نجفعلی میرزایی در گفتگو با ایلنا:
کتاب بی‌برنامه پیش می‌رود
خلق اثر در عرصه کتاب باید به‌دست فرهیختگان و قلم به‌دستان باشد ولی نگاه صنعت نشر به این مسئله ناشر سالارانه است نه کتاب‌آفرین سالارانه / هیچ نگاهی برای حضورمان در نمایشگاه‌هایی خارجی نداریم جز هزینه‌هایی که تحمیل می‌شود.
نجفعلی میرزایی(مدیرعامل موسسه خانه کتاب) توجه و عمل به «سند جامع و ملی راهبُردی کتاب» که تهیه و تدوین آن را از الزامات صنعت نشر کشور می‌داند را مورد تاکید قرار داده و توجه به کتاب‌آفرینان را از مهمترین مسائلی دانست که باید در چنین سندی درنظر گرفته شود.
او در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار داشت: منظور از سند بالادستی در حوزه کتاب و نشر آن دسته از اسنادی است که با یک دید اول ملی و سپس منطقه‌ای و جهانی مشخص کند که دست‌کم تا ۱۰ سال آینده وضعیت صنعت نشر ایران در داخل، منطقه و جهان چگونه خواهد بود.
وی ادامه داد: متاسفانه ما در صنعت نشر یک نگاه استراتژیک و برنامه‌ای بلندمدت برای پیشبرد وضعیت کتاب ایران نداریم. چنین نگاه و برنامه‌ای است که برای تمام نهادهای مربوط به نشر الزام می‌آورد تا براساس مسیر معین شده پیش بروند.
میرزایی در رابطه با مشکلاتی که نبود چنین برنامه‌ریزی‌هایی برای صنعت نشر کشور به‌وجود می‌آورد؛ گفت: نبود چنین دید بلندمدتی باعثشده که علی‌رغم هزینه‌های بالایی که شرکت در نمایشگاه‌های خارجی مثل نمایشگاه فرانکفورت بر جامعه نشر تحمیل می‌کند؛ هیچ دیدی از اینکه با ۵ یا ۱۰ سال شرکت در چنین نمایشگاهی؛ به چه دست‌آوردهایی باید برسیم و صنعت نشر کشور با سپری شدن این مدت به کدام نقطه باید برسد؛ نداشته باشیم و با وجود تلاش‌های فراوان مسئولان مربوطه؛ نتیجه‌ی مورد انتظار پس از شرکت در این نمایشگاه‌ها به‌دست نیاید.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب با اشاره به اینکه شاهد یک روند افول در تولید کتاب کیفی و کتابخوانی هستیم؛ گفت: مهمترین علت این افت در تولید کتاب‌های کیفی ضعف چاپخانه یا ویراستاری و… نیست. دلیل اصلی این مشکل عدم توجه به جامعه کتاب‌آفرین، اهل قلم و مولفان است. یکی از همین بندهای اسناد بالا دستی می‌تواند مربوط به تعیین اقتصاد تالیف باشد.
وی در ادامه افزود: خلق اثر و آفرینش در عرصه کتاب باید بیشتر به‌دست فرهیختگان و قلم به‌دستان باشد ولی متاسفانه درحال حاضر نگاه صنعت نشر به این مسئله تقریبا ناشر سالارانه است نه کتاب‌آفرین سالارانه. البته تمام فعالیت‌های نشر اعم از ترجمه، ویراستاری، تصویرگری و… از اهمیت بالایی برخوردار هستند اما کتاب‌آفرینان و اهل قلم به‌عنوان یک حلقه مفقوده در این صنعت نیازمند توجهی اساسی هستند که این مهم مطمئنا با روشن شدن مسیر حرکت در اسناد بالادستی میسر خواهد شد.
میرزایی در رابطه با نگرش به سایر حوزه‌های فرایند نشر در سند راهبردی موردنظر و پاسخ به این سوال که آیا به جز تالیف و نشر حوزه‌های توزیع و مصرف هم در این اسناد لحاظ خواهد شد، گفت: کل فرآیندهای تالیف، نشر، توزیع و مصرف(خوانش) را باید مورد بازبینی و بررسی قرار دهیم و به دقت آسیب‌شناسی کنیم. باید عوامل اصلی کمرنگ شدن کتابخوانی و مطالعه را زیرنظر بگیریم تا مشخص شود که آیا علت افول رونق کتاب و کتابخوانی در کشور فرهنگی است، اقتصادی است یا ناشی از نوع سیاست‌گذاری‌ها. تمام این موارد حتما در تهیه و تدوین سند راهبردی کتاب مدنظر خواهد بود چراکه با روشن شدن مسیر در تمام این چهار جهت نشر است که می‌توانیم به بهبود اوضاع این صنعت در کشور امیدوار باشیم.
میرزایی در پایان گفت: حتی سایر عرصه‌های فرهنگی در کشور دارای چنین اسنادی هستند و فارغ از کمیت و کیفیت آن اسناد، برنامه روشنی برای پیش رفتن دارند که امیدواریم با همدلی و همکاری نهادهایی مثل معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، شورای انقلاب فرهنگی و… به یک نقشه راه یکپارچه و انسجام‌دار ملی و جهانی برای کتاب ایران برسیم.
