تهیه نقشه سراسری سیلاب/ لزوم توجه به مدیریت صحیح منابع آبی/باید خودمان را با اقلیم گرم و خشک سازگار کنیم

«علیرضا شهیدی» معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در گفت‌وگو با ایلنا، درباره خشک‌سالی هایی که در برخی نقاط کشور شاهد آن هستیم بیان کرد: خشک سالی‌هایی که در حال رخ دادن هستند، چیزی نیست که مربوط به یک دهه گذشته باشد. اگر تاریخچه کره زمین را نگاه کنید در دانش زمین شناسی و در مبحث پالئوکلیماتولوژی (Paleoclimatology) با استفاده از رسوبات موجود در زمین دوره های خشک سالی و تر‌ سالی قابل مطالعه و بررسی است.

وی درادامه خاطر نشان کرد: در دنیا مناطقی از جمله ایران هستند که در گذشته وضعیت خشک سالی یا تر سالی آنها مشخص شده است. در ایران در بحث مدیریت بحران باید قدری بیشتر و جدی‌تر عمل کنیم و بر اساس نیازهایی که کشور دارد، فرهنگ سازی را انجام دهیم تا مردم آب را درست مصرف کنند.

شهیدی با تاکید بر اینکه باید به منابع آب موجود توجه کرد، گفت: سیاست گذاری‌ها باید بر اساس منابع آب موجود باشد، همچنین باید توجه بیشتری به نوع مدیریتی که می‌توانیم در کشاورزی داشته باشیم، شود. همه این موارد می‌تواند دست به دست هم دهد تا از این بحران‌های خشک سالی عبور کنیم.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در پاسخ به این سوال که این هشدارها بارها مطرح شده اما چرا به مرحله عملیاتی نرسیده است و تا کنون نتیجه مثبتی نداشته است؟ گفت: سازمان زمین شناسی  وظیفه حاکمیتی خود در قالب اطلاعات پایه، نقشه‌های زمین شناسی، نقشه‌هایی که مرتبط با سیلاب، خشکسالی، فرونشست زمین و ... هستند، تهیه می‌کند و در اختیار دستگاه‌های مرتبط قرار می‌دهد. این دیگر دست ما نیست که برای این اطلاعات و گزاشات یک ضمانت اجرایی وجود داشته باشد.

رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در واکنش به وقوع سیل در کشور بیان کرد: در بحث تغییرات اقلیمی این اتفاقات می‌افتد یعنی جایی که توقع ندارید بارندگی شود، بارندگی می‌شود و جایی که توقع ندارید خشک سالی شود، خشک سالی رخ می‌دهد. در هر حال این در تغییرات اقلیم وجود دارد و ما باید کارهای تولید اطلاعاتی که وابسته به بخش‌های علمی است را گسترش دهیم.

وی در ادامه افزود: در سازمان بخش‌های کاملا تخصصی وجود دارد؛ مثلا در رابطه با سیلاب نقشه سراسری سیلاب را تهیه کردیم و جاهایی که در هنگام بارندگی می‌تواند در معرض سیلاب قرار بگیرند را مشخص کردیم و به مدیریت بحران هم دادیم. حال اینکه سیاست چگونه است و از این نقشه‌ها در چه زمانی استفاده کنند در دست ما نیست. وظیفه ما تولید اطلاعات است که سعی می‌کنیم تولید اطلاعات را به درستی انجام ‌دهیم و مستند کنیم. از این رو دستگا‌ه‌های ذیربط باید از این اطلاعات استفاده کنند که البته گاهی کمتر به آن توجه می‌شود.

شهیدی در پاسخ به این سوال که چقدر زمان می برد تا مشکلاتی که طی ۵۰ سال رخ داده حل شود؟ گفت: سازمان زمین شناسی ۶۲ سال است که تاسیس شده و از همان ابتدا کارهای زمین شناسی در دستور کارش بود. این صحبت‌ها مربوط به چند روز گذشته نیست بلکه ما با پشتوانه ۶۲ سال کاری که در زمین شناسی ایران انجام دادیم مطالعاتمان را به بخشی که از آن استفاده خواهد کرد، عرضه می‌کنیم.

رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور درباره فرونشست‌‌ها توضیح داد: ما گاهی تر سالی داریم اما در اقلیم گرم و خشک هستیم که بارندگی در آن کم است. ما باید خودمان را با این شرایط سازگار کنیم و نمی‌توانیم مانند کشورهایی که در قاره سبز هستند آب را مصرف کنیم؛ هر چند که مصرف آنها نسبت به ما خیلی اقتصادی‌تر و بهینه‌تر است. باید یک فرهنگ سازی عمومی در این زمینه اتفاق بیفتد، مردم باید آگاهی بیشتری داشته باشند و سازمان‌های سیاست گذار هم به درستی از اطلاعاتی که وجود دارد استفاده کنند.

شهیدی معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در واکنش به وضعیت استان خوزستان گفت: خوزستان هم جدا از سایر بخش‌های کشور نیست؛ اکنون در سیستان و بلوچستان، جنوب فارس، جنوب کرمان و جاهای دیگر خشک سالی داریم. به نظرم در بحث خوزستان می‌توان با مدیریت آب از طریق سدها بحران را حل کرد اما ما در یک کشور خشک هستیم. ممکن است دو ماه دیگر بحران را نیز رفع کنیم ولی سال بعد و سال‌های دیگر را چه کار باید کرد؟! باید مدیریت منابع آب حتما داشته باشد.