تالاب زریبار مریوان همچنان در انتظار جهانی شدن

تالاب زریبار یکی از منحصر به فردترین تالاب‌های آب شیرین در جهان بشمار می‌رود که در سه‌ کیلومتری‌ شمال‌ باختری‌ مریوان‌ قرار داد.

این تالاب به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد جغرافیایی و اقلیمی، نه تنها یکی از جاذبه‌های دیدنی در سطح کشور بلکه نماد معرفی استان کردستان شمار می‌رود.

وجود تالاب زریبار در میان جنگل‌های انبوه و زیبای بلوط و گونه‌ها مختلف درختان جنگلی، سرزمین باشکوه را در غرب ایران پدید آورده است و آن را به مهم‌ترین جاذبه گردشگری غرب کشور تبدیل کرده است.

تالاب زریبار به دلیل نیزارهای اطراف و همچنین انواع گیاهان آبزی و حاشیه‌ای از جمله بارهنگ آبی، هزاران نی، نیلوفر آبی، نی، لویی، جگن، بزواش، نعناع و گندمیان، زیستگاه مناسبی برای انواع جانداران از جمله ماهیان، پرندگان و پستانداران است.

براساس آمار و اطلاعات، ۶۶گونه پرنده بومی و مهاجر، ۳۲ گونه پستاندار، ۱۳ گونه خزنده، ۱۲ گونه ماهی و۲۵۷ گونه گیاهی دراین منطقه شناسایی شده است.

اکثر چشمه‌های کف تالاب جوشش ندارند

آب شیرین این تالاب طی سالیان گذشته از چشمه‌های خود جوشی که در کف تالاب وجود داشت تأمین می‌شد، اما امروزه وضعیت نامناسبی دارد، به طوری که دیگر اکثر چشمه‌های کف تالاب جوشش ندارند و نمی‌توانند آب را به بالا هدایت کنند.

طی سال‌های اخیر زمزمه پیوستن تالاب زریبار به کنوانسیون بین‌المللی رامسر همواره مطرح بوده، موضوعی که در صورت تحقق می‌تواند زمینه حفظ و حراست از این اکوسیستم آبی را بیش از پیش فراهم کند.

براین اساس در سفر نخست هیئت دولت نهم به استان کردستان مصوب شده بود که تالاب زریبار به عنوان تالاب در کنوانسیون رامسر ثبت شود، اما متاسفانه تا کنون این مهم اجرایی نشده است.

مدیر کل محیط زیست کردستان در این خصوص به خبرنگار ایلنا گفت: به دنبال پیگیری‌ها و هماهنگی‌های انجام شده مقدمات اولیه برای پیوستن زریبار به این کنوانسیون جهانی صورت گرفته است که امیدواریم این امر به زودی نهایی شود.

ناصح قادری تصریح کرد: با ثبت این تالاب در کنوانسیون رامسر، علاوه برحفاظت از آن، زمینه رشد و ارتقاء تالاب فراهم و ارزش و اعتبار آن در سطح جهان، به عنوان میراثبین المللی دوچندان می‌شود.

وی افزود: حفاظت از تنوع زیستی، حذف یا کاهش سیستمی تهدیدات و احیا و پایداری ارزش‌های طبیعی تالاب برای انتفاع نسل فعلی و نسل‌های آتی و جلب حمایت‌های مادی و معنوی در سطح بین‌المللی برای حراست و حفاظت از تالاب به عنوان یک اکوسیستم منحصر به فرد، از مزایای این الحاق است.

مهم‌ترین عامل آلودگی زریبار ورود فاضلاب به این تالاب است

قادری در ادامه سخنانش اظهار داشت: در حال حاضر مهم‌ترین عوامل موثر بر آلودگی تالاب زریبار از نظر زیست محیطی، ورود پساب حاوی کود و فضولات دامی در فصل بارندگی از طرف روستاهای ضلع غربی، ورود غیر مستقیم قسمتی از فاضلاب انسانی مناطق مسکونی شهر مریوان و روستاهای اطراف همراه با رسوبات و پساب کشاورزی اراضی پیرامون تالاب است.

این مسئول اضافه کرد: ورود فاضلاب روستاهای اطراف زریبار از یک سو و ورود فاضلاب قسمتی از شهر مریوان در سال‌های گذشته به این تالاب، رسوبات بسیار زیادی را در کف تالاب زریبار به وجود آورده و باعثشده است که چشمه‌های کف این نگین درخشان که منبع اصلی آب آن به شمار می‌رود، خشک شوند.

قادری افزود: از جمله اقداماتی که توسط شرکت آبفار(آب و فاضلاب روستایی کردستان) در راستای حفاظت از این اثر طبیعی صورت گرفته است، ایجاد شبکه جمع آوری و هدایت فاضلاب روستاهای ضلع غربی این تالاب بوده که امیدواریم در آینده نزدیک کلکتور اصلی نیز راه اندازی و شاهد هدایت کل فاضلاب انسانی این روستا‌ها به سمت تصفیه خانه باشیم.

مدیرکل محیط زیست کردستان با بیان اینکه متولی اصلی فضلاب این تالاب، آب و فاضلاب شهری و روستایی است، گفت: شبکه بندی آب فاضلاب تهیه شده، اما کلکتور اصلی به علت کمبود اعتبارات راه اندازی نشده است.

قادری بیان داشت: سازمان محیط زیست استان نیز در این فاصله زمانی اقدام به تعبیه لاگون‌های تصفیه فاضلاب در مبادی خروجی روستاهای اطراف تالاب کرده است؛ به صورتی که در حال حاضر از ورود فاضلاب مستقیم به وسیله لاگون‌ها جلوگیری شده است.

کیفیت آب تالاب زریبار به صورت آنلاین بررسی می‌شود

وی در ادامه سخنانش از نصب دو ایستگاه سنجش کیفیت آب تالاب خبر داد و گفت: با نصب این ایستگاه ها، آب این تالاب به صورت آنلاین مورد بررسی قرار می‌گیرد.

قادری با بیان اینکه این ایستگاه پارامترهایی چون آمونیاک نیترات، کدورت، میزان اسید یا باز، فسفات و مواد نفتی را محاسبه می‌کند، افزود: این ایستگاه با هدف شناسایی لحظه ای پارامترهای مذکور استقرار یافته است که در صورت هر گونه تغییر در کیفیت آب تالاب، سریعا میزان آلایندگی مشخص شده و کارشناسان محیط زیست می‌توانند اقدامات به موقع و مناسب را در خصوص آن انجام دهند.

تالاب زریبار مریوان حریم گذاری می شود

مدیرکل محیط زیست کردستان در ادامه سخنانش از انجام پروژه تعیین بستر و حریم گذاری تالاب زریبار مریوان خبر داد.

وی بیان داشت: تالاب زریبار مریوان یکی از ۶ تالاب مهم در کشور است که سازمان محیط زیست آن را برای نجات و بهبود وضعیت در دستور کار برنامه های خود قرار داده است.

قادری هدف از اجرای پروژه حریم گذاری تالاب زریبار را مشخص کردن حد و حدود تالاب عنوان کرد و گفت: متاسفانه تجاوز به حریم این تالاب معضل جدی برای آن به‌شمار می رود.

قادری همچنین از تدوین طرح مدیریت زیست بومی خبر داد و افزود: طرح مدیریت زیست بومی، طرحی جهانی است که برای حفظ و نگهداری هر چه بهتر تالاب‌ها آغاز شده است.

مدیرکل محیط زیست کردستان تصریح کرد: تالاب‌ها جزو زیست‌گاه‌های بسیار حساسی هستند که نقش مهمی در تنوع زیستی و حیات اجتماعی و مسایل زیبا شناختی و یا معیشتی برای جوامع محلی دارند.

زریبار یکی از منحصر به‌فردترین تالاب‌های آب شیرین جهان

قادری افزود: تالاب زریبار مریوان نیز یکی از منحصر به‌فردترین تالاب های آب شیرین جهان است که ظرفیتها و پتانسیل های بالقوه ای برای جذب سرمایه و افزایش توریست را به دنبال دارد.

وی با بیان اینکه احیا تالاب زریبار سبب ایجاد در آمد، اشتغالزایی، گردشگری، کشاورزی، تولید آبزیان و رونق و آبادانی منطقه می شود، گفت: اعتبارات لازم برای احیاء زریبار تصویب شده است که در صورت ارائه طرح متناسب با شرایط محیطی زریبار، کار اجرایی آن آغاز می‌شود.

این مسئول یادآور شد: ساماندهی و خارج کردن فاضلاب و پساب های روستاهای اطراف تالاب و هدایت و کنترل آن به مسیر شبکه فاضلاب، جمع آوری فضولات دامی از مسیر آب راه های ورودی تالاب و ساماندهی اسکله های موجود بر روی تالاب از عوامل آلودگی آب این تالاب است که با نظارت کارگروه احیای تالاب، به زودی اقدامات مختلفی برای ساماندهی این مشکلات آغاز می شود.

مدیرکل محیط زیست کردستان در پایان خاطرنشان کرد: امیدواریم تا پایان شهریور ماه جاری با تجربه مردم واستفاده از نظرات افراد متخصص ملی و بین المللی بتوانیم راهکارهای مناسب برای نجات تالاب زریبار مریوان اتخاذ کنیم.