دو راهی «برق خانگی» و «برق صنایع» روی میز مسئولان/ مشکل قطعی برق دوماه زودتر از پارسال گریبان صنعت را گرفت

به گزارش خبرنگار ایلنا، مسئله خاموشی‌ها و کمبود و ناترازی برق، همه‌ساله از مشکلات عمده واحدهای تولیدی کشور بوده که در بسیاری از موارد موجب تعطیلی واحدهای تولیدی شده است. تعطیلی‌ای که بطور مشخص بر اشتغال کارگران و شرایط اقتصادی اثر می‌گذارد. در این زمینه اما امسال گویا بسیار سریع‌تر به استقبال فرآیند قطعی برق در فصول گرم سال رفتیم. 

چندی پیش اکبر الوندیان، دبیر انجمن صنفی سیمان کشور در اظهارنظری پیرامون استقبال بسیار زودهنگام صنایع کشور از قطعی برق، خبر داده بود: از ۱۶ فروردین ماه محدودیت برق صنایع آغاز شده و به تشدید نگرانی‌ها درباره بروش مشکل و تنش قیمتی در فصل گرم سال دامن زده است. ما به عنوان صنعت سیمان کشور که بسیار راهبردی است، از ابتدای فروردین با مشکل قطعی برق مواجه بودیم. 

وی افزوده است: در کارخانجات سیمان ۶۵ درصد دیماند برق مصرفی کارخانه در کوره‌ها و تبدیل مواد به کلینکر استفاده می‌شود و باید در این کوره‌ها برق مصرفی پیوسته استفاده شود و نباید بیشتر از ۴ ساعت محدودیت برقی لحاظ گردد اما با ابلاغیه جدید، محدودیت برق صنایع سیمان از صبح تا غروب است و این به معنی کاهش تدریجی خوراک کوره و نهایتاً خاموش کردن کوره‌هاست. این دقیقا به معنی کاهش جدی ظرفیت تولید در بلندمدت و افزایش خیره کننده قیمت‌ها خواهد بود. 

عجله سال برای گرم شدن و قطعی برق! 

نکته قابل توجه این است که طی سال گذشته بسیاری از فعالان اقتصادی بر این موضوع تاکید داشتند که ناترازی و قطعی برق برای صنایع از خرداد شروع شده است؛ اما آغاز شدن خاموشی صنایع به‌خاطر نبود برق، امسال از فروردین و حتی روزهای نخست آن آغاز شده و این موضوع اعلان خطری برای مدیریت صنعتی کشور است که ممکن است به گمان صاحب‌نظران، ۹ ماه ناترازی برق تحمل شود! 

در این شرایط، سال گذشته دوگانه‌ای میان «قطع برق خانگی» و «قطع برق صنایع برق‌بر» شکل گرفت که بخشی از مدیران برای ملاحظات حول حفظ روحیه جامعه، از دومی حمایت می‌کردند و برخی دیگر از مسئولان که نگاه بلندمدت‌تر داشتند، حامی جیره‌بندی برق در حوزه خانگی بودند. 

با این وجود راهکارهای دیگری نیز از سوی گروه‌های کارگری و کارفرمایی برای حل این بحران ناترازی در کوتاه مدت مطرح شد که در جای خود هرکدام از آن پیشنهادها قابل بررسی است. 

محمود نجفی عرب (رئیس اتاق بازرگانی استان تهران) در این رابطه توضیح داد: بنده نیز اخیراً اظهارات تولیدکنندگان سیمان کشور را در زمینه فرارسیدن زودهنگام تاثیرپذیری صنایع از بحران ناترازی و فقدان برق را شنیدم؛ اما هنوز دقیق نمی‌دانیم که آیا این ناترازی زودهنگام از ماه فروردین، در دیگر صنایع کشور گزارش خواهد شد یا خیر، اما شواهد نشان می‌دهد که احتمالاً سایر صنایع نیز زودتر از سال قبل دچار مشکل شوند. 

وی افزود: ما جلسه‌ای در دادگستری کل استان تهران چنین صحبت‌هایی را شنیدیم که تولید سیمان کشور به ۴۰ درصد ظرفیت (فقط بخاطر معضل برق) کاهش یافته است. این جلسه که با حضور نمایندگان اتاق بازرگانی تهران هماهنگ شده بود، درباره موضوع ناترازی‌ها بحث شد. ممکن است بحران قطعی برق بسیار زودتر شروع شود. ما شاهد آن هستیم که وزارت نیرو برای مصرف برق خانگی نیز جدول قطعی خدمات برق‌رسانی را تنظیم کرده است. 

این فعال اقتصادی ادامه داد: برای صنایع نیز یک اطلاعیه اولیه منتشر شده که در زمینه ناترازی برق است؛ هرچند هنوز خاموشی گسترده‌ای در صنایع مناطق مرکزی کشور از جمله استان تهران نداشتیم. ما برای آنکه در پیک مصرف تابستان یا فصول گرم دچار ناترازی نشویم، باید در ساعات پیک مصرف ۲۰ هزار مگاوات برق را که کسری داریم، در شبکه پر کنیم. در چنین شرایط ما معضل قطعی برق را در کوتاه مدت رفع نمی‌کنیم. 

نجفی عرب تصریح کرد: توصیه ما به مسئولان این است که باتوجه به طولانی بودن فرآیند سرمایه‌گذاری و مشارکت بخش خصوصی در تولید و توزیع برق و سایر مشکلات متنوع دیگر در زمینه رفع مستقیم ناترازی برق، عدالت را فعلا در بین مصرف خانگی و مصرف صنعتی حفظ کنند و بخاطر برق خانگی، صنایع کشور را قربانی نکنند. این درحالی است که ما می‌دانیم بیشترین مصرف برق کشور در ایران به ویژه در تابستان، برق وسایل برودتی در فصل‌های گرم (به ویژه در خانه‌ها، ادارات، پاساژها و مراکز خرید) است. در چنین شرایطی قطعا صنعت آسیب می‌بیند و دود این اتفاق نیز در چشم کل جامعه می‌رود و با شعار سال رهبر انقلاب هم چنین تصمیمی که صنعت را اولویت قرار ندهد، منطبق نیست. 

در ادامه مجید رحمتی (عضو هیات مدیره کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران) در زمینه آسیب پدیده قطع زودهنگام برق صنایع در کشور بر روی کارگران اظهار کرد: ما نیز شواهدی از آنکه قطعی برق به صورت زودهنگام مانند یک بلا بر سر صنایع در سال جاری نازل شده است، داشته‌ایم. پر واضح است که اثر این موضوع بر روی کارگران و زحمتکشان جامعه و تولید کشور چیست. 

وی افزود: ما در شش ماهه دوم سال گذشته اثرات قطعی برق در فصول گرم سال را بر عملکرد صنایع و وضعیت اقتصاد دیده‌ایم. قاعدتاً هر صنعتی می‌تواند گزارش و روایت خود را از تاثیر این رویداد بر خود بگوید. سال گذشته ناترازی از ابتدای خرداد شروع شد و تا پایان پاییز در حوزه برق ناترازی داشتیم. در واقع ۹ ماه صنایع ما درگیر مسئله برق در سال ۱۴۰۳ بودند و این موضوع دوباره بسیار زودتر از انتظار شروع شده است. 

این فعال کارگری ادامه داد: امسال هوا در وضعیت متعادل‌تری از سال گذشته قرار دارد و بخاطر گرمای دیرهنگام هوا، هنوز مصرف برق خانگی به قدری افزایش نیافته که ناترازی بیشتر حس شود. در چنین شرایطی برای حل مشکل صنایع، اخراج نیروی کار وعدم بهره‌وری صنایع طبیعی است. کاهش تولید ما مستقیم به تورم در ایران تبدیل می‌شود. در شرایطی که تقاضا در کشور ثابت است، افت عرضه کالا و خدمات، به شدت برای اقتصاد کشور تورم زاست و تمام تلاش دولت برای مدیریت تورم را از بین می‌برد. 

رحمتی در زمینه راهکارهای مدنظر گروه‌های کارگری در این زمینه اظهار کرد: تا جایی که ما می‌دانیم برای مشترکین خانگی نیز قرار است جدولی منتشر شود و برای بسیاری از مشترکین بدهکار پیامک قطعی برق ارسال شده که اغلب کارگر هم هستند! ما پیش از این در این شرایط خطیر، پیشنهادات متعددی داشتیم. 

وی خاطرنشان کرد: شاید با تغییر ساعات اداری و تصویب تعطیلی روز کاری پنج شنبه در هفته و تغییر ساعت واحدها و ادارات زودتر از موعد ۱۵ خرداد و حل مشکل تغییر ساعت کار، بخشی از این مشکل حل شود. به نظر می‌رسد این اقدام حتماً تاثیر جدی در کاهش مصرف انرژی به ویژه در فصول گرم سال داشته باشد. انتقال ساعت کار به عصرها برای کاهش مصرف انرژی و برق، می‌تواند فشار ناترازی را کاهش دهد. 

عضو شورای اسلامی کار تهران تصریح کرد: ما می‌توانیم به ادارات برای مدیریت مصرف بخشنامه دهیم تا برای بهره‌وری انرژی چاره بیندیشند و در ادارات کمتر مصرف برق صورت بگیرد. به صنایع نیز برای بهره‌ور کردن تجهیزات و ماشین آلات از جنبه مصرف برق می‌توان وام ارائه کرد. همچنین برخی شرکت‌ها برای مصرف برق داخلی می‌توانند به سوی مصرف برق از طریق استقرار سلول‌های خورشیدی اقدام کنند. ما روش‌های مختلفی برای افزایش بهره‌وری مصرف برق اجرا کنیم و راه زیاد است؛ اما فعلا صنایع بیش از واحدهای خانگی در اولویت مصرف برق هستند. 

رحمتی در پایان بیان کرد: در صنایعی که مصرف برق بالا دارند، انرژی خورشیدی جوابگو نیست و دولت باید چاره جدی برای صنایع برق‌بر هم داشته باشد که در جای خود قابل بررسی است. اما به هرحال برای حفظ اشتغال و معیشت کارگران، حل معضل برق صنایع بسیار جدی است.