عارف افشار:
سینمای مستند، پله‌ای برای رسیدن به سینمای داستانی نیست
عارف افشار معتقد است؛ درباره بسیاری از مسائل واقعی، بازسازی ماجرا در سینمای داستانی نمی‌تواند حس واقعی موجود در واقعه را به خوبی انتقال بدهد. اما در مستند احساسات واقعی و حقیقی جریان دارند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، عارف افشار، مستندساز، درباره موضوع مستند «برزخی‌ها» که متقاضی حضور در شانزدهمین دوره از جشنواره «سینماحقیقت» شده است، گفت: این مستند فیلم «برزخی‌ها» به کارگردانی ایرج قادری را دست‌مایه خود قرار داده است و درواقع، مواجهه‌ای با ماجرای ساخت، اکران و توقیف این اثر سینمایی به حساب می‌آید. در مستند «برزخی‌ها» سرنوشت انسان‌هایی که مستقیم یا غیرمستقیم در ساخته شدن فیلم برزخی‌ها نقش داشتند، بررسی می‌شود و حواشی توقیف آن مورد بحث قرار می‌گیرد.
او ادامه داد: نگاه مستند به ماجرا و اتفاقات صرفا از زاویه دید شاهد و ناظر است و سعی ندارد نظر یا ایده‌ای را در ذهن مخاطب متبادر کند. همواره درباره جریانات ساخت و اکران این اثر سینمایی در ذهن من سوالاتی وجود داشت که هیچگاه برایشان جواب مشخصی نداشتم دوست داشتم پاسخی برای آن‌ها پیدا کنم.
این مستندساز درباره شکل‌گیری ایده این مستند گفت: موضوع مستند «برزخی‌ها» برای من دغدغه‌ای شخصی بود. زمانی که نسبت به این ایده دقیق‌تر شده و با افرادی ارتباط گرفتم که در این زمینه اطلاعات داشتند، موضوع برایم جذاب‌تر شد و تصمیم به ساخت آن گرفتم. سازمان فرهنگی و هنری اوج نیز تنها ارگانی شد که از ساختن این مستند حمایت کرد.
او ادامه داد: باید بگویم که سازمان اوج دست من را برای کار درباره این موضوع باز گذاشت و هیچ تذکر یا نکته‌ای درباره روند پرداختن به اثر به من نداد. حتی به من پیشنهاد دادند که نگاه تندی نسبت به ماجرا نداشته باشم و پای کار ماندند.
افشار گفت: روند تولید کار من حدود دو سال به درازا کشید و یکی از سخت‌ترین مراحل کسب رضایت و اعتماد هنرمندانی بود که باید با آن‌ها مصاحبه می‌کردم. برای مثال راضی کردن سعید مطلبی ۱۳ ماه طول کشید. یا برای کسب رضایت بعضی از افراد نیز بسیار تلاش کردم اما درنهایت موفق نشدم آن‌ها مجاب کنم که مقابل دوربین این مستند حاضر شوند. از آن‌جایی که این اثر اولین تجربه مستندسازی من هم محسوب می‌شد، روند کار برایم سخت‌تر و پیچیده‌تر هم پیش می‌رفت.
او درباره علاقه‌مندی‌اش به مستندسازی گفت: من سینمای مستند را پله‌ای برای رسیدن به سینمای داستانی نمی‌بینم. موضوعاتی هست که همواره دغدغه پرداخت به آن‌ها و ساخت مستند برایشان را داشته‌ام. چون اعتقاد دارم درباره بسیاری از مسائل واقعی، بازسازی ماجرا در سینمای داستانی نمی‌تواند حس واقعی موجود در واقعه را به خوبی انتقال بدهد. اما در مستند احساسات واقعی و حقیقی جریان دارند.
افشار درباره جایگاه جشنواره «سینماحقیقت» گفت: به نظر من برای مستندسازها «سینماحقیقت» مهم‌ترین رویدادی است که در آن امکان نمایش کارهایشان را پیدا می‌کنند. مخاطبان این رویداد سینمایی واقعی هستند. برای بسیاری از فیلم‌سازان برایشان مهم است که فیلمشان در این رویداد حضور داشته باشد حتی اگر کاندیدا یا برنده جایزه‌ای هم نشود و بتوانند از برند «سینماحقیقت» استفاده کنند.
او بیان کرد: متولیان و پایه‌گذاران «سینماحقیقت» از جنس خود حقیقت بودند. درواقع، سنگ‌بنای این رویداد به درستی پایه‌گذاری شده و تمامی دست‌اندرکاران جشنواره، نسبت به این رویداد سینمایی عرق دارند.
