ایلنا گزارش می‌دهد؛
مرارت‌های کارگران پیمانکاری چادرملو برای ایجاد انجمن صنفی/ مدیرکل اداره کار یزد: تشکل‌های کارگری حتماً ایجاد می‌شوند
کارگران پیمانکاری معدن چادرملوی یزد در گیرو دار ایجاد انجمن صنفی برای شرکتهای پیمانکاری هستند؛ این در حالیست که مدیرکل اداره کار یزد، ایجاد تشکل‌های صنفی را حق مسلم کارگران می‌داند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، برخورداری از تشکل‌های صنفی، حق مسلم کارگران مشمول قانون کار است که در فصل ششم قانون کار بر آن تاکید شده است. هرچند مقاوله نامه‌های بنیادین تشکل‌یابی (۸۷ و ۹۸) رعایت نمی‌شوند، اما براساس تصریحات قانون کار، کارگران می‌توانند یکی از سه نوع تشکلِ شوراهای اسلامی کار، انجمن‌های صنفی و یا نمایندگی کارگر را در کارگاه راه اندازی کنند.
سختی‌های کارگران پیمانکاری برای ایجاد تشکل صنفی
با اینهمه، برای کارگران پیمانکاری که امنیت و ثبات شغلی ندارند و همگی، قراردادموقت هستند، نزدیک شدن به مقوله‌ی «تشکل»، جسارت بیشتری می‌خواهد؛ چراکه در موارد بسیاری، کارگر پیمانکاری که اقدام به ایجاد تشکل صنفی نموده، با چوب تعدیل از مجموعه رانده شده است. کارگران پیمانکاری، از پایین‌ترین سطح امنیت و چانه زنی برخوردارند و لاجرم اقدام برای ایجاد تشکل، عزم و اراده قوی می‌خواهد؛ این کارگران باید کفش آهنین بپوشند و به دنبال تشکل، دوندگی بسیار کنند!
کارگران پیمانکاری معدن چادرملوی یزد، از معدود کارگران پیمانکاری هستند که اقدام به تشکیل انجمن صنفی نموده‌اند؛ پیش از این، این کارگران، انجمن صنفی کارگران پیمانکاری حاتمی را پایه‌ریزی کرده بودند و حالا با تفکیک کارگران پیمانکاری به سه شرکت، در پی ایجاد سه انجمن صنفی هستند؛ با این حال، مشکلات و موانع بسیاری پیش روی آنها وجود دارد؛ تنها امید این کارگران، حمایت و پشتیبانی اداره کار و قدرت اتحاد جمعی آنهاست.
کارگران: سنگ‌اندازی می‌کنند/ اجازه نمی‌دهند کار جلو برود
حسین رجاییان (فعال صنفی کارگران پیمانکاری حاتمی که پیش از این رئیس انجمن صنفی کارگران پیمانکاری حاتمی بوده) در رابطه با مشکلات موجود به ایلنا می‌گوید: پس از تغییر مدیریت مجموعه چادرملو، مدیرعامل جدید طی جلسه‌ای در فروردین ماه امسال با نمایندگان کارگران پیشنهاد تعامل را دادند که ما پذیرفتیم. مشکل اصلی ما طرح ناقصی بود که کارفرمای قبلی (پیمانکاری حاتمی) تهیه کرده بود و نمایندگان کارگران حاضر به امضای آن نشدند؛ به مرور نقش ما به عنوان نمایندگان کارگران کمرنگ شد و رفته رفته مدیریت مجموعه، موجودیت ما را به لحاظ قانونی زیر سوال برد. در مکتوبی به مدیرعامل از ایشان درخواست کردیم که موافقت کنند تا یک انجمن صنفی در مجتمع فعالیت کند و تمامی کارگران بتوانند زیرمجموعه آن قرار بگیرند اما ایشان ضمن مخالفت اعلام کردند که هر شرکتی به فکر همکاران خودش باشد؛ بنابراین از اداره کار شهرستان اردکان نیز استعلام گرفتیم و نظر اداره کار نیز همین مطلب بود که هر شرکتی جداگانه برای تشکیل انجمن اقدام کند.
وی ادامه می‌دهد: بنابراین کارگران سه شرکت نسیم آوران، شرکت تعاونی مصرف کارکنان چادرملو و شرکت خوان گستر جهانی، با تشکیل هیات مؤسس درخواست‌های خود را به اداره کار شهرستان اردکان ارسال کردند و پس از سیر مراحل قانونی در تاریخ ۵/۱۱/۹۹ موفق به دریافت مجوز تشکیل انجمن صنفی و نصب اطلاعیه برای کاندیداهای هیات مدیره و بازرسان شدند. پس از اخذ مجوز، سنگ اندازی‌ها شروع شد؛ برخی از اعضای هیات موسس به دلیل مشکلات و موانع و اینکه به آنها گفته شده بود ممکن است کار خود را از دست بدهید، از ادامه راه منصرف شدند. پس از آن، بر اساس مجوز صادره از سوی اداره کار اردکان، اقدام به تهیه اطلاعیه کاندیداتوری هیات مدیره و بازرسان و نصب آن در کارگاه با اطلاع کارفرما و واحد حراست معدن چادرملو شد اما متاسفانه از نصب این اطلاعیه‌ها جلوگیری به عمل آمد.
رجاییان اضافه می‌کند: در تاریخ ۴/۱۲/۹۸ زمانی که هنوز کارگران پیمانکاری حاتمی در بین سه شرکت تقسیم نشده بودند، کارفرمای شرکت تعاونی درخواست تشکیل شورای اسلامی کار داده بودند که تا ماه گذشته هیچ‌گونه پیگیری برای ادامه کار از طرف ایشان صورت نگرفته بود اما به محض گرفتن مجوز انجمن صنفی، ایجاد شورا هم برای شرکت تعاونی کلید خورده است؛ و مراحل آن به سرعت طی شده که این موضوع، نقض تبصره چهار ماده ۱۳۱ قانون کار است (کارگران یک مدل تشکل در یک کارگاه می‌توانند داشته باشند و نه بیشتر). در عین حال، سه تن هیات موسس انجمن صنفی این شرکت، تحت فشار قرار گرفته‌اند و گاهاً از ورود آنها به مجتمع جلوگیری شده است.
به گفته رجاییان، تنها پناه کارگران، مدیرکل اداره کار استان یزد است که دغدغه جامعه کارگری دارد و با کارگران همراهی می کند.
او ادامه می‌دهد: نماینده اردکان در مجلس شورای اسلامی و رییس کمیسیون تشکل‌های کارگری مجلس در جریان کامل مساله هستند و برایشان نامه‌هایی ارسال داشته‌ایم. سوال اصلی ما این است که چگونه مجریان قانون، خود نقض قانون می‌کنند و چرا اداره کار شهرستان اردکان پس از صدور مجوز تشکیل انجمن برای کارگران شرکت تعاونی مصرف کارکنان چادرملو، بلافاصله و پس از شش روز نامه تشکیل شورا برای همین شرکت صادر می‌کند و به راحتی تبصره چهار ماده ۱۳۱قانون کار را نقض می‌کنند؟ و اگر استنادشان به درخواست شرکت تعاونی مبنی بر تشکیل شورا در اسفند ماه سال قبل است به چه دلیل به ما مجوز تشکیل انجمن صنفی کارگران دادند؟ این پارادوکس موجود را چگونه می‌شود تفسیر کرد؟!
این فعال کارگری در ادامه می‌گوید: در این میان، طرحی که به عنوان طبقه‌بندی برای کارگران اجرایی شده، مطلوب نیست و نمی‌تواند رضایت خاطر کارگران را جلب کند. این طرح نیازمند اصلاح است و اصلاح اساسی و رضایت بخش، نیازمند مشارکت نمایندگان واقعی کارگران است؛ بنابراین کارگران باید تشکل داشته باشند و اعضای تشکل با کارفرما بر سر اصلاح طرح، چانه زنی و مذاکره نمایند.
رئیس اداره کار: کار را پیگیری می‌کنیم/ اجازه تعدیل و اخراج نمی‌دهیم
عماد تشکری (مدیرکل اداره کار استان یزد) نیز در ارتباط با دغدغه‌های کارگران پیمانکاری چادرملو و حق تشکل کارگران به ایلنا می‌گوید: مساله کارگران پیمانکاری چادرملو در دست پیگیری است و هدف ما در اداره کار این است که تعداد تشکل‌های کارگری زیاد شود. قاعده مشخص است: براساس علاقه اکثریت کارگران مجموعه به یک نوع تشکل کارگری، آن تشکل ایجاد می‌شود و تنها عاملی که می‌تواند نوع تشکل را تعیین کند، رای و نظر خود کارگران است. هیچ عامل دیگری نمی‌تواند دخیل باشد.
وی با تاکید بر اینکه، حتما کارگران پیمانکاری چادرملو، صاحب تشکل صنفی می‌شوندِ ادامه می‌دهد: کارفرما ممکن است موافق یا مخالف تشکل‌یابی کارگران باشد اما حق کارگران است که صاحب تشکل صنفی شوند. ما علیرغم موافقت یا مخالفت کارفرما، به پیگیری مساله ادامه می‌دهیم و حتما تشکل ایجاد خواهد شد. در عین حال، بر اساس مصوبه کمیسیون کارگری شورای تامین استان، از امنیت شغلی کارگرانی که در تشکل‌ها یا در رابطه با تشکیل تشکل‌ها فعال هستند، حمایت می‌کنیم و اجازه تعدیل یا اخراج آنها را به هیچ عنوان نمی‌دهیم.
مدیرکل اداره کار استان یزد اضافه می‌کند: مجموعه چادرملو، مجموعه‌ای بزرگ و قدیمی است و امیدواریم مدیران آن در این زمینه همکاری لازم را صورت بدهند. انشالله همه سوءتفاهم‌ها با مجموعه کارفرمایی چادرملو و مجموعه مدیریت پیمانکاری‌ها حل شده و مشکلات برطرف می‌شود. من بعید می‌دانم از جانب کارفرما، مقاومتی باشد اما کارفرمایان بعضاً دغدغه این را دارند که تشکل‌ها مانع بهره‌وری و فعالیت کارگاه می‌شوند؛ ما آنها را مطمئن می‌کنیم که اینگونه نیست و تشکل‌های کارگری فقط و فقط به دنبال حقوق و منافع صنفی خود هستند.
به گفته تشکری، حتی اگر تشکلی در کار نباشد و یک کارگر، فقط یک کارگر برای حق و حقوق خود به اداره کار مراجعه کند، اداره کار با استناد به قانون، مساله را پیگیری خواهد کرد تا کارگر به حق خود برسد؛ بنابراین حق کارگر چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت.
وی اضافه می‌کند: در بحث عدالت اجتماعی، اولین طبقه، کارگران هستند و مقام معظم رهبری نیز بارها بر لزوم استقرار عدالت اجتماعی تاکید داشته‌اند؛ لذا بعید می‌دانم کسی خلاف نظر و رای مقام معظم رهبری، با منافع کارگران مشکل داشته باشد و مقابل اقدامات قانونی، سنگ‌اندازی کند. علی ایحال امیدواریم دغدغه‌های موجود به زودی رفع شود و مدیریت کل مجموعه چادرملو که معمولاً با اداره کار همکاری خوبی دارد، در این راستا نیز همکاری کند و کارگران پیمانکاری بتوانند تشکل مطلوب خود را ایجاد کنند؛ ما دستور بررسی و پیگیری کار را داده‌ایم و در این مساله، کوتاه نمی‌نشینیم.
جمع بندی
چادرملو و کارگران پیمانکاری آن، یک نمونه از سختی‌های کارگران ارکان ثالث و طرف قرارداد با پیمانکار برای برخورداری از حقوق مسلم شغلی است؛ اگر کارگران با خود مجموعه قرارداد ثابت داشته باشند و اگر آنگونه که ماده هفت قانون کار تصریح می‌کند در کارهای با ماهیت مستمر، قرارداد کارگران دائم باشد، این مشکلات و موانع هرگز بروز نخواهند کرد.
امروز کارگران پیمانکاری چادرملو در صدد برخورداری از حق و حقوق قانونی خود هستند؛ آنها چندین ماه است از کارگاه به اداره کار و از اداره کار به کارگاه، در حال دوندگی هستند. این کارگران ابراز امیدواری می‌کنند به زودی صاحب تشکل شوند چراکه کارگری که تشکل صنفی ندارد، گویی هیچ صدایی ندارد و فریادش به هیچ کجا نمی‌رسد!
گزارش: نسرین هزاره مقدم
