صادرات ساز نباید چمدانی باشد/ صنعتی شدن موسیقی با بازاری شدن متفاوت است

به گزارش خبرنگار ایلنا، دومین نمایشگاه صنعت موسیقی امسال نیز برگزار می‌شود. البته این رویداد قرار بود پیش از این، چهارم تا هفتم تیرماه برگزار شود که شهادت آیت الله رییسی و همراهانش برگزاری این رویداد را به تعویق انداخت. در ادامه قرار بود نمایشگاه امسال طی روزهای دهم تا سیزدهم مهرماه برگزار شود که اینبار نیز شهادت سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان مانع این برگزاری شد. حال بر اساس اعلام دبیرخانه، این رویداد قرار است از بیست و نهم آبان ماه تا دوم آذرماه در مرکز نمایشگاهی برج میلاد تهران برگزار شود. 

جلال ذکایی رییس دومین نمایشگاه صنعت موسیقی درباره این رویداد و جزییات آن با ایلنا گفتگو کرد. 

تلاش برای صنعتی‌تر کردن نگاه هنرمندان نسبت به هنر موسیقی

رئیس دومین نمایشگاه صنعت موسیقی در ابتدای صحبت‌هایش درباره نقش نمایشگاه برای آسیب‌شناسی معضلات موجود در عرصه صنعت موسیقی گفت: دغدغه ما از برگزاری این نمایشگاه همین مسئله است و اگر بگویم انگیزه این نمایشگاه صرفاً صنعتی‌سازی و تجاری‌سازی موسیقی بوده، بیراه نگفته‌ام و برخی از کسانی که در این حوزه کار می‌کنند با این مفهوم ناآشنا بودند و به همین دلیل ما سعی کردیم از طریق نمایشگاه شرایطی را فراهم آوریم تا اهالی موسیقی به این عرصه نگاه صنعتی‌تری داشته باشند. 

صنعتی شدن موسیقی به معنای کنار گذاشتن کارهای فاخر نیست

زکایی افزود: صنعتی شدن با بازاری کار کردن متفاوت است؛ شاید برخی بر این تصور باشند که منظور از صنعتی شدن این است که ما باید آثار فاخر را کنار بگذاریم و به سمت آثار مورد توجه بازار برویم اما این تصور اشتباه است؛ یک اثر موسیقی می‌تواند اثر فاخری باشد و در عین حال تجاری هم باشد و منافع مادی برای تولیدکننده‌اش داشته باشد تا آهنگسازان، تنظیم‌کنندگان و همه کسانی که در این مجموعه زنجیره تولید قرار می‌گیرند، بتوانند از منافع مالی آن بهره‌مند شوند. به نظر من از این طریق هنر موسیقی و صنعت ماندگار خواهد شد. 

رییس دومین نمایشگاه صنعت موسیقی در ادامه بیان کرد: قطعاً یکی از اصلی‌ترین عوامل ماندگاری یک اثر هنری محتوای آن است اما عنصر دیگری هم به نام صنعت و تجاری شدن وجود دارد که اگر شما بهترین اثر را هم تولید کنید و به شاخص‌های تجاری آن توجه نکنید ضریب موفقیتش خیلی پایین می‌آید. بسیار مهم است که تولیدکنندگان را با این مفاهیم آشنا کنیم و تجربه‌های بین‌المللی را در اختیارشان قرار دهیم. 

او تاکید کرد: در دنیا هم کمپانی‌های بزرگ به بخش تجاری تولیداتشان نگاه ویژه‌ای دارند و از ابزارهای روز در این عرصه استفاده می‌کنند. 

تاخیر در برگزاری مانعی برای بین المللی کردن نمایشگاه امسال

زکایی درباره ابعاد بین‌المللی نمایشگاه صنعت موسیقی امسال، اظهار کرد: ما امسال برای اضافه کردن بخش بین‌الملل دورخیز داشتیم، اما به دلیل تأخیرهای مکرری که اتفاق افتاد متأسفانه موفق به تحقق این هدف نشدیم، اما رویکرد آینده‌نگرانه ما این است که بخش بین‌الملل این نمایشگاه را راه‌اندازی و تقویت کنیم. اگر جریان صنعت موسیقی به خارج از کشور ارتباط پیدا کند و این حلقه وصل شود حجم تولید متفاوت خواهد شد و نکته بسیار مهم این است که در این صورت تولیدکنندگان ما به بازار بسیار گسترده‌تری متصل می‌شوند. 

رشد هشت برابری مخاطبان موسیقی انگیزه‌ای برای تداوم نمایشگاه

او در ادامه بیان کرد: ما در منطقه‌ای زندگی می‌کنیم که در حوزه تمدنی ایران بزرگ حدود ۶۰۰ میلیون نفر جمعیت وجود دارد و اگر ما فقط همین منطقه را در نظر بگیریم رشد هشت برابری را به لحاظ مخاطب خواهیم داشت و این اتفاق ادامه کار را تضمین می‌کند. در حوزه صادرات که بخشی از این تجاری‌سازی به حساب می‌آید مسئله حائز اهمیت همین است. 

رئیس دومین نمایشگاه صنعت موسیقی تاکید کرد: ما تولیدکنندگان ساز بسیار خوبی داریم که در حجم خانگی و سنتی کار می‌کنند و اگر فضای کار برای این افراد ایجاد شود؛ لاجرم به سمت تولیدات صنعتی می‌روند و خود را با استانداردهای جهانی تطبیق می‌دهند. حضور در بازارهای بین‌المللی، حضور در پلتفرم‌ها و نمایشگاه‌های خارجی باعث می‌شود که ما از ابزار روز بازاریابی استفاده کنیم. 

او گفت: اگر زلف صنعت موسیقی ما، تولیدکنندگان ساز و… با زلف توزیع‌کنندگان و مصرف‌کنندگان خارجی گره بخورد بدون شک اتفاق خیلی خوبی رخ خواهد داد. 

مشکل واردات ساز برطرف شده اما اجرایی نشده

رئیس دومین نمایشگاه صنعت موسیقی افزود: البته تعویق‌هایی که در زمان برگزاری این رویداد رخ داد یکی از دلایل‌عدم وجود بخش بین‌الملل در این دوره است و یکی دیگر از دلایل این اتفاق به این موضوع مربوط می‌شود که تا چندی پیش واردات ساز ممنوع بود و ما با تلاشی که انجام دادیم و مکاتباتی که خودم با وزیر سابق ارشاد داشتم، خوشبختانه مسئله ممنوعیت واردات ساز برطرف شد. این اتفاق خوشایندی بود اما تا این مسئله اجرایی و عملیاتی شود و ما ثمره‌اش را در کسب و کار ببینیم طبیعتاً نیاز به کمی زمان داریم. 

میان تولیدکنندگان خارجی و داخلی تعامل برقرار کنیم

وی اذعان داشت: البته مقاومت‌هایی درباره حضور تولیدکنندگان موسیقی خارجی در کشور ما وجود دارد که من فکر می‌کنم این مسئله را هم باید آرام آرام برطرف کرد تا به ثبات و امنیتی در این زمینه برسیم. من فکر می‌کنم این تبادل محقق‌شدنی است به شکلی که هم تولیدکنندگان ما در نمایشگاه‌های منطقه‌ای حضور داشته باشند و هم تولیدکنندگان خارجی به نمایشگاه صنعت موسیقی ما بیایند. 

تولید سازهای بومی باید جریان صنعتی تبدیل شود

ذکایی درباره تأثیر صنعتی شدن موسیقی بر اقتصاد کشور گفت: حتماً این اتفاق تأثیر مثبتی بر اقتصاد خواهد داشت. هر حوزه کسب و کاری اگر از یک رودخانه کوچک به یک اقیانوس بزرگ متصل شود، قطعاً بر اقتصاد آن کشور تأثیر مثبت دارد. این اتفاق هم در درآمدزایی و هم در اشتغال‌زایی تأثیرگذار خواهد بود چراکه افراد بیشتری در این حوزه فعال می‌شوند و طبیعتاً ما شاهد ارزآوری از طریق صنعت موسیقی خواهیم بود که سهم آن در تولید ناخالص داخلی می‌تواند ارتقا پیدا کند. نکته‌ای که وجود دارد این است که اگر دوستان تولیدکنندگان تجهیزات و سازهای داخلی و بومی و همچنین تولیدکنندگان آثار موسیقی به جریانی صنعتی برسند اتفاق بسیار خوبی برای اقتصاد کشور و به خصوص در حوزه موسیقی خواهد بود. 

صادرات ساز نباید چمدانی باشد

وی افزود: در دو سال گذشته حجم صادرات سازهای کوبه‌ای ما به رقمی حدود ۵۰۰هزار دلار بود که واقعاً عدد کوچکی است؛ در صورتیکه ما در زمینه سازهای سنتی بسیار فعال هستیم و در زمینه سازهای سنتی و فرنگی نیز فعالیم، اما این فعالیت ما فقط برای مصرف‌کنندگان داخلی است و آن‌ها هم راهی برای صادرات پیدا نکرده‌اند که اگر هم راهی پیدا کرده‌اند؛ نهایتاً صادرات همراه با مسافر یا همان صادرات چمدانی در اندازه‌های بسیار کوچک بوده است و به هیچ‌وجه فرایند حساب‌شده‌ای با توجه به بازاریابی و تولید مبتنی بر بازاریابی و صادرات نبوده است. 

رئیس دومین نمایشگاه صنعت موسیقی گفته‌های خود را اینگونه کامل کرد: ما در حوزه صادرات، مفهومی تحت عنوان تولید برای صادرات داریم به این شکل که ما با بازاریابی در دیگر کشورها به محصولی می‌رسیم که این محصول را فقط برای صادرات تولید می‌کنیم و در داخل کشور شاید اصلاً مصرفی نداریم. این اتفاقات ماحصل تجاری‌سازی‌ای است که امیدوارم محقق شود و قطعاً این نمایشگاه قدم بزرگی در راستای رسیدن به این هدف خواهد بود. 

موسیقی‌ها و ژانرها را از منظر اقتصادی بنگریم

وی تصریح کرد: در برگزاری این رویداد با چالش‌های بسیاری روبرو بودیم، اما از همان دور اول من سعی کردم با گفتگو این چالش‌ها را برطرف کنیم. بیشتر تمرکز من در گفتگوهایی که داشتم بر همین موضوعات متمرکز بوده و همواره گفته‌ام صرف‌نظر از محتوا و ژانرهای موسیقی از منظر اقتصادی به این عرصه نگاه کنید و ببینید که چند نفر جوان می‌توانند به اشتغال برسند. بزرگ‌ترین خدمتی که ما به این جامعه می‌توانیم داشته باشیم این است که اشتغال را دامن بزنیم و کسب و کار را توسعه دهیم. وقتی ما با این ادبیات با مسئولان مواجه شدیم به ادبیات مشترکی رسیدیم چراکه امروز وقتی شما از موسیقی صحبت می‌کنید همه ذهن‌ها صرفاً به سمت ترانه، موسیقی و خواننده می‌رود اما در حوزه صنعت با توجه به اهمیت این سه عنصر رویکرد چیز دیگری است. 

زکایی در پایان گفت: ما موانع موجود را به سختی پشت سر گذاشتیم، هنوز هم با موانعی روبرو هستیم اما ناامید نیستم و بر این عقیده‌ام که اگر قرار است کار درستی انجام شود باید پای این کار ایستاد و سختی‌هایش را هم تحمل کرد.