محمود جعفری دهقی:
مهم‌ترین وجه تمایز «تاریخ جامع ایران»، ملی بودن آن است
نویسنده «تاریخ جامع ایران» گفت: مهم‌ترین وجه تمایز این اثر، ملی بودن آن است و نقش پر اهمیت تاریخ‌نگاران و مؤلفین ایرانی این اثر نشان از توانایی دانشمندان ایرانی در تدوین آثار بزرگ دارد.
به گزارش ایلنا؛«محمود جعفری‌دهقی» سرویراستار دوره ایران باستان و از نویسندگان کتاب تاریخ جامع ایران در گفت‌وگو با ستاد خبری تاریخ جامع ایران، گفت: این مجموعه، به عنوان یک اثر ملی، حاصل 14 سال تلاش حدود 170 تن ازبزرگترین پژوهشگران و تاریخ‌نگاران ایرانی و غیر ایرانی است. این مجموعه تلفیقی از دیدگاه های متکی به واقعیات عینی و مستند تاریخی همراه با نگرش و تحلیل و تفسیر مورخان صاحب نام از واقعیت‌های تاریخی است. در واقع به قول فلاسفه، «هنر تاریخ» همین است.
او در ادامه اظهار داشت: این اثر سترگ مجموعه‌ای از وقایع و تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران از کهن‌ترین ایام تا انقراض دوران قاجار است. بدیهی است که در گذشته آثار گران‌بها و ارزشمندی در باره تاریخ ایران تدوین شده که هریک از جهاتی حائز اهمیت‌اند. تاریخ طبری در تاریخ عالم از محمدبن جریر طبری و تلخیص و ترجمه آن به نام تاریخ بلعمی از ابوعلی بلعمی و در دوران معاصر تاریخ ایران باستان به‌وسیله مشیرالدوله پیرنیا و تاریخ ایران کمبریج که به‌وسیله گروهی از نویسندگان اروپایی تدوین شده، اما هیچ‌یک به جامعیت و کمال تاریخ جامع ایران نبوده است. مهم‌ترین وجه تمایز این اثر، ملی بودن آن است. نقش پر اهمیت تاریخ‌نگاران و مؤلفین ایرانی این اثر نشان از توانایی دانشمندان ایرانی در تدوین آثار بزرگ دارد. هرچند که در تألیف این مجموعه از وجود دانشمندان سراسر جهان سود برده‌ایم.
جعفری‌دهقی درباره ویژگی دیگر این کار گفت: تاریخ جامع ایران، بیشترین زوایای تاریک دوره‌های مختلف تاریخی را بررسی نموده و این بخش‌ها را در بخش تاریخ اجتماعی و اقتصادی ایران کاویده است.
عضو هیئت علمی و دانشیار گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشکده ادبیات فارسی دانشگاه تهران در ادامه اظهار داشت: تدوین و تألیف تاریخ جامع ایران حاصل چهارده سال کوشش همکاران اینجانب در مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی و گروه قابل توجهی از برترین پژوهشگران و دانشمندان سراسر جهان بوده است. پنج مجلد از این مجموعه بیست جلدی به تاریخ ایران باستان و پانزده مجلد به تاریخ ایران در دوران اسلامی اختصاص یافته است. روش کار در این بخش پنج جلدی بدین قرار بوده که تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هر دوره ای از کهن‌ترین روزگاران تا آغاز دوران اسلامی بررسی و تحلیل شود. بنابراین، نظر بر این بوده که هریک از مجلدات این مجموعه به یکی از تحولات فوق اختصاص یابد.
این مورخ درباره دشواری‌ها و دستاوردهای این پروژه گفت: بدیهی است در انجام چنین اثر سترگی دشواری‌های بسیاری بر سر راه قرار داشت. جلب نظر نویسندگان و پیگیری در ارسال مقالات، کمبود بودجه به منظور پرداخت دستمزد مؤلفین، ویرایش و تهذیب مقالات، یکسان کردن و به کارگیری شیوه ای علمی در ارائه مقالات، رفع همه این دشواری‌ها و انجام چنین مجموعه عظیمی به همت ریاست محترم مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی و معاون محترم پژوهشی ایشان امکان‌پذیر شد. اما بزرگ‌ترین دستاورد تدوین مجموعه تاریخ جامع ایران کسب تجربه‌ای ارزشمند و کسب یاری و همکاری بزرگ‌ترین دانشمندان ایرانی و غیر ایرانی بود که امید است بتوانیم این ذخیره گرانقدر را در تهیه و تألیف آثار دیگری از این دست به کار گیریم. آثاری نظیر دانشنامه زبان‌ها و گویش‌های ایران و دانشنامه ایران باستان که هم اکنون در دستور کار بخش ایران شناسی و زبان شناسی مرکز قرار دارد و امید است به‌زودی به زیور طبع آراسته شود.
این مجموعه کتاب نفیس که گردآوری و نگارش آن در «مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی» زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی انجام شده، طی مراسمی سه شنبه 26 خرداد ماه 94 رونمایی خواهد شد.
