سرنوشتِ نامعلومِ ۱۳۰۰ کارگرِ بیکار شده‌ی معدنِ کرومیتِ آسمینون/ کارگرانی که یک شبه بیکار شدند

به گزارش خبرنگار ایلنا، دو ماه از بلاتکلیفیِ کارگران معدنِ کرومیتِ آسمینون کرمان می‌گذرد. اردیبهشت ماه امسال کارفرما به این بهانه که کارِ این معدن صرفه‌ی اقتصادی ندارد، معدن را تعطیل و ۱۳۰۰ کارگر را از کار بیکار کرد. این موضوع البته تازگی ندارد، اوایل سال گذشته نیز معدن به همین بهانه تعطیل شد. آن تعطیلی اما بعد از اعتراض کارگران و ورودِ فرماندار، استاندار، نماینده مجلس و سازمان صنعت و معدن کرمان به پایان رسید و کارگران اول اردیبهشت پارسال به کار خود برگشتند. تعطیلیِ امسال اما هنوز ادامه دارد… 

کارگران می‌گویند: اینبار اعتراض نکردیم و کار را به فرماندار و استاندار سپردیم. استاندار پیشتر به «ایلنا» گفته بود که از طریق فرمانداری پیگیرِ کارِ کارگران است و به زودی نتیجه را اعلام می‌کند. حالا نزدیک به دو ماه می‌گذرد اما کارگران همچنان بیکارند. از قرار معلوم و آنطور که کارگران مطلع شده‌اند، شورایعالی معادن قرار است در این خصوص نظر بدهد. وزارت کار هم گفته «اقدامات لازم برای برقراری بیمه بیکاری کارگران بیکار شده کرومیت آسمینون صادر شده است.» 

کارگران می‌گویند: ۲ ماه است بیکاریم، کارفرما حقوق اردیبهشت را نداد، معدن را تعطیل کرد و از آن زمان تا امروز هیچ حقوقی نداریم. هر چه از کارفرما درخواست می‌کنیم که حداقل حقوق اردیبهشت ما را بدهد به نتیجه نمی‌رسیم. ناچار هستیم بیمه بیکاری بگیریم. 

هنوز بیمه بیکاری کارگران برقرار نشده است. آن‌ها می‌گویند: برای بیمه بیکاری ثبت نام کردیم و آنطور که گفته‌اند قرار است از پانزدهم مرداد بیمه بیکاری را پرداخت کنند که تا آن زمان بدون حقوق سر می‌کنیم. حتی دفترچه‌ی بیمه‌ی ما دیگر اعتبار ندارد که قرار است از اول ماه مشکل آن نیز حل شود. 

به گفته‌ی آن‌ها؛ برخی از کارگران در شرف بازنشستگی هستند و تعطیلیِ معدن و گرفتنِ بیمه بیکاری به ضرر آن‌هاست. کارگری که ۱۸ سال سابقه‌ی کارِ سخت در معدن دارد و دو سال تا رسیدنِ دوران بازنشستگی‌اش نمانده، حالا بلاتکلیف مانده و احتمالا مشکلات بسیاری برایش پیش می‌آید. 

آیا با گرفتنِ بیمه بیکاری توالی اشتغال به هم می‌خورد و کارگران به جای بیست سال کار باید ۲۵ سال کار کنند تا بازنشست شوند؟ محسن باقری (عضو هیأت مدیره شوراهای اسلامی کار استان تهران) در پاسخ به این سوال به ایلنا می‌گوید: دوره‌ی بیمه بیکاری عادی محسوب می‌شود اما اگر کارگران بعد از دوره‌ی بیمه بیکاری، دوباره به یک کار سخت و زیان‌آور مراجعه کنند توالی اشتغال آن‌ها به هم نمی‌خورد. یعنی قبل و بعد از بیمه بیکاری اگر شغل سخت و زیان‌آور باشد توالی همچنان سر جای خود است. 

اگر کارگری در شرف بازنشستگی باشد، مثلا ۱۹ سال تجربه‌ی کارِ سخت و زیان‌آور داشته و حالا مجبور شده از بیمه بیکاری استفاده کند، آیا با همان بیست سال سابقه بازنشست می‌شود؟ باقری در پاسخ به این سوال نیز می‌گوید: اگر سن این کارگر زیر ۵۰ سال باشد خیر، کارگر بازنشست نمی‌شود و باید بعد از اتمام بیمه بیکاری آن یک سال را در شغل سخت و زیان‌آور دیگری ادامه بدهد تا بیست سال پر شود و بتواند از توالی اشتغال استفاده کند. 

کارگری که سال‌ها و ماه‌های پایانیِ خدمت او به دوران گرفتنِ مستمریِ بیمه بیکاری ختم شود، ضرر بسیاری متحمل می‌شود؟ باقری می‌گوید: چون معمولا مستمریِ بیمه بیکاری پایین‌تر از حقوق فرد است و مبنای محاسبه‌ی مستمری بازنشستگی دو سال آخر بیمه‌پردازی است در نتیجه مستمریِ بازنشستگیِ کارگر کاهش پیدا می‌کند. 

اتفاقی که امروز برای ۱۳۰۰ کارگرِ معدنِ کرومیتِ آسمینون کرمان افتاده در سال ۹۳ برای کارگران معدنِ ذغال سنگ البرز غربی افتاده بود. در آن زمان معدن البرز غربی تعطیل شد و تعداد بسیاری از کارگران بیکار شدند. در بین کارگران بیکار شده آن‌ها که چیزی به دورانِ بازنشستگی‌شان نمانده بود بیش از همه آسیب دیدند. آن‌ها بعد از سال‌ها کارِ سخت بازنشست شدند و چون مبنای محاسبه‌ی مستمریِ بازنشستگی‌شان به دورانِ دریافتِ مستمریِ بیمه بیکاری برخورد کرده بود در نتیجه مستمریِ کمی دریافت کردند. کارگرانِ بازنشسته البرز غربی از آن سال تا امروز هر چند وقت یکبار برای پیگیریِ حقوقشان به تهران می‌آیند اما هنوز به نتیجه نرسیده‌اند. 

هنوز تکلیفِ کارگران معدنِ کرومیتِ آسمینون کرمان به طور کامل مشخص نشده است. معلوم نیست اگر معدن تعطیل شود چند نفر از این ۱۳۰۰ نفر با مشکلاتی مشابه کارگران معدن البرز غربی مواجه می‌شوند و اصلا چند نفرِ دیگر می‌توانند در کارِ سخت و زیان‌آور کار کنند تا توالیِ سال‌ها کارِ سخت و زیان‌آور آن‌ها حفظ شود. این کارگران بعد از سال‌ها کارِ سخت و زیان‌آور حالا یکباره از کار بیکار شده‌اند و منتظرند ببینند مسئولین چه تصمیمی برای آن‌ها می‌گیرند. 

آن‌ها می‌گویند: غیراقتصادی بودنِ فعالیتِ معدن بهانه است و اگر کارفرما نمی‌تواند معدن را اداره کند او را خلع ید کنند تا ۱۳۰۰ کارگرِ بعد از سال‌ها کار در بدترین و سخترین شرایط یک شبه بیکار نشوند.