صحبتهای معصومه مظفری حول جشنواره تجسمی فجر؛
برگزاری دوسالانهها مهمتر از جشنواره فجر است
رئیس انجمن نقاشان ایران گفت: فجر تنها جشنواره تجسمی کشور است که بدون وقفه برگزار شده است. در حالی که دوسالانهها سال هاست که برگزار نمیشود و از مسئولین هم کسی نگران نیست که چرا این دوسالانهها دیگر برگزار نمیشوند؟
به گزارش ایلنا، معصومه مظفری (رییس انجمن هنرمندان نقاش ایران) درباره دعوت جشنواره تجسمی فجر برای دیدار مسئولین جشنواره با اعضای هیأت مدیرههای انجمنهای هنری کشور در تاریخ ۱۵ مرداد ۱۳۹۶ با روابط عمومی انجمن نقاشان گفتگو داشت.
از هیات مدیرههای انجمنهای هنری خواسته شده است که با مسئولین جشنواره تجسمی فجر دیدار و گفتوگو شود. آیا این دیدار که بعد از انتخاب رییس و دبیرهنری و شورای هنری است، میتواند مفید و راهگشا باشد؟
چند سالی است که از دبیرخانه جشنواره تجسمی فجر تماس گرفته میشود که هنرمندان عضو هیئت مدیره انجمنها به عنوان داور حضور داشته باشند. حضور یک هنرمند عضو انجمنها در هیات داوری فجر به معنای نمایندگی آن انجمن در جشنواره نیست. به من هم دوبار گفتهاند و من نپذیرفتهام و پاسخ دادهام تا زمانی که عضو هیات مدیره انجمنی هستم که دوسالانهاش برگزار نمیشود، در داوری فجر شرکت نمیکنم. فجر تنها جشنواره تجسمی کشور است که بدون وقفه برگزار شده است. در حالی که دوسالانهها سال هاست که برگزار نمیشود و از مسئولین هم کسی نگران نیست که چرا این دوسالانهها دیگر برگزار نمیشوند؟ دلیل شرکت نکردن من در هیات داوران فجر برای این بود که چرا به دوسالانهها توجهی نمیشود؟ علیرغم اینکه انجمن هنرمندان نقاش ایران طرح بسیار جامعی برای برگزاری دوسالانه هنر ارایه کرد اما ارشاد از برگزاری آن سر باز زد و گفت که بودجه برگزاری چنین دوسالانهای را نداریم. جشنواره فجر ادعا دارد که مهمترین فعالیتهای هنری سال را تحت پوشش قرار میدهد. فجر یک بودجه مستقل دارد. هر زمان دوسالانهها هم دارای بودجه مستقل و دبیرخانه مستقل شدند میتوان گفت که توانستهایم مهمترین فعالیتهای جاری در هنرهای تجسمی کشور را جمع آوری و رصد کنیم. درست است که فجر سالهای اخیر با سالهای اولیهاش بسیار تفاوت دارد اما تا زمانی که سیاستگذاریهای فکری و برنامه ریزیهای فجر دولتی است ما نمیتوانیم در آن حضور داشته باشیم. برای اینکه انجمنها مناسبتی کار نمیکنند، اگر چه اعضا میتوانند در جشنواره حضور داشته باشند.
یعنی دعوت جشنواره تجسمی فجر را بعد از اتخاذ تصمیم از سوی مسئولین جشنواره یک نشست به اصطلاح فرمالیته میدانید؟
بله! در خوشبینانهترین حالت احتمالاً خواهند گفت که برای سال بعد چه سیاستهایی اتخاذ شود و یا چه رویکردهایی در نظر گرفته شود که مشکل کمتری پیش بیاید. چون همانطور که میدانید سال گذشته پیرامون جایزه دادن به یک اثر کپی حاشیههای فراوانی به وجود آمد و انجمنهای هنری هم واکنش نشان داده و بیانیه صادر کردند.
اگر خیلی خوش بین باشیم میخواهند نظر ما را هم بپرسند ولی این دعوت وقتی دبیر جشنواره مشخص شده و دبیر هم داوران را تعیین کرده، قاعدتاً ما هیچ کاری برای جشنواره امسال نمیتوانیم بکنیم و شاید این نشست فقط یک شکل از نشستهای پیرامون جشنواره باشد. و گرنه من چشم انداز روشنی پیرامون همکاری انجمنها با فجر را در این نشست نمیبینم.
در فضای هنری این گمانه زنی وجود دارد که فجر از ابتدا قرار بوده آرام آرام جای دوسالانهها را بگیرد.
برای همین است که میگویم تا دوسالانهها برگزار نشوند همکاری ما با جشنواره فجر منتفی است. البته مجسمه سازان در حال برگزاری دوسالانه خودشان هستند که بزودی اجرا میشود. گفته شد که انجمنها فجر را برگزار کنند اما هیچ وقت دعوتی و اصراری بر اینکه انجمنها میتوانند یک دو سالانه واحد را با همفکری و مشارکت هم برگزار کنند نبوده. البته آقای ملانوروزی پس از ارائه طرح دوسالانه هنر که انجمن هنرمندان نقاش ایران تهیه کرده بود گفتند این طرح را با انجمنهای دیگر اجرا کنید ولی برای آن برنامه ریزی نشد. دوسالانهها باید بودجه و دبیرخانه مستقل داشته باشند و ارشاد هم هماهنگیهای لازم را برای برگزاری دوسالانهها انجام دهد.
مسئله بعدی این است که وقتی دوسالانه برگزار می شود اعضای آن رشته هنری به انجمن خود بیشتر اعتماد دارند تا جشنواره ای مثل فجر. به خصوص که درباره داوری سال قبل و آن کپی از اثر خارجی شفاف سازی صورت نگرفت.
حضور هنرمندان در جشنواره فجر بخاطر اعتماد نیست. مسئله این است که اینقدر در این کشور با این تعداد دانشجوی هنر در تهران و شهر های دیگر جشنواره و دوسالانه کم برگزار می شود، که برگزاری هر جشنواره ای تبدیل به یک فرصت برای شرکت و دیده شدن می شود.
هیات مدیره انجمن هنرمندان نقاش ایران با مسئولین وزارت ارشاد دیدارهای متعددی داشته و درخواست هایی به نفع رشد فضای هنری کشور کرده است. آیا هیچ یک از وعده های مسئولین عمل شده است؟
در واقع خیر! ما جلسه های مختلفی داشته ایم. از جلسه با آقایان ملانوروزی و مرادخانی، وزیر ارشاد تا نمایندگان مجلس در همین موزه هنرهای معاصر تهران. همگی با احترام و رفتارهای خوب و مناسب بوده و همیشه هم حرف ها و خواسته های ما را یادداشت کرده اند ولی اینکه اجرایی شود، خیر!!!!! انجمن ها بودجه ندارند، مسله بیمه اعضایشان نامشخص است، جای مشخص و درستی از آن خود ندارند، جایی ثابت برای فضای نمایش آثار ندارند و تشکیل شورای تجسمی برای همفکری در تصمیم گیری های کلان که هنوز اجرایی نشده است.
در فروردین ۱۳۹۵ که آقای مرادخانی جلسه ای با اعضای هیات مدیره های انجمن های هنری داشته اند گفتند که یک شورای تجسمی تشکیل می دهیم. تقریباً یک سال و نیم گذشته است و همچنان هیچ اتفاقی نیفتاده است.