مقام مسئول در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری خبر داد:
عقد قرارداد ستاد توسعه زیست‌فناوری با ۶۰ پژوهشسرای دانش آموزی/ برخی تحقیقات دانش‌آموزان با تحقیقات دانشگاهی برابری می‌کند/ رئیس تحریم کننده‌ها بیشترین تبادل علمی را با ما دارد
دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: با حدود ۶۰ پژوهشسرای دانش آموزی قرارداد بسته‌ایم و تجهیزشان کردیم. در بررسی رقابت بین این پژوهشسراهای دانش آموزی، انصافا برخی کارهای تحقیقاتی دانش آموزان با مراکز تحقیقاتی دانشگاهی برابری می‌کند.
«مصطفی قانعی»، دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در خصوص همکاری با آموزش و پرورش در حوزه زیست فناوری اظهار کرد: به تعبیر بزرگان وقتی می‌خواهیم ببینیم پیشرفت کشوری چطور است باید به مدارس آن کشور نگاه کنیم. وقتی آموزش و پرورش درست باشد آینده کشور درست خواهد بود. نمی‌توانیم دنبال رشد و توسعه زیست فناوری باشیم و بحث دانش آموزی و مدرسه در آن مطرح نباشد. بعد از مدرسه بحث دانشگاه‌ها هم وجود دارد و این یک زنجیره به هم پیوسته و اکوسیستم است.
دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ادامه داد: ما با همه پژوهشسراهای آموزش و پرورش همکاری داریم و با حدود ۶۰ پژوهشسرای دانش آموزی قرارداد بسته‌ایم و تجهیزشان کردیم. در بررسی رقابت بین این پژوهشسراهای دانش آموزی، انصافا برخی کارهای تحقیقاتی دانش آموزان با مراکز تحقیقاتی دانشگاهی برابری می‌کند. ما سراغ نخبه‌ترین دانش آموزان‌مان کشور رفتیم و ۵۳۰۰ دانش آموزی که در مدارس سمپاد در کارسوق‌های خلاق کار می‌کنند را شناسایی کردیم و در تعامل ما با آموزش و پرورش فعلا روی استعدادهای درخشان و دانش آموزان سمپادی متمرکز شده‌ایم و برای این آن‌ها مسابقاتی را برگزار کردیم و برای معلمان مدارس سمپاد محتوای مرتبط با زیست فناوری یا بیوتکنولوژی تهیه کردیم تا بتوانند آنچه در پژوهشسراهای آموزش و پرورش می‌گذرد را به سمت این علم سوق دهیم.
او تصریح کرد: لازمه رسیدن به چنین هدفی تجهیز پژوهشسراها بود. همچنین از پژوهشسراهای خصوصی نیز حمایت کردیم. برای رسیدن به این اهداف هنوز در ابتدای راه هستیم، اما استقبال واقعا بالاست و در آخرین برنامه و نشستی که داشتیم بالغ بر ۵ هزار دانش آموز شرکت کردند. این تعداد دانش آموزان که توانستند در حوزه زیست فناوری فعال شوند، عدد بالایی است و معلمان این دانش آموزان نیز در کنار آن‌ها هستند و پژوهشگاه‌ها نیز در اختیارشان قرار دارد.
دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در ادامه درخصوص همکاری در تغییر محتوای کتاب‌های درسی مدارس و به روزرسانی مطالب مرتبط با مقوله زیست فناوری بیان کرد: این کار بسیار سخت است. ما برای این هدف باید نگاه ویژه داشته باشیم. دانش آموز در مدرسه کتاب علوم می‌خواند و تا زمانی که از مدرسه فارغ التحصیل و وارد دانشگاه شود چه چیزی از علم بیوتکنولوژی خوانده است؟ بنابراین توسعه این علم یک زنجیره است. تربیت یک متخصص در حوزه زیست فناوری سخت‌تر از یک فرد متخصص در حوزه زیست و شناخت سلول و ویروس و… است. این کار سنگین است و باید پژوهشسراها، آزمایشگاه‌ها حتی معلمان و آموزگارانش به این علم مجهز باشند و به روزرسانی شوند. البته که این امر در سند تحول آموزش آمده است و باید به این سمت حرکت کرد.
قانعی در خصوص برنامه‌های ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای نگهداشت نخبگان علم بیوتکنولوژی در کشور و جلوگیری از مهاجرت آن‌ها توضیح داد: اگر صنعت زیست فناوری را گسترش دهیم طبیعی است که بیوانفورماتیک لازم خواهیم داشت، اما اگر تا امروز چنین تقاضایی وجود نداشته به این دلیل است که این صنعت هنوز تا این حد رشد نکرده بود. در همین سالهای اخیر برای تولید واکسن کویید ۱۹ متخصصان بیوانفورماتیک در کشور شرکت‌هایی راه اندازی کردند و به درآمدزایی هم رسیدند و لازم است که در سایر بخش‌ها نیز چنین رویه‌ای را در پیش بگیریم تا از مهاجرت نخبگان جلوگیری شود و با اشتغال‌زایی در تخصص نخبگان، در کشور ماندگار شوند.
او در ادامه درمورد نیاز به تحول در دانشگاه‌ها برای رسیدن به اهداف ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و رفتن به سمت دانشگاه نسل چهار و هلدینگی شدن دانشگاه‌ها گفت: در سالهای اخیر دانشگاه‌ها و شیوه اداره آن‌ها تحولاتی زیادی داشته است. در دانشگاه‌های نسل جدید، یک دانشگاه به این شکل اداره می‌شود که از شرکت‌های مختلف سهم دریافت می‌کنند و این شرکت‌ها از خود دانشگاه خارج شده‌اند از سوی دیگر این شرکت‌ها کمک می‌کنند شرکت‌های بزرگتر در رقابت‌های جهانی پیروز شوند. در مالتا و ابوظبی دو دانشگاه به شکل هلدینگی و نسل چهارم پایه‌گذاری شده‌اند و اینطور نیست که یک واحد درسی مرتبط با این شیوه اداره دانشگاه باشد و… این یک ماموریت است که از ابتدای تاسیس دانشگاه‌شان در نظر داشته اند. ما نیز باید بالاخره با یک دانشگاه باید این کار را در کشور خودمان شروع کنیم.
قانعی در ادامه در خصوص تبادلات بین المللی با سایر کشورها و متخصصان بیان کرد: علی رغم تحریم‌هایی که تجربه می‌کنیم، می‌بینیم که اتفاقا رئیس تحریم کننده‌ها بیشترین تبادل علمی را با ما دارد و مقالات مهم ما را منتشر می‌کنند. دلیلش هم این است که جریانات علمی غیر از جریانات سیاسی باید باشد و تبادل علمی باید به شکل بهتری پیش برود.
او افزود: کشورهایی با جمعیت معادل با ما در کنارمان قرار دارند و اتفاقا هیچ تحریمی هم نشده‌اند و کاری هم به کارشان ندارند و هرچه خواسته‌اند هم به آن‌ها داده اند، اما ما با وجود تحریم‌ها و فشارهایی که بر ما وارد می‌شود، از آن‌ها پیروزتر هستیم. دلیلش این است که ما باید خودمان می‌ساختیم تا مردم را زنده نگه داریم، اما آن‌ها به راحتی هرچه خواستند می‌گرفتند و اصلا این خودساختن را به عنوان مسئله برای خود تعریف نکرده اند.
دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری خاطرنشان کرد: در مقوله تحریم مهم است که چگونه راهبری شود. اگر راهبر شرایط تحریم کسی باشد که تسلیم شود نتیجه‌اش واضح است اما اگر راهبری تحریم به اینجا برسد که خودم دست به تولید می‌زنم نتیجه دیگری حاصل می‌شود. امروز در منطقه چه کشوری مشابه وضعیت ما را دارد؟ آن‌هایی که تسلیم محض هستند آیا توانسته‌اند خودشان صفر تا صد یک مجتمع بیوتکنولوژی را بسازند؟ اگر هم دارند بخش‌های مختلف این مجتمع‌ها را خودشان نساخته‌اند و وارداتی است، اما ما واقعا خودمان این مجتمع‌ها را ساخته ایم. ما تحریم‌ها را خیلی خوب مدیریت کرده‌ایم و همین باعث پیشرفت ما در بخش‌های علمی مختلف شده است.
