در نشست خبری جشنواره موسیقی ایرج بسطامی مطرح شد:
جشنوارههای دولتی از کمبود مخاطب رنج میبرند
در فضای انتخاباتی؛ مهمترین فصل شعارهای فرهنگی و هنری، واگذاری امور فرهنگی و هنری به اهالی این مرز و بوم بود. تا امروز که بیش از یکسال از عمر دولت میگذرد؛ هنوز شاهد هیچ حرکتی هرچند کوچک در این راستا نبودهایم.
بابک خوشجان معتقد است؛ محصول جشنوارههای دولتی هنر عقیم، کمتوان، فرمایشی و عمیقا سلیقهای است و بسیاری از این جشنوارهها از کمبود مخاطب رنج میبرند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، فاطمه بسطامی(مدیرعامل بنیاد بسطامی) در ابتدای نشست خبری جشنواره موسیقی ایرج بسطامی گفت: ده روز دیگر، یعنی پنجم دی ماه، یازدهمین سالگرد زلزلهی فاجعهبار بم است. زلزلهای که بسیاری از عزیزانمان را از ما گرفت. یکی از این عزیزان، برادرم ایرج بود. انسانی فرهیخته، که جز هنرمند بودن، هنرمندپرور هم بود. درست از نقطهای که مراحل آموزش را پشت سر گذاشت و به عنوان هنرمندی مطرح در موسیقی مطرح شد، تربیت شاگردان و انتقال آموختههایش را جزو مهمترین رسالتهای خویش میدانست.
وی افزود: او هنرمندی برج عاج نشین نبود و همیشه در میان مردم بود. بارها و بارها پیش آمده بود که به درخواست پیرزنی یا پیرمردی در کوی و برزن، روی خاک نشسته بود و برایشان آواز خوانده بود. دلش میتپید برای جوانان مستعدی که در مناطق محروم ایران از هر نوع امکانات آموزشی محروم بودند. آنها را پیدا میکرد و با وسواس تمام کمر همت به آموزششان میبست.
مدیرعامل بنیاد بسطامی ادامه داد: در سالهای نخست پس از زلزله، چندین مراسم بزرگداشت در سالگشت این فاجعه عظیم برگزار کردیم. داغ ایرج همیشه برایمان تازه بود و این بزرگداشتها نشان از سوگواری همیشه ما داشت. کمی که گذشت، شعر سعدی را به خودمان یادآور شدیم که؛ سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز… مرده آن است که نامش به نکویی نبرند. گفتیم تا صدای ایرج در یاد و خاطر مردم است؛ نام او از خاطر نخواهد رفت. پس به راه او فکر کردیم. از همان زمان مقدمات تاسیس بنیاد فرهنگی هنری ایرج بسطامی را برنامه ریزی کردیم و قدم در راه گذاشتیم. از زمان تاسیس بنیاد برنامههای متعددی را اجرا کردیم، اما این جشنواره مهمترین آنها ست که در شکل کلیاش در برگیرنده تمامی اهداف ما از تاسیس این بنیاد است. میدانیم که ایرجهای بسیاری در جای جای این خاک عزیز در فقدان امکانات تن به حرمان سپردهاند و بسا آنها که شکوفا نشده خاموش گشتهاند. ما میخواهیم به راه و مرام ایرج این ایرجها را شناسایی کنیم و به جامعه هنری بشناسانیم و تا آنجا که توانمان یاری میکند یاریشان کنیم.
محمدعلی بسطامی(عضو هیات مدیره بنیاد بسطامی) نیز در ادامه این نشست بیان کرد: بنیاد فرهنگی هنری ایرج بسطامی درسال ۱۳۸۹ نخستین دوره جشنواره موسیقی ایرج بسطامی را در رشته آواز سنتی ایرانی برای رده سنی جوانان ۱۸ تا ۲۸ سال برگزار کرد. این جشنواره که با نام جایزه سال ایرج بسطامی برگزار میشد، با استقبال ۳۰۰ خواننده از ۷۳ کشور مواجه شد که چنین استقبالی در نوع خود بینظیر بود. با جمع بندی استانی، استانهای تهران، فارس، کرمان، مازندران و اصفهان به ترتیب رتبههای اول تا پنجم را از لحاظ فراوانی شرکت کنندگان در این اتفاق مهم فرهنگی هنری را کسب نمودند. همچنین بر پایه تحلیل آمار شرکت کنندگان از لحاظ پراکندگی جنسیتی، ۹۵ درصد مرد و ۵ درصد از میان بانوان هنرمند بودند. پس از بررسیهای اولیه آثار در گروه تخصصی غربالگری، تعداد ۵۶ اثر به مرحله داوری راه یافتند این آثار در دو مرحله توسط هیات داوران مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. داوران در مرحله اولیه و بعد از بررسی آثار با معیارهایی مانند وسعت صدا، جنس صدا، تلفیق شعر و موسیقی، ریتم، اجرای تحریر و… به ۱۲ خواننده مجوز راهیابی به مرحله دوم را دادند.
وی ادامه داد: هیات داوران دوره اول جایزه ایرج بسطامی ترکیبی از هنرمندان و صاحبنظرانی بود که طیفی مناسب برای بررسی تمامی جوانب را تشکیل میدادند. هیات داوران در مرحله مقدماتی مشتکل از خانم معصومه مهر علی و آقایان حسام الدین سراج و فاضل جمشیدی بودند مرحله نهایی اما به دلیل اهمیت و کیفیت آثار؛ هئیت کامل تری را به خود میدید در این ترکیب زنده یاد استاد ا حمد ابراهیمی، استاد حسام الدین سراج، استاد مظفر شفیعی و سرکار خانم استاد هنگامه اخوان حضور داشتند. در مرحله دوم داوری این شانس را برای خوانندگان بهتر بوجود میآورد که برای آزمون حضوری به تهران بیایند و قابلیتهای خود را به شکل حضوری نشان دهند. مراسم اختتامیه جایزه ایرج بسطامی در روز سوم آذر با حضور جمع کثیری از هنرمندان وچهرههای فرهنگی کشور در تالار وحدت برگزار شد. هئیت داوران، در آخر و پس از جمع بندی دقیق امتیازات و محاسبات لازم ومقایسه آنها، سه نفر به عنوان نفرات برگزیده اول تا سوم، سه نفر شایسته تقدیر و یک خواننده زن جهت معرفی و تقدیر از میان خانمهای شرکت کننده انتخاب گردیدند.
حسامالدین سراج(دبیر هنری جشنواره) طی سخنانی در باره جشنواره موسیقی ایرج بسطامی گفت: برگزاری جشنواره بسطامی یادی است از هنرمند توانا و خوش صدا جناب ایرج بسطامی عزیز و در عین حال فرصتی است برای هنرمندان جوان تا رقابتی آموزنده در جهت حفظ ردیف آوازی و تلاش در جهت اشاعه آن داشته باشند.
او ادامه داد: آواز؛ میراثفرهنگ غنی مردم ایران زمین است که این روزها در حق آن بسیار جفا رفته و آن را در انزوا بردهاند. در جهت احیای این میراثارزشمند فرهنگی که پیوند عمیق با شعر و ادب فارسی دارد و معیار و میزان محکمی در اجرای موسیقی ایرانی به شمار میرود جشنواره بسطامی برآن شد تا با ایجاد عرصه رقابت برای خوانندگان جوان این مرز بوم فضایی مناسب جهت اشاعه آواز ایرانی فراهم آورد.
وی در باره داوری آثار ارسالی نیز گفت: سعی تمام نسبت به عادلانه بودن قضاوت در مورد آثار ارائه شده به عمل آمده است. آثار در سه مرحله توسط اساتید بررسی میشود و نحوی که نام یاشناختی از صاحب اثر برای هیات بررسی کننده وجود نداشته باشد و نهایتا سه هنرمند برگزیده خواهد شد.
بابک خوشجان(دبیر اجرایی جشنواره) هم گفت: در این تنگنای فرهنگی که بسیاری از هنرمندان راستین این خاک در مجاق انزواهای خود خواسته یا تحمیلی گرفتارند، وجود هر جشنواره هنری چراغی است که به قدر وسعش فضا را روشنی میبخشد. با این همه اما بسیاری از هنرمندان به جشنوارههای دولتی با نگاهی پر از تردید و ابهام مینگرند. به شخصه معتقدم محصول جشنوارههای دولتی هنر عقیم، کم توان، فرمایشی و عمیقا سلیقهای است بسیاری از این جشنوارهها از کمبود مخاطب رنج میبرند. این درحالی است که همین جشنواره حاضر در نخستین دوره برگزاریاش به رغم تعداد مشکلات اقتصادی وسیاسی، میزبان ۳۰۰ خواننده جوان از ۷۳ کشور بود. این استقبال هنرمندان نشان دهنده مشروعیت و اعتبار نهادهای هنری برگزار کننده نزد بدنه فرهنگی هنری جامعه است.
وی افزود: سیاستمدارن بایستی از این ظرفیت مثبت جامعه به نفع فرهنگ وهنر مملکت استفاده کنند نه اینکه بخش خصوصی فرهنگی نیز چون بخش خصوصی اقتصادی این کشور در طالع خویش همواره مهر رقیب بخش دولتی را در پیشانی خویش ببیند پیش از شکل گیری دولت حاضر، در فضای انتخاباتی مهمترین فصل شعارهای فرهنگی و هنری ایشان، واگذاری امور فرهنگی و هنری به اهالی این مرز وبوم تاکنون که بیش از یکسال از عمر این دولت میگذرد هنوز شاهد حرکتی هر چند کوچک در این راستا نبودهایم، باشد که تا پیش از پایان عمر این دولت باشیم وببنیم.
او درباره طرح مقرر شده جشنواره موسیقی ایرج بسطامی گفت: بعد از برگزاری موفق اولین دوره جشنواره، طرح جامع جشنواره موسیقی ایرج بسطامی در شورای سیاستگذاری این جشنواره تدوین شد. براساس این طرح مقرر شد که بخشهای رقابتی و غیر رقابتی این جشنواره در هر دوره به صورت گام به گام افزوده شود. تاجایی که جشنواره موسیقی به جشنوارهای کامل در حوزه موسیقی تبدیل شود.
وی درباره برگزاری این دوره جشنواره نیز گفت: براساس طرح جامع جشنواره موسیقی ایرج بسطامی این دوره از جشنواره در سه بخش رقابتی، شامل: آواز سنتی ایرانی رده سنی جوانان، آواز سنتی ایرانی رده سنی آزاد و انتخاب آلبوم موسیقی سنتی سال برگزار میشود. در این دوره نیز همچون دوره نخست، از یکی از پیشکسوتان موسیقی سنتی ایران تقدیر به عمل خواهد آمد. در برنامه ریزیهای انجام شده قصد داشتیم چند بخش تخصصی را به عنوان فعالیتهای جنبی جشنواره به اجرا برسانیم. بخشهایی مانند نمایشگاه تخصصی موسیقی، نشستها، سمینارها وکارگاههای تخصصی موسیقی و کنسرتهای پژوهشی برگزار خواهد شد. چنانچه برخی مشکلات مرتفع شود، قطعا تمام یا بخشی از این برنامهها نیز در این جشنواره گنجانده خواهد شد. ضمن آنکه براساس برنامه ریزیهای انجام شده جشنواره موسیقی ایرج بسطامی در ادوار بعدی بین المللی خواهد شد.