محمد یکی از اهالی روستاهای استان سمنان از بی سوادی برخی از دهیاران گلایه کرد و گفت: برخی از مسئولان و دهیاران با این نگاه غلط که محیط کوچک است و روستا نام دارد می گویند «احتیاجی به سواد و مدرک تحصیلی نیست».

بی سوادی دهیاران و تخریب آثار تاریخی

وی افزود: معمولا در روستاها بافت قدیمی و سنتی وجود دارد که جزو آثار تاریخی و باستانی هستند اما برخی از دهیاران به دلیل کم سوادی و نداشتن تخصص، بدون توجه به این بافت ها، اقدام به تخریب یا بازسازی غیر اصولی می کنند.

یکی دیگر از بانوان خانه دار و ساکن روستاهای بخش مرکزی دامغان بیان کرد: دهیاران در بسیاری از موارد حتی در ساعات اداری و یا به صورت پاره وقت در دهیاری ها حضور ندارند.

وی یادآور شد: سال گذشته به منظور صدور جواز ساختمان به دهیاری روستا مراجعه کردم که دهیار گفت باید چند روز منتظر بمانید تا نامه شما آماده شود؛ پس از چند روز معطلی متوجه شدم پاسخ نامه با دستخط فرزند دهیار است و شخص دهیار توانایی پاسخگویی را نداشته است ولی از آنجا که  ریش سفید روستا است برای بار چندم  شورا به او رای داده  و او در  این جایگاه انتخاب شد.

جمع زیادی از روستاییان مختلف از نحوه انتخاب دهیاران گلایه داشتند و اظهار کردند: مبنای انتخاب دهیاران شایسته سالاری نیست و هر چه قدر هم که این موضوعات را به بخشداری ها منتقل می کنیم ترتیب اثر نمی دهند.

آنها تصریح کردند: شخصی که بازنشسته و حدود 8 سال یا بیشتر به عنوان دهیار روستا بوده است دیگر ایده و انرژی برای ادامه کار ندارد اما مصلحت اندیشی برخی از مسئولان محلی روستا و شهرستان ها آینده روستاها را متزلزل کرده است.

مؤلفه سواد و انگیزه از اعتبارات دولتی و پتانسیل های روستا مهم تر است

محمد حسن بهرامیان دهیار جزن دامغان گفت: اعتراض روستاییان نسبت به سطح سواد برخی از دهیاران کاملا بجا و درست است و دهیاران باید دارای دانش و بینش مدیریت روستایی در حوزه های مختلف باشند که تعدادی از دهیاران فاقد آن هستند. 

وی اضافه کرد: دهیاران باید در حوزه های مختلف روستا همچون فاضلاب، دفع زباله، کشاورزی و دامداری، نهادهای حمایتی و مسائل حقوقی تسلط داشته باشد.

این کارشناس ارشد حقوق با اشاره به اینکه در روستاهایی که دهیار جوان، تحصیل کرده و با انگیزه وجود دارد اتفاقات بی نظیری رخ داده است، یادآور شد: مولفه سواد و انگیزه از اعتبارات دولتی و پتانسیل های روستا مهم تر است.

بهرامیان اظهار کرد: طبق قانون دهیاران موظف به سکونت در روستاهای محل خدمت هستند اما عدم سکونت دهیاران در روستای محل خدمت موجب بروز نارضایتی هایی برای روستاییان شده است. 

دهیار جزن ضمن تاکید بر حفظ بافت سنتی و تاریخی در روستاها ادامه داد: بنیاد مسکن برای تهیه طرح هادی در روستاها آیتم های خاصی در نظر می گیرد و متراژ معابر را مشخص می کند که در اینگونه موارد دهیار باید هوشیار باشد تا در بافت های قدیمی عرض معابر با توجه به ظرفیت های موجود باشد.

 عدم فعالیت دهیاران به دلیل کمبود منابع مالی توجیه ندارد

وی در پاسخ به پرسش خبرنگار ایلنا مبنی بر آیا  توجیه عدم فعالیت دهیاران به دلیل کمبود منابع مالی منطقی است؟  تصریح کرد: شرایط کرونایی تاثیرات منفی گسترده ای در حوزه دهیاری ها داشت اما تفاوت مدیر خلاق با غیر خلاق در همین جا است که مدیر خلاق بدون اعتبار دولتی هم می تواند امورات روستا را پیش ببرد و اقدامات عمرانی، فرهنگی، زیربنایی و حمایتی انجام دهد.

بهرامیان به تبیین برخی از اقداماتش در دهیاری جزن که بدون اعتبارات دولتی صورت پذیرفته اشاره کرد و افزود: با کمک های مردمی و خیرین از سال 97 کتابخانه عمومی روستا آماده افتتاح بوده، پرداخت سالیانه 700 میلیون تومان وام قرض الحسنه، اهدا 10 سری جهیزیه، حمایت از 126 خانوار کم برخوردار، جذب 1 میلیارد و 500 تومان کمک مردمی برای ساخت و تجهیز مرکز جامع خدمات سلامت و ... از جمله اقداماتی است که با خلاقیت و حمایت مردم به سرانجام رسیده است.

وی گفت: اگر دهیار قادر باشد اعتماد عمومی مردم را جلب کند چندین برابر اعتبارات دولتی می تواند در امورات مختلف هزینه کند.

ارتباط مستقیم سطح سواد دهیاران با آبادانی روستاها

ناصر طوسی عضو شورای بخش مرکزی دامغان بیان کرد: سطح سواد و نوع مدرک تحصیلی دهیاران نقش موثری در عمران و آبادانی روستاها دارد.

وی به نقص قانون در مورد مدرک تحصیلی اعضای شورای اسلامی و دهیاران اشاره داشت و تصریح کرد: قانون گذار برای اکثر روستاها و روستاهای با جمعیت 20 خانوار به بالا سطح مدرک تحصیلی کاندیداهای شورا را «خواندن و نوشتن» تعیین کرده اما برای روستاهایی که دارای دهیاری درجه 5 هستند سطح سواد دهیار را لیسانس مشخص کرده است.

نظارت شوراهای کم سواد بر دهیاران لیسانس 

عضو شورای اسلامی استان سمنان ادامه داد: چگونه اعضای شورایی که سطح سوادشان در حد خواندن و نوشتن است می توانند بر کار دهیار که دارای مدرک لیسانس یا بالاتر است نظارت کنند؟

طوسی افزود: موضوع ناهمخوانی سطح سواد و مدارک تحصیلی اعضای شوراهای اسلامی و دهیاران را طی مکاتبه ای از شورای اسلامی استان سمنان به شورای عالی استان ها اعلام کردیم و درصدد هستیم این نقاط ضعف برطرف شود.