چالش تاکسی‌های اینترنتی با نمونه‌های سنتی
این بار مرغ همسایه غاز نیست
ترس سیستم سنتی حملونقل به تغییر اما باعث شده که این سازمان همچنان چوب لای چرخ سامانه‌های اینترنتی بگذارد و نخواهد خودش را با دنیای جدی تطبیق دهد. این دقیقا مشابه اتفاقی است که تاکسی‌های اینترنتی هم در ایران آن را تجربه می‌کند و حالا برای یک بار هم که شده مرغ همسایه غاز نیست.
ایلنا؛ همه‌چیز از هراس می‌آید. ترس از تغییر و از دست دادن موقعیت فعلی. شاید در نگاه اول تعبیرش این نباشد ولی سرنخ اعتراض‌ها و شکایات رانندگان سیستم‌های سنتی را که بگیریم، به نقطه‌ای می‌رسد که ترس در آن موج می‌زند. بعضی‌ها از آن با عنوان ترس از دست دادن شرایط فعلی یاد می‌کنند و بعضی دیگر اسمش را ترس از قرارگرفتن در موقعیت جدید می‌گذارند. پای صحبت راننده‌هایی که قبلا در آژانس‌ها کار می‌کردند و حالا راننده تاکسی‌های اینترنتی شده‌اند که بنشینیم، همه‌شان این ترس را میان کلمات‌شان فریاد می‌زنند.
همین‌که جای ثابتی به عنوان یک دفتر کار ندارند که بتوانند خودشان را متعلق به یک چهاردیواری ثابت بدانند. برای خیلی‌ها اما این یک تغییر بزرگ به حساب می‌آید که زمان می‌برد تا در ابعاد ذهن‌شان جا بگیرد و با آن کنار بیایند. حکایت تغییرهای هر روزه‌ای که بشر امروزی در زندگی با آن‌ها مواجه می‌شود هم همین است. همین چند سال پیش که برای پرداخت انواع قبض‌ها باید ساعت‌ها در بانک صف می‌کشیدیم، اگر کسی می‌آمد و می‌گفت سال‌ها بعد تنها با چند کلیک روی گوشی موبایل تمامی قبض‌ها را پرداخت می‌کنید فکر می‌کردیم جن‌زده شده است. اما حالا همه ما آنجاییم؛ همان نقطه‌ای که قبض‌های‌مان را با چند کلیک پرداخت می‌کنیم.
جایی‌که برای خرید نیازی به خروج از خانه نداریم، برای حمل و نقل به جای خودروهای شخصی اغلب از سرویس‌های درخواست اینترنتی خودرو استفاده می‌کنیم و دیگر نگران جای پارک نیستیم. اما این تغییرات هم مثل همه اقدامات نوین دیگر هر کدام مخالفان خودشان را داشتند چرا که سیستم‌های سنتی ترس از تطبیق با روش‌های تازه دارند؛ نمونه‌اش سرویس‌های درخواست اینترنتی خودرو که بارها از سوی سازمان‌های حمل و نقل سنتی مورد اعتراض قرار گرفته‌اند و هنوز هم از سوی خیلی‌ها پذیرفته شده نیستند. اما آیا این مشکلات فقط مختص سرویس اینترنتی اسنپ است یا اوبر هم به عنوان معروف‌ترین سرویس اینترنتی دنیا همین چالش‌ها را دارد؟
اپیدمی اعتراض، پلمپ و شکایت
نگاهی به وضعیت اوبر نشان می‌دهد که این سامانه با وجود قدمت زیاد هنوز هم از سوی بعضی کشورها با ممنوعیت فعالیت مواجه می‌شود و دردسرهای زیادی دارد. این در حالی است که اوبر در حال حاضر در بیش از ۶ قاره جهان فعالیت و روزانه مسافران زیادی را جابه‌جا می‌کند. ترس سیستم سنتی حملونقل به تغییر اما باعث شده که این سازمان همچنان چوب لای چرخ سامانه‌های اینترنتی بگذارد و نخواهد خودش را با دنیای جدی تطبیق دهد. این دقیقا مشابه اتفاقی است که تاکسی‌های اینترنتی هم در ایران آن را تجربه می‌کند و حالا برای یک بار هم که شده مرغ همسایه غاز نیست.
جغرافیای نامحدود
سال 93 که اولین تاکسی اینترنتی در تهران کارش را آغاز کرد، دفترش را پلمپ کردند. این اتفاق تا جایی کش پیدا کرد که تیم عملیات ناچار به جابه‌جایی دفتر شد. بعد از گذشت یک سال از فعالیت این سامانه در تهران و اقدام به راه‌اندازی این سرویس در شهرهای دیگر، تیم عملیات اسنپ همچنان با مشکل پلمپ دفتر در شهرهای مختلف مواجه می‌شد؛ پلمپ‌هایی که بعضا عمر زیادی هم نداشتند و با پیگیری تیم عملیات رفع می‌شدند. در کرج پیگیری‌های تیم عملیات اسنپ منجر به این شد که در عرض یک هفته دفتر فک پلمپ شود و این روال در مورد یزد یک ماه، در قزوین دو ماه و در نهایت در اراک سه ماه زمان برد. در مشهد و تبریز اعضای تیم عملیات ناچار به تعویض دفتر شدند.
در بعضی شهرها اما داستان فقط به شکایت و پلمپ دفتر منتهی نمی‌شد. بازاریاب‌های اسنپ بارها مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و طبق اعلام خبرها این زد و خوردها از سوی سازمان‌های حمل و نقل سنتی بود. در جریان درگیری‌های کرمان که بهمن و اسفند ۹۶ اتفاق افتاد، ۵ نفر از بازاریاب‌ها مجروح شدند و این تعداد در شهر مشهد ۱۰ نفر اعلام شد. حالا بعد از گذشت چهار سال از عمر اسنپ این قصه هنوز هم ادامه دارد و هر بار خبر افتتاح دفتر اسنپ در شهر تازه‌ای به گوش می‌رسد، باز شکایت‌ها و اعتراض‌ها ردیف می‌شوند. آن‌طرف تاریخ اوبر هم پر است از انواع برخوردهای ناخوشایند و شکایت‌های سازمان‌های سنتی. طبق اعلام اوبر، در همین چندین سال گذشته این سامانه حمل و نقل اینترنتی بارها در کشورهای مختلف با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو بوده و دفترهای نمایندگی‌اش پلمپ شده است. هر چند عمر پلمپ مراکز اوبر هم مانند اسنپ کوتاه است و در نهایت با استناد به قوانین کسب‌و‌کارهای اینترنتی این سامانه‌ها هر بار فعالیت خود را از سر می‌گیرند و مراکزشان فک‌پلمپ می‌شوند، اما سیستم سنتی همچنان دست از سنگ‌اندازی برنمی‌دارند.
سامانه اوبر تنها در سال 2014 از سوی چندین کشور مختلف مورد اعتراض قرار گرفت؛ در دادگاه فرانسه محکوم به فعالیت غیرقانونی شد، دادستان هلند به دفتر اوبر در آمستردام حمله و دفتر را پلمپ کرد، یک قاضی دستور توقف فعالیت اوبر را در سراسر اسپانیا اعلام کرد و گفت که رقابت این سامانه نوین با سیستم حملونقل سنتی ناعادلانه است، روسیه یکی از مخالفان پر و پا قرص اوبر است که همواره همه تلاشش را برای بیرون راندن این سرویس از کشورش انجام داده، در مکزیک سازمان تاکسی‌رانی بارها علیه اوبر اعتراض کردند و گفتند این سامانه اینترنتی از قوانین مالیاتی، ثبت‌نام و امنیتی که تاکسی‌های عمومی درگیر آن هستند پیروی نمی‌کند. به دنبال این اعتراض‌ها، سامانه اوبر استفاده از خدمات خود را برای تمامی مسافران به مدت یک روز رایگان اعلام کرد و پیام داد:« اگر مکزیک متوقف نمی‌شود، اوبر هم متوقف نمی‌شود!»
