آسیا و اقیانوسیه، پیشگام تحول اپراتورهای مخابراتی به فناوری

ایلنا؛ بررسی‌های اخیر مرکز Omdia نشان می‌دهد که سه اپراتور NTT، China Telecom و SK Telecom موفق شده‌اند بیشترین میزان پیشرفت را در این گذار تجربه کنند، پدیده‌ای که به وضوح نقش برجسته منطقه «آسیا و اقیانوسیه» را در هدایت این تحول نشان می‌دهد.

این تغییر صرفا یک حرکت استراتژیک نیست، بلکه پاسخی مستقیم به چالش‌های مالی و فناوری است که متیو ریید، تحلیلگر ارشد Omdia، آن را ناشی از هزینه‌های بالای استقرار شبکه 5G و رشد محدود درآمدهای ارتباطی می‌داند.

او تأکید می‌کند که شرکت‌های مخابراتی موفق در مدل Techco، سازمان‌هایی نرم‌افزارمحور هستند که علاوه بر ارتباطات، خدماتی مانند «هوش مصنوعی، کلان‌داده، رایانش ابری و اینترنت اشیا» را ارائه می‌دهند و این تحول دیجیتال را در بخش‌ها و بازارهای خاص اجرایی می‌کنند.

اما آیا سایر اپراتورها می‌توانند این مسیر را ادامه دهند، یا همچنان در مدل سنتی مخابراتی گرفتار خواهند ماند؟

تحلیل اخیر مرکز Omdia نشان می‌دهد که سه اپراتور برتر در رتبه‌بندی Techco شامل NTT، China Telecom و SK Telecom هستند که همگی از منطقه آسیا و اقیانوسیه می‌آیند. این موضوع نشان‌دهنده رهبری این منطقه در تحول اپراتورهای مخابراتی (Telco) به شرکت‌های فناوری (Techco) است.

مرکز Omdia تصریح کرده که این مطالعه، عملکرد دوازده ارائه‌دهنده پیشتاز خدمات مخابراتی را ارزیابی کرده است و این رتبه‌بندی یک راهنمای قطعی محسوب نمی‌شود، بلکه تحلیلی از اپراتورهایی است که گذار موفق‌تری به مدل شرکت فناوری داشته‌اند.

این پیشتازی ناشی از چند عامل کلیدی است که مهم‌ترین آن سرمایه‌گذاری گسترده در فناوری‌های نوین است. اپراتورهای آسیایی به شدت در هوش مصنوعی، کلان‌داده، رایانش ابری و اینترنت اشیاء سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

چین، ژاپن و کره جنوبی از پیشگامان شبکه‌های 5G و زیرساخت‌های دیجیتال هستند و این ویژگی به آنها امکان ارائه خدمات پیشرفته‌تر را داده است. تمرکز بر خدمات دیجیتال و تحول سازمانی نیز عامل دیگری است که به جای تمرکز صرف بر ارتباطات سنتی، مسیر اپراتورها را به سمت ارائه خدمات دیجیتال سازمانی هدایت کرده است.

اپراتور China Mobile رتبه اول را در زمینه این گذار دارد و ۲۹.۴ درصد از درآمد خود را از خدمات دیجیتال کسب کرده که نشان‌دهنده تغییر مدل کسب‌وکار آن است. همچنین مدل کسب‌وکار نرم‌افزارمحور یکی دیگر از عوامل اثرگذار در این گذار است.

همانطور که گفته شد متیو ریید تحلیلگر ارشد Omdia، تأکید کرده که هزینه بالای استقرار شبکه 5G و فیبر همراه با رشد کم درآمد از خدمات ارتباطی باعث شده است که بسیاری از شرکت‌های مخابراتی خود را به عنوان شرکت‌های فناوری بازآفرینی کنند. یک اپراتور موفق در مدل Techco سازمانی نرم‌افزارمحور است که خدماتی مانند هوش مصنوعی، کلان‌داده، رایانش ابری و اینترنت اشیا ارائه می‌دهد و می‌تواند تحول دیجیتال را برای بازارهای عمودی ویژه پیاده‌سازی کند.

با توجه به افزایش هزینه‌های زیرساختی 5G و کاهش رشد درآمدهای ارتباطی، اپراتورها باید به سمت مدل‌های کسب‌وکار مبتنی بر فناوری حرکت کنند. این گذار مزایای متعددی دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به تنوع درآمدی از طریق ارائه خدماتی مانند رایانش ابری، امنیت سایبری، هوش مصنوعی و تحلیل داده‌ها اشاره کرد.

افزایش رقابت‌پذیری نیز عامل مهمی است که به این شرکت‌ها امکان می‌دهد در مقابل غول‌های فناوری مانند گوگل و آمازون موقعیت خود را حفظ کنند. بهینه‌سازی هزینه‌ها با استفاده از مدل‌های نرم‌افزاری و خدمات دیجیتال به جای زیرساخت‌های سنتی نیز نقش کلیدی در موفقیت این تغییرات دارد.

برای موفقیت در این مسیر، اپراتورها باید واحدهای مستقل Techco ایجاد کنند تا تمرکز بیشتری بر تحول دیجیتال و نوآوری داشته باشند. نمونه‌های موفق این رویکرد شامل Telefónica Tech است که به عنوان یک واحد مستقل برای خدمات دیجیتال و امنیت سایبری عمل می‌کند و توانسته است جایگاه خود را در رتبه چهارم این لیست تثبیت کند.

اپراتور اتصالات (e& Enterprise) نیز بخش فناوری مستقلی برای ارائه خدمات دیجیتال به کسب‌وکارها ایجاد کرده است. همچنین اپراتورهای AT&T از ایالات متحده، Vodafone از انگلیس و Etisalat از امارات متحده عربی هر سه در رتبه پنجم قرار گرفته‌اند که نشان‌دهنده تلاش بین‌المللی در این گذار فناوری است.

تحلیل Omdia نشان می‌دهد که آسیا و اقیانوسیه در تحول اپراتورهای مخابراتی به Techco پیشگام است. این تغییر ناشی از سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین، تحول سازمانی و تمرکز بر خدمات دیجیتال است.

با افزایش هزینه‌های زیرساختی و کاهش درآمدهای سنتی، اپراتورها باید مدل کسب‌وکار نرم‌افزارمحور Techco را اتخاذ کنند و برای حفظ تمرکز و نوآوری، شاخه‌های مستقل ایجاد کنند.

بنابراین همانطور که غول‌های فناوری مخابراتی در دنیا، مسیر خود را به سمت مدل Techco هموار می‌کنند، این گذار دیگر یک انتخاب نیست بلکه یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. اپراتورهایی که نتوانند از «ارتباطات سنتی به مدل نرم‌افزارمحور و داده‌محور» مهاجرت کنند، با چالش‌های جدی در رقابت‌پذیری و درآمدزایی مواجه خواهند شد.

در این میان «اپراتورهای لبه فناوری ایران» نظیر همراه اول که پیش‌تر با انجام «ریبرندینگ» اهتمام خود را به تحول و نقش‌آفرینی در حوزه فناوری نشان داده‌اند، اگر خواهان حفظ جایگاه رقابتی خود در منطقه هستند، باید به این تغییرات «سریع‌تر و هوشمندانه‌تر» واکنش نشان دهند.

ایران با شبکه‌های در حال توسعه 5G، ظرفیت‌های ابری و افزایش نیاز بازار به خدمات داده‌محور، در آستانه یک دگرگونی است که تنها با جهش به سوی مدل Techco می‌تواند از فرصت‌های جدید بهره‌برداری کند.