کارگردان «چیه این فوتبال» و «آن ده ثانیه»:
همراهی تیم‌های ملی برای مستندسازی نصیب دیگران می‌شود
کارگردان مستندهای «چیه این فوتبال» و «آن ده ثانیه» گفت: با وجود سابقه‌ای که در ساخت آثار ورزشی دارم هیچ‌گاه نتوانستم با تیم‌های ملی همراه شوم و مستند بسازم؛ همیشه بنا به دلایلی این موقعیت‌ها نصیب افراد دیگری می‌شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، عادل انیسی (کارگردان و مستندساز) درباره مجموعه مستند «چیه این فوتبال؟» گفت: این مجموعه مستند شامل آیتم‌های کوتاه سه‌چهار دقیقه‌ای است که برخی لحظات جذاب فوتبال را ثبت کرده است. به طور کلی به ساخت آثار ورزشی علاقه‌مندم و قصد داشتم ساخت این‌گونه آثار را ادامه دهم اما این روند از یک جایی به بعد متوقف شد و در حال حاضر به کلی از این فضا دور شده‌ام. این مجموعه را اواخر سال ۱۳۹۶ شروع کردیم و اوایل سال ۹۷ و پیش از جام جهانی فوتبال روسیه از طریق سایت آپارات پخش شد؛ خوشبختانه این اثر نامزد بهترین ویدیوی سال آپارات هم شد.
انیسی با اشاره به مستند بلند «آن ده ثانیه» نیز بیان کرد: نسخه بلند این مستند ۹۱ دقیقه است که در چهار قسمت ۲۵ دقیقه‌ای منتشر شد؛ چراکه در آن زمان تلویزیون مستند بلند پخش نمی‌کرد.
کارگردان، پژوهشگر و نویسنده مستند «آن ده ثانیه» گفت: بعضی از آثار را با انگیزه مالی و بعضی با انگیزه دلی ساخته می‌شود؛ «آن ده ثانیه» جزو آثاری بود که دلی ساخته شد و نتیجه آن رضایت‌بخش بود.
این کارگردان و مستندساز با بیان اینکه از مستند «آن ده ثانیه» در زمان خودش استقبال خوبی صورت گرفت، گفت: این مستند در سال ۱۳۹۸ نامزد بهترین فیلم مستند بلند ورزشی ایران برای معرفی به جشنواره فیلم‌های ورزشی میلان ایتالیا شد. همچنین در برخی جشنواره‌های دیگر نامزد بهترین مستند شد و مخاطبان زیادی در تلویزیون داشت.
وی افزود: بعد از «آن ده ثانیه» در سوریه یک مستند فوتبالی دیگر تحت عنوان «یک فراموشی بی‌حس‌کننده» ساختم که بهترین فیلم ورزشی نیمه‌بلند سال ایران شد و در جشنواره ایتالیا نماینده ایران بود. به دنبال آن با یک تدوین متفاوت نسخه‌ای دیگر از همین اثر ساختم که به‌تازگی نامزد بهترین پژوهش فیلم ورزشی سال ایران شد.
انیسی در ادامه گفت: چندین اثر ورزشی ساختم که هم تهیه‌کننده و هم مخاطب از آن راضی بود و برای خودم یک کار دلی بود، اما متاسفانه با وجود سابقه‌ای که در ساخت آثار ورزشی دارم هیچ‌گاه نتوانستم در یک روند ادامه‌دار ساخت این آثار را دنبال کنم و در بزنگاه‌هایی مثل جام جهانی، بازی‌های آسیایی، المپیک و... با تیم‌های ملی همراه شوم و مستند بسازم.
این کارگردان و مستندساز تصریح کرد: متاسفانه همیشه بنا به دلایلی این موقعیت‌ها نصیب افراد دیگری می‌شود و عده‌ای دیگر برای ساخت مستند، تیم ملی را همراهی می‌کنند؛ احتمالا در آینده هم وضعیت بر همین منوال خواهد بود. این موضوع برای یک مستندساز علاقه‌مند احساس سرخوردگی و عمر تلف کردن به همراه دارد.
وی تأکید کرد: اگر از دید هنری نگاه کنیم، ساخت آثار مستند باید در امتداد یک روند مشخص انجام شود، در غیر این صورت پس از مدتی تاریخ مصرفشان سر می‌رسد و فراموش می‌شوند. بنابراین با وجود اینکه آثار ورزشی‌ام هم دیده شدند و هم جایزه گرفتند، برای من یک روند کاری ناموفق را رقم زدند.
انیسی با اشاره به اینکه مستندسازان مستقل حمایت نمی‌شوند، بیان کرد: متاسفانه برخی مدیران هنری با حوزه فعالیتی خود آشنایی کامل ندارند. افرادی مدیر می‌شوند بدون اینکه به حد کافی فیلم دیده باشند و مستند تماشا کرده باشند یا در این زمینه تخصص لازم را داشته باشند. به همین دلیل از آثار خوب حمایتی صورت نمی‌گیرد. البته حکایت مصطفی شوقی، مدیر فعلی خانه مستند جداست و به نظرم او باید پیش از این‌ها تصمیم‌گیرنده می‌شد.
وی در پاسخ به پرسشی درباره چالش‌های ساخت مستندهای ورزشی، با بیان اینکه اغلب مدیران عاشق آثار آرشیوی هستند، گفت: ساخت آثار آرشیوی بسیار آسان است و نیاز به حمایت چندانی ندارد. در مرحله اول داستان را می‌نویسیم، سپس آرشیو را تهیه و بعد تدوین می‌کنیم، بسیار آسان و بی‌دردسر است. اما وقتی تنها به آرشیوها تکیه می‌شود، اثر چندان منحصربه‌فردی نمی‌توان تولید کرد. البته آثار یادشده در حد همان کار آرشیوی انتظاراتمان را برآورده کرد.
انیسی ادامه داد: اما به لحاظ ورزشی بودن آثار، چالش اصلی این است که داستان خوب، مدیر خوب و بودجه خوب نداریم؛ بنابراین چالش اصلی جمع کردن این سه مورد در یک اثر است.
گفتنی است دو مستند «چیه این فوتبال؟» و «آن ده ثانیه» به مناسبت جام جهانی فوتبال در وبسایت خانه مستند به صورت رایگان در حال اکران آنلاین هستند.
