خوانچه برون نوعروسان و افروختن آتش نوروزی از مهمترین آداب مردم کردستان در نوروز

احمد معروفی در گفت و گو با خبرنگار ایلنا، بیان کرد: برخلاف برخی مناطق ایران که در روز چهارشنبه سوری آتش برپا می‌کنند، ما کُردها فقط در روز نوروز آتش روشن کرده و جشن می‌گیریم و همزمان با روشن شدن آتش رقصی آیینی هم اجرا می‌شود، در واقع نوروز کُردها به جز بر افروختن آتش، چیز دیگری نداشته است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر در هر منطقه‌ای نوروز با رسوم خاص خود برگزار می‌شود؛ به تشریح نحوه بزرگداشت نوروز در شهر سنندج پرداخت و گفت: در شهر سنندج حفظ طبیعت برای مردم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است چون معتقدند که کمترین آسیب باید به محیط زیست وارد ‌شود، به همین دلیل پوش و خاشاک را جمع آوری کرده و از چوب درختان برای آتش شب نوروز استفاده نمی کنند.

معروفی ادامه داد: مردم کردستان یک روز قبل از تحویل سال یا آخرین شب جمعه سال به سر مزار درگذشتگان خود رفته و دعا و فاتحه نثار روح عزیزان از دست رفته شان می‌کنند. همچنین رسم است که برای خانواده‌های عزادار لباس نو می‌برند و یا به احترام خانواده‌هایی که عزادار هستند آتش نوروز برپا نمی‌کنند.

خوانچه برون نوعروسان توسط خانواده داماد

معروفی اضافه کرد: رسم دیگری نیز که در منطقه کردستان وجود دارد بردن عیدانه برای نوعروس‌ها و دختران نامزد کرده از سوی خانواده داماد با عنوان (خوانچه) است که شامل کله قند، لباس، عطر، آینه و شمعدان، آجیل، میوه، شیرینی و حتی غذا است که برای هر عروس بسته به توانایی خود از پنج تا ۱۰ خوانچه را می‌برند.

وی گفت: زنان کرد در روز آخر سال، تخم مرغ پخته و سپس با پوست پیاز یا رنگ‌های رنگرزی، آنها را تزیین کرده و روز بعد در سفره نوروزی می گذارند.

این کردپژوه با اشاره به اینکه سفره هفت سین در گذشته‌های دور در کردستان وجود نداشته است، گفت: مردم کردستان، وقتی نوروز را جشن می‌گرفتند چند محصول ساده‌ طبیعت را در سفره‌ می‌گذاشتند اما تصور می‌رود که هفت مورد نبوده و در واقع نمی‌توان گفت که همه‌ آنها نیز با حرف «س» آغاز شده باشد. بیشتر آینه، شمعدان، سبزه، تخم مرغ پخته رنگ شده و تنگ بلورین شربت در سفره نوروزی می‌گذاشتند.

معروفی ادامه داد: در روز عید نوروز خانواده‌ها به دور یکدیگر برای تبریک عید جمع شده، سپس مردها به خدمت بزرگان شهر می‌روند و عید را تبریک می‌گویند.

رشته پلو غذای مخصوص نوروز در سنندج

پزوهشگر مردم شناسی و کرد پژوه با بیان اینکه نهار مخصوص روز عید در سنندج  رشته پلو است گفت: در روز اول عید بزرگان خانواده میزبان کوچک تر ها هستند و حتما باید غذای سال نو در منزل بزرگتر ها صرف شود.

معروفی گفت: عید نوروز تا سه روز در سنندج جشن گرفته می شود و مردم به دید و بازدید عید می روند بعد از دید و بازدیدها دیگر مراسمی تا روز سیزده بدر در سنندج وجود ندارد.