رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان:
تشریح جزئیات و تغییرات آزمون ورودی مدارس تیزهوشان در سال ۹۹/ کاهش جمعیت دانشآموزانِ تیزهوش در سالهای اخیر/ فقط ۲ درصد محصلان را برای ورود به مدارس سمپاد انتخاب میکنیم/«فقدانِ معلم ویژه»؛ چالش اساسی
به گفته رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان با اینکه جمعیت دانشآموزی رو به افزایش است، اما تعداد دانشآموزان تیزهوش در این سالها کاهش پیدا کرده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، موفقیت مسیری است که هر دانشآموزی باید آن را بیابد و این موفقیت صرفا با ورود به مدارس سمپاد محقق نخواهد شد. ضمن اینکه افراد لزوما از یک راه موفق نمیشوند و در واقع میتوان گفت؛ موفقیت نسخه جمعی ندارد و اکتشافی است، تجویزی نبوده و اکتسابی است. «فاطمه مهاجرانی» رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان در این خصوص معتقد است؛ موفقیت دانشآموزان محدود به مدارس سمپاد نیست و باید این تصور که ورود دانشآموزان به سمپاد مساوی با موفقیت است را اصلاح کرد و مسیر رشد را به عهده استعداد ذاتی آنها گذاشت. با او درباره تغییرات اخیر در آزمون ورودی مدارس سمپاد، نوع آموزش در این مدارس در مقایسه با مدارس عادی و تفاوت تربیت تیزهوش در ایران با سایر کشورها گفتوگویی داشتهایم که در ادامه میخوانید:
برای ورود به مدارس سمپاد نیازی به ثبتنام در کلاس خاصی نیست
طبق آنچه که روانشناسان میگویند آموزش تا حدی میتواند تغییر ایجاد کند، اما نمیتواند هوش ذاتی را افزایش دهد؛ از این رو معتقدیم نیازی نیست، والدین فرزندانشان را برای ورود به مدارس سمپاد در کلاس خاصی ثبت نام کنند.
تغییرات به وجود آمده در آزمون سنجش هوش برای ورود به مدارس تیزهوشان در سال تحصیلی پیش رو را شرح دهید.
در مورد آزمون ورودی مدارس استعداد درخشان ما دو سطح آزمون برای ورودی پایه هفتم و یک آزمون برای تکمیل ظرفیت پایه دهم داریم. در آزمون پایه هفتم به دلیل اینکه هدفمان جذب استعدادهای برتر است، قرار نیست با مبنای انتخاب دانشآموزان مستعد مباحث تئوریک باشد. به همین خاطر تصمیم گرفتیم آزمونهای هوش و استعداد جایگزین آزمونهای پیشرفت تحصیلی شود. به عبارتی استعداد تحلیلی جایگزین استعداد تحصیلی شده است. طبق آنچه که روانشناسان میگویند آموزش تا حدی میتواند تغییر ایجاد کند، اما نمیتواند هوش ذاتی را افزایش دهد از این رو معتقدیم نیازی نیست، والدین فرزندانشان را برای ورود به مدارس سمپاد در کلاس خاصی بگذارند تا آموزش خاصی ببینند، بلکه دانشآموزان باید زندگی عادی خود را بگذرانند و آن کسانی که واقعا تیزهوش هستند در این سنجش شرکت کنند به همین جهت ما هیچ گونه منبع درسی یا امتحانی برای این سنجش نخواهیم داشت.
اغلب دانشآموزان و والدین این سوال را دارند که آیا منبع درسی برای این آزمون در نظر گرفته میشود؟
منبعی برای این آزمون وجود نداشته و سنجش به سطح هوشی دانشآموزان بستگی دارد. ما بنا داریم افرادی را انتخاب کنیم که برای خواندن دروس و تحلیل آنها مستعدتر از دیگران هستند. هدف سازمان ما پرورش استعدادهای درخشان است. بخش اول کار ما جذب دانشآموزان و قسمت دیگر پرورش آنهاست به همین خاطر در ورودی تاکید داریم، دانشآموزانی انتخاب شوند که کمتر روی آنها کار شده و خودشان ذاتا افراد تیزهوشی هستند. دانشآموزی که تصمیم دارد در مدرسه تیزهوشان تحصیل کند، طبیعتا نباید کاری انجام دهد، بلکه باید دارای یک سری از ویژگیها مانند ذهن برتر باشد. عملکرد ذهنی این دانشآموزان باید بالاتر از نُرم جامعه باشد که البته این استعدادها به وسیله کارشناسان ما سنجیده میشود. البته برای این کار به همکاری معاونت ابتدایی نیاز داریم، این معاونت با احتساب پیشدبستانی، هفت سال دانشآموزان را آموزش میدهد، از این رو معاونت ابتدایی میتواند در معرفی دانشآموزان تیزهوش به ما کمک کند.
انتظار بیش از حد به دانش آموز آسیب وارد میکند
اگر نسبت انتظار محیط و توانایی دانشآموز با هم همخوانی نداشته باشد، دانشآموز دچار سرخوردگی، آسیب و آفت میشود.
چه تفاوتی میان دانشآموز تیزهوش و دانشآموز پرتلاش وجود دارد و اکنون به آماری از تیزهوشان واقعی در مدارس سمپاد دست پیدا کردهاید؟
ظرفیت مدارس تیزهوشان در سالهای ۸۹ تا ۹۲ به یکباره زیاد شد. در آن زمان دانشآموزانی که فقط سختکوش بودند، وارد شدند. البته که سختکوشی صفت مثبت و مناسبی است، ولی چنانچه انتظار فضا از دانشآموز بیش از حد بالا باشد، او دچار آسیب میشود. در واقع اگر نسبت انتظار محیط و توانایی دانشآموز با هم همخوانی نداشته باشد، دانشآموز دچار سرخوردگی، آسیب و آفت میشود. به همین جهت است که در آن سالها جمعیت دانشآموزان در مدارس تیزهوشان به ۱۵۶ هزار نفر رسید و این تعداد امروز به ۱۱۴ هزار ۴۵۹ دانش آموز رسیده است. با اینکه جمعیت دانشآموزی در کل رو به افزایش است، اما جمعیت دانشآموزان استعداد درخشان در این سالها کاهش پیدا کرده است. زمانی که آزمون مدارس تیزهوشان از جنس آزمونهای پیشرفت تحصیلی باشد، طبیعی است که ما تعدادی از دانشآموزان تیزهوش را از دست خواهیم داد، زیرا ممکن است برخی از این تیزهوشان به هر دلیلی در آزمون شرکت نکنند یا نتواند عملکرد خوبی داشته باشند. ما قرار نیست باهوشهای تنبل داشته باشیم، بلکه میخواهیم با هوشهای جهتدار را تربیت کنیم. یکی از علتهایی که معتقدیم دانشآموزان تیزهوش به توجه ویژه نیاز دارند، این است که آنها باید به صورت ویژه تربیت شوند و تلاش آنها جهتدهی شود و احساس نکنند، چون هوش دارند کفایت میکند. این دانشآموزان باید بدانند که هوش و تلاش لازم و ملزوم یکدیگرند.
موفقیت مساوی با سمپاد نیست
والدین نباید به هیچ وجه فرزندانشان را تحت فشار برای ورود به مدرسه سمپاد قرار دهند، زیرا لزوما هر دانش آموز سمپادی موفق نخواهد شد.
به نظر شما ورود دانشآموزان به مدارس سمپاد در پایه هفتم بهتر است یا متوسطه دوم و توصیه شما به والدین در این زمینه چیست؟
من به عنوان یک مادر و به عنوان یک متولی امر آموزش توصیه میکنم که والدین فرزندانشان را تحت فشار در این زمینه قرار ندهند. سمپاد مساوی با موفقیت نبوده و موفقیت نیز مساوی با سمپاد نیست. دانشآموز باید خود مسیر موفقیتش را پیدا کند. اگر نگاه ما به آموزش نگاهی کلان باشد، آن وقت است که ما دیگر وزن مدرسه سمپاد را پررنگ نمیکنیم. فراموش نکنیم که مدارس استعداد درخشان یک نوع خاص از مدارس هستند و نباید والدین به هیچ وجه فرزندانشان را تحت فشار برای ورود به مدرسه سمپاد قرار دهند، زیرا لزوما هر دانشآموز سمپادی موفق نخواهد شد. ما باید به فرزندانمان شیوه زیستن و زندگی را یاد بدهیم که البته خانواده نیز نقش مهمی در این خصوص دارد. ما از والدین نمیخواهیم کار خاصی انجام بدهند تا دانشآموزان در مدارس سمپاد قبول شوند، زیرا همه چیز به هوش فرزندانشان بستگی دارد.
اغلب والدین به خاطر قبولی در کنکور و پذیرش در دانشگاههای برتر، فرزندانشان را برای ورود به مدارس سمپاد تشویق میکنند. با توجه به آمار بالای قبولی مدارس سمپاد در کنکور، چرا والدین نباید برای ورود فرزندانشان به سمپاد اصرار داشته باشند؟
کنکور امسال نتیجه معنادار و درستی داشت. ما تنها ۲ درصد از دانشآموزان را برای ورود به مدارس سمپاد انتخاب میکنیم و با وجود این نوع غربالگری، چطور انتظار داریم که دانشآموزان سمپاد در کنکور جزو رتبههای برتر نباشند؟ برخی دانشآموزان در کشور دارای آی کیوهای بالایی هستند که باید شناسایی شده و مورد رسیدگی قرار بگیرند. میزان آی کیو برخی دانشآموزان فقط در بین یک نفر در ۱۰ میلیون جمعیت وجود دارد. والدین باید ظرفیتهای فعلی و واقعی فرزندانشان را با انتظاراتشان همگن کنند، ضمن اینکه تربیت آموزشی باید در راستای توانایی دانشآموز باشد. ما نمیتوانیم چیزی از دانشآموزان بخواهیم که اصلاً در توان آنها نیست.
آموزش مدارس تیزهوشان چه تفاوتی با مدارس عادی غیردولتی دارد و به طور کل آموزش در مدارس تیزهوشان به چه صورتی است؟
آموزشها در مدارس تیزهوشان به صورت پژوهشمحور است و بعضا آزمایشگاهها و کارگاهها نه به صورت فرمالیته بلکه به صورت کاملا جدی کار میکنند و اتفاقا این امر یکی از موضوعات مهم مدارس استعداد درخشان است. به همین جهت است که کارگاههای آموزشی و پژوهشی از مراکز مهم در مدارس استعداد درخشان محسوب میشود، در حالی که در دیگر مدارس به صورت مدون چنین برنامههایی وجود ندارد.
تربیت نخبگان در رشتههای مهارتی
معتقدیم نباید تنها در رشتههای نظری سمپاد داشته باشیم، بلکه در رشتههای مهارتی نیز باید توان تربیت نخبگان را داشته باشیم.
مدارس تیزهوشان چقدر مهارت محور هستند؟
در سالهای اولیه تاسیس این مدارس بیشتر میشد روی مهارتمحوری کار کرد، اما بعدها سمپاد دست خوش تغییرات شد. برای مهارت محور شدن در مدارس سمپاد کاری که ما به آن ورود کردیم بحث هنرستانهای سمپاد است. ما پیشتر تنها در رشتههای ریاضی و فیزیک، تجربی و انسانی فعال بودیم، اما از مهر امسال در رشتههای مهارتی هم دانشآموز گرفتهایم و معتقدیم نباید تنها در رشتههای نظری سمپاد داشته باشیم، بلکه در رشتههای مهارتی نیز باید توان تربیت نخبگان را داشته باشیم. در این زمینه با ستاد نانو، ستاد علم و فناوری و ستاد لیزرفتونیک و... همکاری داریم که کمک میکنند، دانشآموزان با حوزههای دانشی عمیقی آشنا شوند. علاوه بر این ما در نظر داریم مسابقاتی را بگذاریم که ترکیبی از مهارتهای نظری و مهارتی باشد که امروز شرکتهای دانش بنیان روی آن کار میکند و ما حالا میخواهیم این مهارتها را در لایههای دانشآموزی بیاوریم.
امکانات مدارس تیزهوشان در مقایسه با امکانات و تجهیزات مدارس غیردولتی به چه صورتی است؟
شهریه بچههای سمپاد معادل نیمی از شهریههای مصوب در مدارس غیرانتفاعی است. به عنوان مثال اگر آموزش و پرورش نرخ شهریه مدارس غیردولتی را ده میلیون تومان مصوب میکند، مدارس سمپاد میتوانند پنج میلیون تومان از والدین اخذ کنند و پرداخت اضافه ندارند. هر کدام از مدارس جنس خاص خودشان را دارند، و من موافق قیاس آنها نیستم. من معتقدم هر کدام از مدارس اگر در جایگاه و در رسالت خودشان کار کنند، بهتر است.
در حال حاضر شهریه مصوب مدارس استعداد درخشان چقدر است؟
بستگی به تصمیم شورای اداره کل دارد و رقم شهریهها را آنها تعیین میکنند. طبق مصوبات قبلی به مدارس استعداد درخشان اجازه داده میشود که تا نصف شهریه مصوب مدارس غیرانتفاعی همان شهر را دریافت کنند.
آیا سطح مدارس تیزهوشان با هم تفاوت دارد یا همه در یک سطح هستند؟
در حوزه آموزش و پرورش نقش مدیر مدرسه بسیار مهم است و میتوان گفت شاه کلید تغییر کیفیت آموزش، مدیر مدرسه است. اگر مدیر مدرسه بخواهد میتوان مدرسه را ارتقا داد، اما اگر نخواهد نمیتوان کاری کرد، طبیعتا این موضوع در استعداد درخشان هم وجود دارد. چون نامش مدرسه استعدادهای درخشان است، پیش از هر چیزی رسالت یک مدرسه را دارد.
بسیاری از هیئتهای علمی دانشگاهها، دانشآموز تیزهوش بودند
بسیاری از دانشآموزان تیزهوش سابق ما هم اکنون در ایران هستند و در همین جا کار میکنند.
از سرنوشت شغلی و تحصیلی فارغالتحصیلان مدارس سمپاد اطلاعی دارید و آیا از میان آنها، کسانی بودهاند که مهاجرت کرده باشند؟
بعضا این تصور وجود دارد که دانشآموزان تیزهوش از کشور رفتهاند، ولی این گونه نیست. بسیاری از دانشآموزان تیزهوش سابق ما هم اکنون در ایران هستند و کار میکنند. من در هفته گذشته در یزد بودم؛ معاون استاندار یزد، رئیس پارک علم و فناوری این شهر، معاونان او و بسیاری از کارآفرینان که در آنجا کار میکنند از دانشآموزان قدیم سمپاد هستند، ولی ما در این حوزه و در مسیر ایجاد هویت سرمایه اجتماعی کم کار کردهایم. من نمی توانم اعلام کنم که چه تعداد از دانشآموزان تیزهوش مهاجرت کردهاند، زیرا آماری در این زمینه تولید نکردهایم، ولی همین افرادی که در کشور ماندهاند بسیار اثرگذارند و خیلی خوب کار می کنند. آقای دکتر ایمان افتخاری به عنوان یکی از سمپادیهای المپیادی رئیس صندوق حمایت از پژوهشگران و نوآوران هستند. آقای دکتر شجاعی نیز به عنوان یکی از معاونان بنیاد نخبگان مشغول فعالیت است. بسیاری از هیئتهای علمی دانشگاهها از همین دانشآموزان تیزهوش هستند. باید اذعان کنم به جهت افت و خیزهای زیادی که سمپاد داشته نتوانسته است، آمار دانش آموزانی که در ایران ماندهاند و یا مهاجرت کردهاند را رصد کند تا ببیند این دانشآموزان کجا هستند. در مجموع بعضی از آنها در خارج از کشور به منظور گذراندن فرصت مطالعاتی هستند و برخی از آنها به منظور تحصیل در مقطع دکتری مهاجرت کردهاند و برخی نیز در ایران هستند.
یکی از نقصهای استعدادهای درخشان «فقدان معلم ویژه» است
همان گونه که برای حوزه استثنایی معلم ویژه داریم، باید برای استعدادهای درخشان هم معلم ویژه داشته باشیم، و این یکی از نقصهای استعدادهای درخشان است که معلم ویژه تربیت نمیکند.
معلمان مدارس تیزهوشان چه تفاوتی با معلمان مدارس عادی دارند؟ آیا به جهت اینکه دانشآموزان مدارس سمپاد تیزهوش هستند، معلمان این مدارس نیز دارای تواناییهای ویژهای برای آموزش این افراد هستند؟
باید برای تفاوت معلمان در مدارس تیزهوشان برنامه ویژه داشته باشیم. اگر بهترین محتوای آموزشی و بهترین کتاب را تولید کنیم، اما معلم عرق و تسلطی نسبت به آموزش نداشته باشد، با خروجی خوبی مواجهه نخواهیم شد. همان گونه که برای حوزه استثنایی معلم ویژه داریم، باید برای استعدادهای درخشان هم معلم ویژه داشته باشیم و این یکی از نقصهای استعدادهای درخشان است که معلم ویژه تربیت نمیکند. واقعیت این است که سروکله زدن با دانشآموزان استعداد درخشان به خصوص آنهایی که واقعا تیزهوش هستند، کار آسانی نیست. یکی از صفات برخی از افراد تیزهوش جسارت بالاست.خیلی از افرادی که در کارهای خلافند و جسارت زیادی دارند، تیزهوش هستند؛ اگر افراد تیزهوش را در نیابیم باید از جای دیگری آنان را پیدا کنیم و این اصلا اتفاق خوبی نیست. معلمان مدارس سمپاد باید آموزش ویژه ببیند و شیوه برخورد با بچه تیزهوش را بدانند. معلمان باید بدانند که چگونه حوصله خود در قبال دانشآموزان تیزهوش را بالا ببرند، چطور پاسخ دهند و چگونه انگیزه ایجاد کنند؟ در حال حاضر این موضوعی است که روی میز کار ما قرار دارد، اما به علت محدودیتهای سازمانی نتوانستیم به اندازه کافی روی آن کار کنیم. معلم استعدادهای درخشان باید معلمی باشد که افزون بر علم بالایی که دارد، اصول ارتباطی با افراد متفاوت را بداند. علاوه بر اینها از سوی منطقه به علت تقسیم نیرو، معلمان ما زیاد جا به جا میشوند از این رو حوزه نیروی انسانی مدارس سمپاد به ساماندهی ویژه نیاز دارد.
آموزش در مدارس استعدادهای درخشان چه تفاوتی با مدارس دولتی و غیردولتی دارد؟
ما برای مدارس تیزهوشان برنامه داریم، ولی این برنامهها برای توانمندسازی نیروی انسانی به سمت اجرایی شدن حرکت نکرده است، اما برای پیش بردن برنامهها به خصوص در مقطع متوسطه اول هماهنگی والدین و انجمن اولیا و مربیان ضروری است. این همان چیزی است که آموزش مدارس سمپاد میخواهد تا خانواده و مدرسه باهم دانش آموز را تربیت کنند و جا دارد در این مسیر بیشتر کار کنیم.
۵۷ کشور از رویکرد تفکیک دانش آموزان عادی و تیزهوش استفاده میکنند
با توجه به این که سیاستهای کلان کشورمان توجه به اصل نخبگان است، سعی کردیم سیاستهای استعدادهای درخشان را با اصول علمی دنیا همسو کنیم.
الگویی که برای غربالگری دانشآموزان تیزهوش در کشور ما اعمال میشود، برگرفته از کشور خاصی است؟ الگوی سایر کشورها برای شناسایی و غربالگری تیزهوشان را شرح دهید.
اگر اقتصاد آموزشی در کشور ما مانند کشور فنلاند باشد، این آرزو را داریم که سمپاد مدرسه مجزا نداشته باشد. ما میتوانیم مدرسه سمپاد نداشته باشیم، اما نمیتوانیم برای دانشآموزان تیزهوش برنامهای نداشته باشیم. هیچ کشوری نمیتواند منابع انسانیاش را رها کند؛ آن هم منابع انسانی ارزشمندی مثل تیزهوشان. حدود ۵۷ کشور در دنیا از رویکرد تفکیک دانش آموزان عادی و تیزهوش استفاده میکنند که شامل تفکیک کاملِ مدرسه، تفکیک در ساعاتی از مدرسه و یا تفکیک کلاسها در مدرسه است. هر کشوری متناسب با سیاستهای کلان خود سیاستهای آموزشی خاصی اتخاذ میکند. با توجه به این که سیاستهای کلان کشورمان توجه به اصل نخبگان است، ما هم با توجه به همین اصل سعی کردیم سیاستهای استعدادهای درخشان را با اصول علمی دنیا همسو کنیم. طرحهایی مثل خانه علوم که کمک میکند تا هم تفکیک داشته باشیم و هم به سمت تلفیق حرکت کنیم. اردوی علمی جهادی هم در راستای چنین برنامهای است. اینها الگوهایی در دنیاست است که ما آن را بومیسازی کردیم و به صورت کپی نیست.
بودجه مدارس سمپاد کافی است و آیا امسال نسبت به سال گذشته افزایش بودجه داشتهاید؟
در حال حاضر مشکل اصلی ما در نظر گرفتن و ایجاد ردیف مستقل در بودجه است. بودجه ما زیرمجموعه بودجه آموزش و پرورش است، ولی به عنوان یک سازمان مستقل شناخته میشود. تا امسال باید بودجهمان را از معاونت پشتیبانی مدیریت توسعه دریافت میکردیم، اما با توجه به این که سازمان تیزهوشان مستقل شده و ردیف خاص خود را میخواهد، ما در ردیف بودجه علاوه بر حقوق، مزایا و دیگر برنامههای سازمان، بودجه چهل و یک میلیاردی را پیشنهاد دادیم؛ بودجه پیشنهادی که از چهل و پنج میلیارد به چهل و یک میلیارد رسید که امیدواریم همین مبلغ نیز تصویب شود.
نگاهها به مدارس تیزهوشان باید عادی سازی شود
واقعیت این است که مدرسه استعدادهای درخشان تنها یک مدرسه است، لذا نه آمدن به این مدرسه تضمین موفقیت است و نه رفتن از آن ضایعه غیر قابل جبرانی خواهد بود.
آن دسته از دانشآموزانی که بعد از ورود به مدرسه تیزهوشان به این نتیجه میرسند، توانایی ادامه تحصیل در مدرسه سمپاد را ندارند و به مدرسه عادی برمیگردند، آیا با آسیبهایی رو به رو میشوند؟
یکی از کارهایی که باید در حوزه تیزهوشان انجام دهیم، عادیسازی موضوع است. بعضا مدارس استعدادهای درخشان را بیش از حد متفاوت نشان میدهند، اما واقعیت این است که مدرسه استعدادهای درخشان تنها یک مدرسه است، لذا نه آمدن به این مدرسه تضمین موفقیت است و نه رفتن از آن ضایعه غیرقابل جبرانی خواهد بود. ما باید ورود و خروج این مدرسه را عادیسازی کنیم. به نظر من اینکه برخی مدارس برای قبولی دانشآموزان در مدارس سمپاد، بنر نصب میکنند و تبریک میگویند دردناک است. این میزان متفاوت رفتار کردن اشتباه است و جامعه به آن دامن میزند. من به عنوان والد یا مدیر مدرسه نباید این کار را انجام دهم و باید این موضوع را عادیسازی کنیم. دانشآموزی که وارد مدرسه استعدادهای درخشان شد، اگر دوست نداشت میتواند از آنجا برود. اصطلاحی هست که میگویند نام فرزندمان را رستم میگذاریم و جرأت نمیکنیم او را صدا بزنیم، من از اینکه مدرسه استعدادهای درخشان رستم شود، حذر میکنم. استعدادهای درخشان یک مدرسه است، ولی حذف کردنی نیست و نباید حذف شود؛ چون مدرسه ویژه است و البته با اینکه هر کس وارد این مدرسه شد، باید به گردنش مدال افتخار آویخت هم مخالفم. سمپاد یک مدرسه است و بناست افراد را برای زندگی آینده تربیت کند که این زندگی آینده شامل علم، صنعت، هنر و.... میشود.
سنجش هوش در سال آینده به چه صورتی است و در چه تاریخی برگزار خواهد شد؟
زمان احتمالی برگزاری سنجش هوش سال ۹۹ در روز چهارم اردیبهشت ماه سال ۹۹ خواهد بود. آزمون ورودی متوسطه اول هیچ منبعی ندارد، اما منابع متوسطه دوم مثل همیشه ریاضی، علوم تجربی، فارسی، علوم اجتماعی و کتب آسمانی است که برای اقلیتهای مذهبی کتاب مذهبی خودشان خواهد بود و البته قسمت زیادی از این آزمون استعداد تحلیلی است. آزمون متوسطه دوم یک مرحله دارد، ضمن اینکه دسترسی به منابع آزمون سالهای قبل همراه با سوالات و پاسخها نیز برای دانش آموزان وجود دارد.
گفتوگو: اکرم رضایی ثانی