مانع تراشی "اوفک" برای بازگشت الواح هخامنشی به ایران/ بافت شیراز در انتظار نظر کارشناسان میراث

به گزارش خبرنگار ایلنا، علی دارابی (معاون میراث‌فرهنگی کشور) در جمع خبرنگاران درخصوص وضعیت بافت شیراز، گفت: بحث مربوط به بافت شیراز موضوعی نیست که فقط وزارت میراث فرهنگی، تصمیم گیر باشد، البته به عنوان متولی میراث فرهنگی، هیأتی را مشخص کردیم و پژوهشگاه میراث فرهنگی نماینده تام الاختیار وزارتخانه در این موضوع است، چراکه رئیس پژوهشگاه هشت سال رییس میراث فرهنگی استان فارس بود و شناخت کافی از مجموعه دارد، ضمن آنکه امکانات گسترده‌ای در اختیار پژوهشگاه است.

به گفته او، هیات‌های متعددی از وزارتخانه میراث گرفته تا وزارت راه و شهرسازی و دستگاه‌های دیگر از بافت شیراز بازدید کردند و در این میان به زودی جلسه مشترکی با وزارت راه و شهرسازی در شیراز برگزار خواهد شد. در این جلسه گزارش‌های هر دستگاه ارائه و جمع‌بندی انجام خواهد شد.

دارابی تصریح کرد: برای ما میان حفظ میراث فرهنگی و مسأله حقوق عامه مردم تکلیفی است که وزارت میراث دارد. از یک طرف هوشنگ ابتهاج شاعر و غزلسرای بزرگ ایران به رحمت خدا رفت و با توجه به آنکه خانه ایشان ثبت ملی شده است با وجود درخواست‌های متعدد امکان دفن اورا در خانه‌اش نداریم. تاکنون درخواست‌های زیادی در این خصوص چه از سوی خانواده ابتهاج چه افراد دیگر داشتیم. اما قانون چنین اجازه‌ای نمی‌دهد. البته تاکنون گفتگوی خوبی داشتیم و قرار شد تشییع از خانه تهران انجام شود ولی خاکسپاری در رشت باشد.

او با اشاره به آنکه نگرانی درخصوص حفظ میراث وجود دارد، یادآور شد: درباره بافت شیراز کارگروه مشترک از وزارت راه، وزارت میراث، استانداری و تولیت برگزار شده تا جمع‌بندی داشته باشند که بر آن اساس تصمیم گیری شود. این گزارش‌ها، کارشناسی است خیلی‌ها معتقدند آنجا خانه‌های بیشتری خراب می‌شود تا گزارش رسمی که میراث منتشر نکند، قابل اعتنا نیست. به محض انتشار گزارش رسمی منتشر شود حتما با صدای بلند آن را اعلام می‌کنیم.

او زمان انتشار آن گزارش را مستلزم این دانست که هیأتی از وزارت میراث و شهرسازی از بافت شیراز بازدید کند و افزود: البته این هیات چندبار به شیراز رفته است و جلساتی هم داشته است، اما کاری که مشکل ایجاد کرده آن است که میان دیدگاه ما و دستگاه‌های دیگر اختلاف نظر فراوان است باید دیدگاه‌ها بهم نزدیک شود تا این موضوع را مدیریت کنیم. وقتی دستگاهی معتقد است همه آن بافت باید تخریب شود با دستگاهی که معتقد است خانه‌ها تک به تک باید شناسایی و ارزش‌یابی شود گپ و فاصله زیادی است و زمان می‌برد.

او ادامه داد: بخشی از این موضوع هم به بحث‌های کارشناسی ما در وزارت میراث فرهنگی برمی‌گردد تا هم بافت تاریخی را محافظت کنیم و هم اگر امکان گره گشایی وجود دارد این کار را انجام دهیم.

دارابی همچنین در پاسخ به خبرنگار ایلنا درخصوص استرداد آثار تاریخی گفت: استرداد آثار تاریخی فرایند خیلی پیچیده‌ای دارد. با توجه به اینکه درحال حاضر بیش از۱۳ پرونده در دست رسیدگی است، برای تعدادی از آن‌ها اقامه دعوا شده است. سال گذشته ۲۷ قلم شی به کشور برگردانده شد و الان پرونده مهم الواح هخامنشی که در اختیار موسسه شیکاگو است را در دست داریم.

معاون میراث‌فرهنگی کشور تاکید کرد: بالاخره با کشوری طرف هستیم که با اندک بهانه‌هایی موضوع را گره می‌زند و مشکلاتی را ایجاد می‌کند. بنا بود این الواح چندماه قبل به ایران تحویل شود اما می‌بینید که اینگونه نشد. وقتی دادگاهی برگزار شده حکمی صادر شده است، این اراده سران آمریکا است که موضوع را گره زده است.

او در پاسخ به این سئوال که آیا اوفک هنوز اجازه خروج الواح را نداده است، گفت: خیر، هنوز اجازه نداده است. محدودیت‌هایی که برای این موضوع و ممنوعیت‌ها ایجاد می‌کند مانع شده.

دارابی همچنین درخصوص گمانه‌هایی که برای ورود الواح تا دو ماه دیگر به ایران مطرح شده، گفت: نمی‌توان زمان بیان کرد. علت این است که هم ما و هم وزارت خارجه و هم معاون اول ریاست جمهوری تلاش می‌کنیم الواح برگردانده شوند اما پرونده استردادها متنوع است و بعضی از آن‌ها پیش رفته و برخی به زمان بیشتری نیاز دارد. ما دنبال این هستیم استرداد اتفاق بیافتد ولی تحولات جهانی در اختیار ما نیست.