چیت‌سازها، هنرمند قزوینی:
در قزوین حمایتی از هنرمندان صورت نمی‌گیرد
حمایت دو جنبه مادی و معنوی دارد، جنبه معنوی یعنی شناخت مسئول از هنر و درک هنرمند است که در بعضی از بخش‌ها مسئولین شناختی از فعالیت‌های هنری ندارند.
محمدمهدی چیت‌سازها؛ فارغ‌التحصیل مقطع کارشناس ارشد رشته پژوهش هنر از دانشگاه هنر تهران، داور چهارمین جشنواره نقاشی هرمزگان، داوری در جشنواره‌های استان قزوین، نگارش مقالات در نشریات کشور و برگزاری چندین نمایشگاه در قزوین و تهران از فعالیت‌های هنرمند شهر است. چیت‌سازها مانند دیگر هنرمندان از نبود حمایت‌ها و ایجاد موانع بر سر راه هنرمندان گله دارد و سیاسی شدن تشکل‌های هنری را نیز ضعف بزرگ دیگری می‌بیند که رشد هنر را متوقف می‌کند. گفتگوی ایلنا با وی در ادامه می‌آید.
-وضعیت نقاشی و بطور کلی هنرهای تجسمی در قزوین را چطور‌می‌بینید؟
وضعیت نقاشی را باید از دو منظر بررسی کرد. نخست از لحاظ هنری و دیگری از لحاظ فعالیت‌های هنرمندان که در شهر مشغول هستند. از لحاظ هنری قزوین ضعیف و بی‌روح است. کیفیت نمایشگاه‌ها و فعالیت‌ها روز به روز کاهش پیدا می‌کند. در شهر هم هیچ اتفاق قابل توجهی نمی‌افتد.
-چرا بعضی از هنرمندان شهر، فعالیت خود را محدود به برگزاری نمایشگاه‌ها در قزوین و تهران‌می‌کنند و کاری برای بهبود شرایط انجام نمی‌دهند؟
دلیل اصلی اقتصاد هنر است. نیاز به درآمدزایی هنرمند را به سمت برگزاری نمایشگاه سوق می‌دهد. بیشتر نمایشگاه‌ها هم در تهران برگزار می‌شود که علت مشخص است در قزوین خریداری، نه دولتی و نه شخصی وجود ندارد.
-برپایی نمایشگاه‌هایی که گاهآ در سطح شهر دیده‌می‌شود را نمی‌توان اتفاق هنری به حساب آورد؟
معتقدم این نمایشگاه‌ها بیشتر جنبه کارآموزی و دانشجویی دارند و فاقد اثر حرفه‌ای است و باز به موضوع اقتصاد هنری بر می‌گردد. وقتی هزینه‌هایی که انجام می‌شود هیچ برگشتی ندارد قطعا هنرمند با سابقه، در همه شاخه‌ها فعالیتی انجام نمی‌دهد.
-مشکل اصلی کجاست؟ آیا مردم هم مقصرند؟
البته تا حدودی مساله ناشی از رفتارهای مردم است. زمانی که هزینه‌ای گزاف بابت اجناس تزیینی نه چندان زیبا صرف می‌شود، ولی برای اثر هنری هزینه‌ای صورت نمی‌گیرد پس شاید مقصر مردم هم هستند. از طرفی عدم آشنایی تصویری مردم با اثرهای هنری دلیل آن می‌تواند باشد. بخشی از این آشنایی را باید رسانه‌ها و ارگان‌های دولتی انجام دهند. در واقع می‌توان گفت فعالیت‌های هنری در یک جزیره‌ای متشکل از افراد خاص صورت می‌گیرد و هیچ رابطه‌ای بین هنرمندان و مردم وجود ندارد.
-شما بیشترین مسئولیت را متوجه دولت‌می‌دانید، ارگان‌های دولتی چه کاری بایدانجام دهند تا این رابطه شکل پیدا کند؟
به نظر من دولت هیچ تلاشی برای برقراری ارتباط بین هنرمند و مردم و حمایت مادی نمی‌کند. به طور مثال در غرب، یک نوع هنر عمومی وجود دارد که به هر صورت مردم با آن آشنا هستند و درآمدزایی مختص خود را دارد، از طرفی بخشی از هنر به صورت خاص وجود دارد مانند فعالیت‌های پژوهشی، که دولت از آن حمایت می‌کند تا جامعه از فرهنگ خالی نشود. اندیشه فقط از کتاب عرضه نمی‌شود بلکه از موسیقی، تابلوی نقاشی و… نیز گسترش پیدا می‌کند. زمانی که دولت حمایتی نکند قطعا هنرمند از فعالیت خود دست کشیده و عرصه هنر را خالی می‌کند.
-وظیفه هنرمند در این بین چیست؟ فقط باید منتظر حمایت دولت و مردم باشد یا نه باید به عنوان هنرمند وظایفی هم دارد؟
باید پذیرفت هنرمند هم در برقراری ارتباط با مخاطب کوتاهی کرده است. گاهآ یک جریان هنری مدرن شکل می‌گیرد که هنرمند برای برقراری تعامل تلاشی نمی‌کند و در واقع منزوی شده و خود را از جرگه فکری حاکم بر جامعه بیرون می‌کشد.
-حمایت‌های دولت از طریق نیروهای دولتی است در واقع جزو وظایف مسئولین‌است، در قزوین نگاه مسئول نسبت به این جریان‌ها چگونه است؟
متاسفانه حمایت قابل توجهی صورت نمی‌گیرد. حمایت دو جنبه مادی و معنوی دارد، جنبه معنوی یعنی شناخت مسئول از هنر و درک هنرمند است که در بعضی از بخش‌ها مسئولین شناختی از فعالیت‌های هنری ندارند که خود موجب دلسردی شده و ضعف در مدیریت نیروهای هنری را باعث می‌شود.
-انجمنی مختص هنرهای تجسمی در شهر وجود ندارد که پشتیبان فعالیت‌های هنری باشد؟
انجمن وجود دارد، ولی انجمنی که رنگ و بوی سیاست به خود گرفته و از راه اصلی اهداف خود خارج شده است.
-امکاناتی در سطح شهر به طور مثال نگارخانه یا گالری برای به نمایش در آمدن آثار هنری وجود دارد؟
به هیچ وجه امکانات حرفه‌ای وجود ندارد. نبود فضای اختصاصی و مناسب عامل مهمی در نبود پیشرفت هنری در شهر است. صرف هزینه برای ساخت نگارخانه دولتی که استاندارد‌ها را رعایت نکرده اصراف بیت المال است.
-رویکرد شما به عنوان یک مدرس نسبت به نسل جوان در حوزه هنرهای تجسمی چگونه است؟
به طور طبیعی در هر نسلی خروجی متفاوتی داریم. خوب، متوسط و ضعیف. اما نکته قابل تامل کمرنگ شدن حضور آقایان است که دلیل اصلی جنبه اقتصادی مساله می‌باشد. اگر شخصی هم وارد دانشگاه هنر می‌شود فقط جنبه تفریحی دارد و این موضوع به شدت نگران کننده است و باز راه حل حمایت دولت و مردم است. مخصوصا در کشور ما که دولت نقش به‌سزایی دارد.
- وراهکار شما برای بهبود وضعیت کنونی چیست؟
نظر شخصی من روی کار آمدن افراد متخصص و با دانش در هر شاخه و فعالیتی است. چه در حوزه هنر چه در حوزه سیاست و صنعت.
