در پانصد و هفتاد و چهارمین برنامه سینماتک خانه هنرمندان ایران مطرح شد:
«دردسر هَری»؛ رویکرد هیچکاک نسبت به مرگ و زندگی را ترسیم کرده است
پانصد و هفتاد و چهارمین برنامه سینماتک خانه هنرمندان ایران دوشنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۲ ساعت ۱۷ به نمایش نسخه مرمت شده فیلم سینمایی «دردسر هَری» به کارگردانی آلفرد هیچکاک محصول ۱۹۵۵ اختصاص داشت.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، پس از نمایش این فیلم، نشست نقد و بررسی آن با حضور شاهپور عظیمی (منتقد و مترجم سینما) برگزار شد. اجرای این برنامه برعهده سامان بیات بود.
شاهپور عظیمی در ابتدای این نشست گفت: برای دیدن یکی از عجیبترین فیلمهای هیچکاک که رویکرد او نسبت به مرگ و زندگی را تصویر کرده است، به همه خسته نباشید میگویم. این فیلم داستانی کاملا ابزوردی دارد که نه سر و نه ته دارد. در این این فیلم همهچیز به تمسخر گرفته میشود. از جمله مهمترین راز زندگی که برای همه ما مرگ است. این فیلم اساسا فیلمنامه اورجینالی ندارد و بر اساس رمانی ساخته شده است. در پروسه تولید این اثر ابتدا به هیچکاک گفتن که فیلم طنز مشخصی ندارد و پیشنهاد نمیشود ساخته شود اما هیچکاک پای آن ایستاد و آن را ساخت.
او با بیان اینکه هیچکاک فیلمساز بسیار تجربهگرایی بوده و هر چیزی را در سینما تجربه کرده است، افزود: شما در این اثر میبینید در یک فضای دلانگیز پاییزی، همهچیز بوی مرگ و نیستی میدهد اما تنها چیزی که در اینجا وجود ندارد ترس از مرگ است. فیلم به آن معنا تعلیق هیچکاکی ندارد. در واقع او با خلق یک شخصیت، این را به فیلم خود تزریق کرده است.
این منتقد سینما در ادامه صحبتهایش بیان کرد: در این فیلم افراد نه تنها نگران این نیستند که فردی مرده است، که هر کدام دنبال این هستند که از این نمد برای خود کلاهی درست کنند. در فرهنگ غرب به این نوع نگاه و برخورد بسیار پرداخته شده است اما در یک فیلم کلاسیک آمریکایی که استودیو در آن حرف اول را میزنند، بسیار حیرت انگیز و طرح جاهطلبانهای است. این فیلم ظاهرا آنچنان که فکر میکردند، با استقبال مواجه نشد اما وقتی تروفو با هیچکاک صحبت میکند، میگوید که این فیلم را در یکی از سینماهای پاریس نشان میدادند و ۶ ماه با استقبال بسیار خوب مخاطبان روی پرده رفت.
عظیمی در ادامه صحبتهایش گفت: هیچکاک فیلمساز بسیار رندی است. هیچکاک در کتاب سینما به روایت هیچکاک نوشته تروفو درباره این فیلم به اندازه یک ستون هم صحبت نمیکند. در واقع هرجا که تروفو وارد بحث سنگین و فلسفی میشود، هیچکاک زیر میز زده و به طور کل همه چیز را منکر میشود. جمله معروف او «این فقط یک فیلمه» است.
او ادامه داد: هیچکاک در طول دوران کاری خود، دعوای مفصلی با بازیگری و مقوله بازیگری داشته است. جمله معروف او در این رابطه این بود: «بازیگران گاو هستند.» وقتی از او در این رابطه سوال میکنند، میگوید که نه، من گفتم مثل گاو هستند. مشکل او با بازیگری از آنجا نشات میگیرد که تماما مجموعه را در ذهنش میدیده است و بازیگر تنها یک عنصر بوده است که باید در جای درست خود قرار گیرد. به همین دلیل اکثر بازیگرانی که در فیلمهای او بازی میکنند، اصلا مطرح نیستند، چون بازیگران مطرح برای او دردسر درست میکردند. چون میخواستند خودی نشان دهند و همین کار او را خراب میکرد.