نادر برهانیمرند در نشست خبری:
فراخوان دوره سی و هفتم جشنواره تئاتر فجر ادامه منطقی سالهای پیش است/جدول اجرای این دروه «تُنُک»تر است/نگران استقلال من به عنوان دبیر نباشید
دبیر جشنواره سی و هفتم تائتر فجر گفت: باید بگویم برخلاف اظهارنظرهایی که درباره فراخوان این دوره شده، فراخوان دوره سی و هفتم رویکرد خیلی متفاوتی ندارد و من مدعی تفاوت زیادش با سالهای پیش نیستیم. هرچند به مقتضای شرایط، امسال مواردی در فراخوان لحاظ شده اما درواقع ادامه منطقی روند چند ساله اخیر است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نخستین نشست خبری نادر برهانی مرند (دبیر سی و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر) با رسانهها پیش از ظهر امروز (۹ مرداد) در سالن کنفرانس تئاترشهر برگزار شد.
نادر برهانی مرند در ابتدای این نشست با بیان اینکه «الان موقعی است که احساس میکنم، میتوانیم گفتگو کنیم» گفت: من اساسا اهل مشاوره و گفتگو هستم پیش از این در مقام کارگردان خیلی دوست نداشتم در مورد کارهای شخصیام گفتگو کنم اما در مقام دبیر خود را موظف به گفتگو و پاسخگویی به رسانهها میدانم که فعلا سه نشست رسانهای را در طول جشنواره و پس از آن پیشبینی کردهایم.
دبیر سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر با تاکید بر اینکه این فراخوان حاصل دو ماه زحمت شبانهروزی، مشورت و گفتگوست به توضیح پیوستهای فراخوان پرداخت و گفت: در پاسخ به این سوال که «رویکردهای اصلی فراخوان چیست؟» باید بگویم برخلاف اظهارنظرهایی که درباره فراخوان این دوره شده، فراخوان دوره سی و هفتم رویکرد خیلی متفاوتی ندارد و من مدعی تفاوت زیادش با سالهای پیش نیستیم. هرچند به مقتضای شرایط، امسال مواردی در فراخوان لحاظ شده اما درواقع ادامه منطقی روند چند ساله اخیر است که من هم این چند سال را بییشتر دوست دارم و احساس میکنم با همه کاستی و فزونیاش جشنواره به بلوغ خود نزدیک میشود.
برهانیمرند دریاره این مساله که چرا جشنواره امسال از ۲۲ بهمن شروع میشود، گفت: ما با سه فرصت برای برگزازی جشنواره مواجه بودیم؛ به دلیل همزمانی با ایام فاطمیه یا باید جشنواره در دی ماه برگزار میشد که به دلیل جنبه بین المللی رویداد و تعطیلات سال نوی مسیحی این زمان فرصت خوبی نبود یا باید از اول تا ۱۲ بهمن برگزار میشد که با مشورتهایی که داشتیم حس کردیم اگر با جشنواره فیلم فجر همزمان نباشد به نفع جشنواره تئاتر فجر خواهد بود. بنابراین تصمیم گرفتیم جشنواره سی و هفتم تئاتر فجر را بعد از دهه فجر برگزار کنیم که مصادف با جشنواره موسیقی فجر خواهد بود اما همزمانی با جشنواره موسیقی کمتر ما را نسبت به همزمانی با جشنواره فیلم تحت شعاع قرار میدهد و در نتیجه این تقویم انتخاب شد.
او با بیان اینکه «فراخوان امسال چند ویژگی دارد که ادامه منطقی سالهای پیش است» یکی از این ویژگیها را واقعبینانهتر بودن فراخوان در دوره سی و هفتم خواند و گفت: اگر خود را مقید نمیدیدم فراخوان آرمانیام را جور دیگری مینوشتم اما خود را موظف به ادامه منطقی دورخهای پیش و نگاه واقعبینانهتر به شرایط میدانستم تا نتیجه مطلوبتری حاصل شود.
برهانی مرند نصریح کرد: من خودم را مقید به یک آیین میدانم؛ اگر قرار بود جشنوارهای خصوصی برگزار کنم آثارش را به شکل دیگری برمیگزیدم اما در جشنواره تئاتر فجر خودم را مقید به سی و هفت دوره گذشته میدانم و معتقدم نادیده گرفتنش آرتیستیک و مدبرانه و هوشمندانه نیست. به خودم افتخار میکنم برای رسیدن به این فراخوان که ادامه منطقی جشنوارههای سالهای پیش است.
برهانیمرند با بیان شاخصهای این نگاه واقعبینانه گفت: شرایط تئاترمان مثل ورود تئاتر خصوصی و حضور فعال جوانان ما را مجبور کرد که به این محور توجه بیشتری کنیم؛ چند سالی است نسل تئاتری نوع مطالبات و نگاهش متفاوتتر از سالهای قبل شده اما در عین حال این دوره شباهتهایی به دورههای پیشین جشنواره تئاتر دارد فجر که رقابتی بودنش در دوره سی و هفتم از همین نگاه برمیآید.
دبیر جشنواره سی و هفتم جشنواره تئاتر فجر با اشاره به آسیبشناسی دورههای گذشته و رسیدن به چند شاخص گفت: یکی از این شاخصها بحث رقابت است. قاطبه هنرمندان تئاتر دوست دارند در جشنوارهای شرکت کنند که رقابتی است؛ حتی اگر تمایل شخصی من این نباشد. بیشترین چالش دبیران با هنرمندانی است که دوست دارند جشنواره رقابتی باشد در نتیجه در نزدیکی برگزاری تصمیم به دو بخش کردن جشنواره میکردند.
برهانیمرند ادامه داد: آسیبشناسی دیگر این بود که اگر جشنواره بخواهد رضایت عمومی را جلب کند باید به همه صنوف و رشتهها احترام بگذارد و همه حس کنند در بزرگترین رویداد تئاتر سال سهیم هستند بنابراین حس کردم اگر این مشکل را حل کنیم کمتر با چالش احتمالی مواجه خواهیم شد.
او با اشاره به اینکه «اهالی تئاتر سالها دنبال این آرزو بودند که جشنواره تئاتر فجر برآیند اجراهای فجر باشد» گفت: امسال کاملترین دورهای است که آرزوی دیرینه تئاتر را برآورده میکند چراکه جشنواره سی و هفتم تئاتر فجر صد در صد مرور محور است و به جز چند اثر بخش مهمان، همه آثار قبلا تولید شدهاند. این مرور محوری ما را مجبور میکرد که ساختار متفاوتتری طراحی کنیم که باید سالهای قبل به آن توجه بیشتری میشد.
برهانیمرند با تاکید بر وظیفه مهمی که امسال در دبیرخانه به عهده دارند، گفت: وظیفه ما این است که انتخابگر و برگزارکننده خوبی باشیم. باید در مکانیزم انتخاب تمرکز و دقت بیشتری داشته باشیم.
او ادامه داد: مهمترین شاخصه جشنواره امسال که باید موفق عمل کند این است که برگزارکننده خوبی باشیم و احترام هنرمند و مهمان را تماما برآورده کنیم. بدون نقد به دبیران قبل خودم باید بگویم چند سالی است جشنوارههای فجر فراموش کردهاند یک جشن و مهمانی آبرومند هستند. در دوره برگزاری چون دبیر مشغول چالشهاست این بخش مغفول واقع میشود؛ برای همین امسال مهمترین کارمان را در نظر گرفتن پیوستهای تشریفاتی برای هر برنامه در نظر گرفتیم که البته منظورم از تشریفات، تجملاتی بودن نیست. وقتی آیین و آداب جشنواره باشکوه دانسته شود بهترین خدمت جشنواره توجه به شرکت کنندگان آن خواهد بود و ما در نظر داریم تا کوچکترین کنش را در دبیرخانه با میل به این مهم انجام دهیم. هر برنامهای باید پیوست تشریفاتی داشته باشد که احترام همه در آن رعایت شود. اگر امسال در این زمینه بیست درصد هم نسبت به قبل موفق شویم وظیفه خود را انجام دادهایم.
دبیر جشنواره بینالمللی سی و هفتم تئاتر فجر همچنین شاخصه دیگر امسال را توجه به استانها عنوان کرد.
برهانیمرند با اشاره به اینکه «امسال با چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی مواجهیم که جشنوارگی و جشن بودن این رویداد را دو چندان میکند» گفت: در فراخوان اشارهای به چهل سالگی پیروزی انقلاب اسلامی شده اما در اجرا مبسوط و مفصل خواهد بود. در انتخابها سعی میکنیم که روح تکریم چهل سالگی پیروزی انقلاب در آثار جاری باشد. کیفیت، خلاقیت، انضباط و اخلاق را مدنظر قرار میدهیم؛ در انتخاب آثار کیفیت، اولی است حتی در انتخاب آثار بخش چهل سالگی. اما بخشی تدارک دیدهایک که مشخصا رویدادگاه این ماجراست. له طورکلی این روح در اندامواره تمام آثار ساری و جاری است.
او با تاکید بر اینکه «منطقی این است که مشکلات جاری و ساری ممکلت را درک کرده و مدبرانه برنامهریزی کنیم» گفت: بخش مهم بینالملل را با اصل کیفی جوری انتخاب میکینم که هم به مشکلات جاری کشور توجه داشته و هم لطمهای از این بابت نبینیم. جشنواره بینالمللی تئاتر فجر رویداد مهم دولت است و دوستان ما را در هرچه باشکوهتر برگزار کردن جشنواره تنها نخواهند گذاشت. دلم روشن است که از این مشکلات عبور خواهیم کرد و جشنواره از نظر افزایش قیمت ارز کمتر آسیب میبیند. اما در تلاشیم انتخابهایمان در تعارض با وضعیت مالی کشور نباشد.
برهانیمرند ادامه داد: بودجه امسال جشنواره مثل سال قبل است و رشدی نداشتیم اما تدابیری شده که بتوانیم از ارز دولتی در بخش بینالمللی استفاده و انشاءلله با برآورد واقعی و منطقی برگزار کنیم. مطمئن هستم دست تنها نخواهیم ماند.
او همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر جدا شدن بخش بینالمللی از بخش ملی جشنواره تئاتر فجر گفت: یکباره این تغییر نمیتواند رخ دهد اگر لازم باشد باید دربارهاش فکر کرد اما شخصا معنقد به جدا شدنش نیستم فکر میکنم ماجرای سینما متفاوت است از تئاتر.
سعید اسدی مدیر بخش بینالملل جشنواره نیز با بیان اینکه بخش بینالمللی در جشنوارهها همواره با چالشهایی مواجه بوده، گفت: نتخاب آثار بینالمللی شرایطش مشخص است و رویکرد کیفی را لحاظ میکنیم اما مواردی را هم باید در نظر داشته باشیم. حضور مهمانان خارجی با کیفیت ویژه مثل دبیران فستیوالها این فرصت را به گروههای ایرانی میدهد که بتوانند تور بینالمللی داشته باشند که این اتفاق در سالهای اخیر رخ داده است.
اسدی خاطرنشان کرد: در حوزه بینالمللی چند مساله حضور مهمانان خارجی که امسال زودهنگام دعوتشان کردیم، برنامههای حین جشنواره مثل ملاقات و گفتگو و تعامل و معرفی آثار ایرانی بینالمللی را مدنظر داریم.
او یادآور شد: مجراهای انتخاب این بخش شامل فراخوان بینالمللی، ارتباطات امور بینالملل ادارهکل که دعوت از کمپانیها و گروههای مهم خارجی را برعهده دارد، سفرهای بینالمللی و حضور در فستیوالها بود.
دبیر بخش بینالملل سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر تصریح کرد: در نهایت ۸۴ اثر از طریق فراخوان و ۴۰ اثر از راه مذاکره با گروههای مهم در این جشنواره متقاضی شدهاند که قرار است از بین آنها انتخاب انجام بگیرد.
برهانیمرند هم در بخش دیگری از صحبتهایش در پاسخ به سوالی مبنی بر حضور پرشمار آثار و بزرگ شدن جدول اجرا همچون دوره گذشته گفت: اتفاقا من تمام ترسم این بود که خرده بگیرند چرا فراخوان شما آنقدر تُنُک است. مدعیام که جدول این دوره شسته رفتهتر و تنکتر است چراکه تاکید داشتم که باید جدول طوری طراحی شود که آیکونهای بیشمار و طولانی نداشته باشد.
او با اشاره به دوره دبیری فرهاد مهندس پور در دوره گذشته آرن را دوره خوبی ارزیابی کرد و گفت: معتقدم فرهاد مهندسپور کمی بدشانسی آورد؛ اگر آن حاشیهها نبود و بعدها فرصت قضاوت بیشتری میداشتیم که دوره او را ارزیابی کنیم متوجه میشدیم که دوره سی و ششم دوره خوبی بود.
دبیر جشنواره سی و هفتم تئاتر فجر خاطرنشان کرد: جشنواره تئاتر فجر یک جشنواره است اما گاهی توقع میرود به همه مشکلات تئاتر ما پاسخ دهد در حالیکه جشنواره نمیتواند وسیلهای برای حل مشکلات تئاتر کشور شود.
برهانیمرند همچنین درباره بخش عکس و پوستر گفت: ماموریت جشنواره فجر خیلی پرداخت مبسوط به حوزههایی مثل عکس و پوستر نیست. برای من مهم است که وقتی میزان جایزه بازیگری نازل است بتوانیم این جایزه را به لحاظ ریالی به حد جشنوارهای بین المللی برسنانیم به جای اینکه انقدر جشنواره گسترده شود که نتوانیم ادارهاش کنیم. بخشهایی که در ماموریت اصلی جشنواره نیست را سعی کردیم تنکتر کنیم که یکی همین بخش عکس و پوستر بود. البته چون امسال چهل سالگی انقلاب قرار است در آن لحاظ شود مبسوطتر خواهد بود.
او همچنین در مورد آییننامه گفت: در پاسخ به کسانی که نگران استقلال بنده به عنوان دبیر هستند باید بگویم اولین باری که شهرام کرمی با من مساله دبیری را در میان گذاشت از مهمترین شرطهایم استقلال بود که ایشان گفت برمیتابد و تاکنون هم پای ماجرا ایستاده و کوچکترین تحمیلی به من نداشته و نظری نداده. هرچند به یکپارچگی سیستم خیلی اعتقاد دارم و معتقدم یکی از بخشهای مهم مدیریت بالادستی است که حتما با او هماهنگ خواهم بود اما کسی نگران استقلال من و دبیرخانه نباشد با اخوت و اتحاد کار خود را پیش میبریم.
برهانیمرند خاطرنشان کرد: تصویب آییننامه جشنواره تئاتر فجر بعد از آمدن من اتفاق افتاد اما من جزو کسانی هستم که موافق تدوین یک آییننامه برای جشنواره هستم. وقتش است که این رویداد بزرگ یک برنامه مشخص داشته باشد هرچند معتقدم ائیننامه فعلی شتابزده است اما قرار است کمینهای برای ترمیم آن اختصاص داده و سال بعد تحویل دبیر بعدی دهیم.