آیا مونرو نویسندگی را کنار میگذارد؟
مژده دقیقی از لزوم برنامهریزی برای تغییر ممیزی و صدور مجوز میگوید قبل از آنکه روال موجود کار را به هرجو مرج در فضای ادبی بکشاند. او احتمال میدهد آلیس مونرو نویسندگی را کنار بگذارد قبل از آن افول مهارتهایش را به نمایش بگذارد.
مجموعه داستان «زندگی عزیز» نوشته آلیس مونرو نویسنده کانادایی و برنده جایزه نوبل ادبیات توسط مژده دقیقی(مترجم) به فارسی ترجمه شده و برای طی مراحل چاپ به ناشر سپرده است. به گفته دقیقی؛ ترجمة این مجموعه داستان که به احتمال زیاد آخرین کار داستاننویسی آلیس مونرو است از ۲۱ ۱۱ داستان کوتاه تشکیل شده و سبکوسیاقی مشابه کارهای قبلی این نویسنده دارد.
او در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار داشت: آلیس مونرو نزدیک به ۸۵ – ۸۶ سال سن دارد و به نظر میرسد به دلیل بالا بودن سنوسال این نویسنده بعد از مجموعه داستان «زندگی عزیز» شاهد مجموعه دیگری از او نباشیم و به تعبیری مونرو با ارائه این کار به دوران بازنشستگی وارد شده است. البته در همین یکی دو ماه اخیر مجموعه دیگری از داستانهای مونرو منتشر شده که گزیدهای از داستانهای قبلی اوست.
وی ادامه داد: درست است که شاید بازنشستگی برای یک نویسنده و حرفه نویسندگی معنایی نداشته باشد اما عملا از یک سنی به بعد ممکن است ذهن نویسنده توانایی خلق اثر و داستانسرایی را نداشته باشد و بسیاری از نویسندگان مسن هم ترجیح میدهند قبل از افول در نوشتار و داستانسازی با این حرفه خداحافظی کنند.
دقیقی در رابطه با افول آثار شاهکار در ادبیات ایران و جهان و پاسخ به این سوال که چرا به نظر میرسد در حالحاضر کمتر شاهد ظهور غولهای ادبی مثل همینگوی، تولستوی و… هستیم، گفت: جریان به این حادی هم نیست و در همین عصر حاضر هم نویسندگان درخشانی داریم. مسئله این است که بسیاری از آثار ادبی و داستانی برای شناخته شدن نیاز به زمان دارند تا ماندگار بودنشان محک بخورد و شاید چندین سال آینده سالها بعد ارزش واقعی بسیاری از داستانها و رمانهای امروز برای دنیا روشن شود.
این مترجم در ادامه افزود: البته از این نکته هم نباید غافل شویم که ما عملا به تمام منابع ادبی جهان دسترسی نداریم و به دلیل سانسور تنها گوشهای از بازار کتاب دنیا را مشاهده میکنیم. اما دنیا منتظر ما نمیماند. ادبیات راه خودش را میرود و مطمئنا همچنان آثار پرمغز ارزشمند ادبی در سطح جهان خلق و منتشر میشود.
دقیقی همچنین با اشاره به بالا بودن توجه مخاطبان کتاب کشور به کارهای ترجمه شده گفت: نمیتوان به صورت قطعی یک حکم کلی داد که کتابخوانهای ما بیشتر کارهای ترجمه و آثار نویسندگان خارجی را مطالعه میکنند و اقبال عمومی به داستانهای داخلی پایین است. بسیاری از داستانهای فارسی هم با استقبال و فروش خوبی مواجه میشوند. استقبال از یک اثر نه با فارسی یا خارجی بودن اثر بلکه به کیفیت آن بستگی دارد. از طرف دیگر کارهای ترجمه شده عموما از بهترین آثار داستانی و ادبی در سطح دنیا هستند که استقبال از آنها خیلی هم نباید جای تعجب داشته باشد.
او در پایان ضمن اشاره به برنامههایی که برای تغییر در اعمال ممیزی مطرح میشود؛ بیان کرد: چنانچه برای تغییر روش ممیزی و صدور مجوز برنامهریزی میشود باید تمام جوانب کار درنظر گرفته شود که خدایناکرده روال جدید باعثهرجو مرج در فضای ادبیات و نشر کشور نشود. درواقع طرح نسنجیدهای را اجرا نکنیم که تنها مشکل را از جایی به جای دیگر منتقل کنیم و نتیجه مدنظر را نگیریم.