در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
هنوز داوطلبان تست واکسن کرونای ایرانی مشخص نشده‌اند/ نمی‌توان زمانی برای توزیع پیش‌بینی کرد/ واکنش به ادعای مشابهت واکسن ساخت داخل با نمونه‌های چینی و روسی
دبیر کمیته ملی اخلاق پژوهش وزارت بهداشت با اشاره به اینکه هنوز داوطلبان تست واکسن کرونای ایرانی مشخص نشده‌اند، به ادعای مشابهت واکسن ساخت داخل با نمونه‌های چینی و روسی واکنش نشان داد.
«احسان شمسی کوشکی» دبیر کمیته ملی اخلاق پژوهش وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره مراحل ساخت واکسن کرونا بیان کرد: هر دارو یا واکسنی که بخواهد وارد بازار شود، ابتدا باید یک مرحله را در آزمایشگاه طی کند و بعد از اینکه آن مراحل در آزمایشگاه تمام شد، روی حیوانات آزمایش می‌شود و بعد از اینکه آزمایش روی حیوانات نتیجه منفی نداشت و در عین حال روی برخی از گونه‌های حیوانی مثل میمون موثر باشد، بعد از آن روی تعداد کمی از انسان‌ها آزمایش می‌شود.
وی ادامه داد: بنابراین در حال حاضر یکی از شرکت‌هایی که تصمیم گرفته در ایران واکسن کرونا بسازد، کارهایی را که باید در مرحله آزمایشگاهی بر روی حیوانات انجام شود را انجام داده به نحوی که توانسته کمیته ملی اخلاق در پژوهش را قانع کند. تا الان این فرآورده می‌تواند روی تعدادی محدودی از انسان‌ها آزمایش شود و برای این کار آن شرکت به همراه تعدادی از اساتید دانشگاه یک پروتکل بالینی در نظر گرفتند.
کوشکی افزود: این پروتکل در فاز یک مورد تایید قرار گرفته و یک سری کارهای دیگری هم آن مجموعه باید انجام دهد و در نهایت سازمان غذا و دارو مجوزی را صادر می‌کند و برمبنای آن کارآزمایی بالینی می‌تواند شروع شود.
وی بیان کرد: یعنی در مورد این واکسن کمیته ملی اخلاق پژوهش برای فاز یک نظر مساعد داده است و طبق بررسی به ۵۶ نفر داوطلب نیاز دارد که عملا هنوز برای این کار داوطلبی تعیین نشده، چون بعدا فراخوانی داده و افرادی جذب می‌شوند تا در صورت تمایل در این کار شرکت کنند، که روند کار به این ترتیب است که نخست ثبت نام خواهند کرد، بعد مجموعه با آن افراد تماس می‌گیرد و بعضی از آنها که می‌خواهند بر اساس شرایط مندرج شده در پروتکل که به طور مثال افراد بزرگسال سالم باشند، در فاز اول به تدریج تزریق در مورد آنها صورت می‌گیرد.
وی ادامه داد: به طور مثال نخست به سه نفر که واکسن به آنها زده شده، بررسی‌ها انجام می‌شود، اگر شرایط مثبت بود، بتدریج سایر افراد را وارد مطالعه می‌کنند.
دبیر کمیته ملی اخلاق پژوهش وزارت بهداشت افزود: بنابراین هنوز مراحل تست انسانی شروع نشده و در شروع تست انسانی قاعدتا کمیته ملی اخلاق برای همه موارد از جمله رضایت آگاهانه شرکت‌کنندگان نظارت خواهد کرد.این واکسن‌ها در مرحله آزمایش هستند و به این مفهوم نیست که آزمایش حتما جوابش مثبت خواهد بود در واقع آزمایش‌ها برای این است که ببینیم آیا این واکسن‌ها مفید هستند یا نه، یعنی ضرری دارد یا نه و بعد به دنبال تولید انبوه برای آن می‌رویم. از بین تمام آزمایش‌های واکسن، فقط یکی از آن آزمایش‌ها کد اخلاق گرفت و حالا وارد کارآزمایی بالینی یا آزمایش خواهد شد که اگر جواب فاز یک خوب باشد وارد فاز دوم می‌شود و بعد فاز سوم شروع خواهد شد، در آخر تمامی مراحل بررسی می‌شود که اگر همه چیز خوب بود اجازه تولید انبوه پیدا خواهد کرد.
وی در مورد پیش‌بینی توزیع واکسن ساخت داخل گفت: پیش‌بینی نمی‌توان کرد، چون این یک کار غیردقیق است و این موضوع قابل پیش‌بینی نیست، چون کاملا به شرایط وابسته است.
کوشکی در واکنش به برخی اظهارات که واکسن ایرانی را مشابه نمونه‌های روسی و چینی آن دانسته‌اند، بیان کرد: این موضوع خیلی دقیق نیست، در کشور ما گروه‌های مختلف با تکنولوژی‌های مختلف واکسن را توسعه می‌دهند، اگر به طور مثال در مورد یک واکسن خاص بخواهیم بگوییم آن وقت می‌توان به این بحث اشاره کرد که واکسن ما مشابه چین یا روسیه است، ممکن است، تکنولوژی یکی از شرکت‌هایی که برای واکسن تلاش می‌کنند، شبیه روسیه یا چین باشد، ضمن اینکه خود چین هم با تکنولوژی‌های مختلفی روی واکسن کرونا کار می‌کند.
وی تصریح کرد: بنابراین این حرف به نظر می‌رسد، حرف دقیقی نباشد و تکنولوژی‌های ساخت واکسن چند تکنولوژی مرسوم است که در کشورهای مختلف از آنها استفاده می‌کنند، بنابراین این نباید در اذهان عمومی باشد که تکنولوژی ما شبیه تکنولوژی چین باشد، خوب نیست و این متاسفانه ذهنیت خوبی نیست، چون هر تکنولوژی که باشد، در مراحل کار آزمایی ایمنی و اثربخشی خود را نشان خواهد داد و در هر حال آن چیزی که می‌خواهد به مردم تزریق شود آن چیزی خواهد بود که مردم بتوانند با خیال راحت از آن استفاده کنند.
