در نشست فرهنگستان هنر با کمیسیون فرهنگی مجلس مطرح شد:
بازنگری کلان‌روندها و چالش‌های اصلی هنر کشور در ساحت قانون‌گذاری و سیاست‌پردازی
رئیس فرهنگستان هنر به همراه جمعی از اعضای پیوسته این فرهنگستان با رئیس و اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس دیدار و گفت‌وگو کردند.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، بهمن نامورمطلق، رئیس فرهنگستان هنر همراه با مجید مجیدی، علی نصیریان، محمدعلی رجبی از اعضای پیوسته این فرهنگستان و تعدادی از مدیران این نهاد هنری روز یکشنبه ۱۰ بهمن ۱۴۰۰، نشستی با رئیس و اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس برگزار کردند.
بهمن نامورمطلق در ابتدای این نشست ضمن تشکر از کمیسیون فرهنگی مجلس به خاطر وقتی که در اختیار فرهنگستان هنر قرار دادند به معرفی فرهنگستان هنر و وظایف اصلی فرهنگستان‌ها به عنوان اتاق فکر و رصدخانه حاکمیت در حوزه هنر پرداخت و سخنان خود را در چهار بخش ارائه کرد.
بهمن نامورمطلق در بخش اول سخنان خود به فلسفه وجودی فرهنگستان‌ها و هویت سازمانی آن‌ها پرداخت و گفت: فرهنگستان‌ها یک طرح جهانی هستند و در کشور ما تنها تشکیلاتی هستند با اعضای پیوسته خود به طور مستمر تحولات علمی و فرهنگی و هنری را پایش می‌کند. فرهنگستان هنر تشکیلات تخصصی است که با بهره‌مندی از همکاری ۳۰ تن از هنرمندان تراز اول این سرزمین به عنوان عضو پیوسته و دائمی، کارویژه آن پایش و سیاست‌پردازی در عرصه هنر کشور است و از بدو تأسیس توانسته است گام‌های مؤثری در راستای نظریه‌پردازی و هویت‌پردازی با محوریت هنر فطری بردارد.
رئیس فرهنگستان هنر در خصوص جایگاه تشکیلاتی فرهنگستان هنر گفت: این فرهنگستان از نظر جایگاه و مأموریت بین هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی و دولت قرار گرفته است و نقش اتاق فکر و رصدخانه کشور را ایفا می‌کند و به تعبیر هنری، فرهنگستان نقش فیلمنام¬نویس تحولات هنری کشور را دارد.
وی در بخش دوم سخنان خود به مسائل و چالش‌های عمومی هنر پرداخت و خاطرنشان کرد: ساختار تشکیلاتی نهاد هنر نیاز به بازتعریف و بازتدوین دارد. در حدود شصت نهاد فرهنگی در کشور فعالیت می‌کنند که فاقد انسجام و نسبت مناسب در انجام مأموریت‌ها هستند. در حوزه قوانین و مقررات حوزه هنر نیز با تشتت وعدم جامعیت مواجه هستیم. کمبود اعتبارات فرهنگ و هنر کشور نیز به این چالش‌ها دامن می‌زند.
عضو پیوسته فرهنگستان هنر در همین زمینه افزود: با وجود زمینه‌های تاریخی و هنری بی‌نظیر در کشور، ظرفیت‌های هنری کشور مغفول مانده است. هنر ایرانی و اسلامی ماهیتی هویت‌ساز دارد که در عین حال می‌تواند پیشران اقتصادی کشور باشد. در دنیای امروز اقتصاد و صنایع خلاق فرهنگی تحولات بسیاری را در حوزه اقتصاد ایجاد کرده است و توجه به این حوزه می‌تواند علاوه بر ثمرات فرهنگی، اقتصاد کشور را نیز تقویت نماید.
نامورمطلق در بخش سوم سخنان خود به مسائل بین‌المللی هنر پرداخت. وی با اشاره به فعالیت رقبای فرهنگی ایران در سطح منطقه‌ای و جهانی، به تجربه کشورهای حوزه خلیج فارس در برگزاری حراج‌های هنر جهان اسلام و تلاش برای تبدیل شدن به پایتخت هنر اسلامی جهان و نیز فعالی¬های ترکیه برای تبدیل به کانون هنرهای سنتی اسلامی و مرکز هنری سازمان کنفرانس اسلامی و نیز برنامه‌ریزی کشور مالزی برای تبدیل شدن به مرجع هنرهای دیجیتال اسلامی و شرق آسیا خاطرنشان کرد: سرعت تحولات فرهنگی و هنری بسیار بالاست و برای حفظ جایگاه فرهنگی و هنری کشور باید برنامه‌ریزی و تلاش کرد.
رئیس فرهنگستان هنر در ادامه به ارائه گزارشی از فعالیت‌های فرهنگستان هنر در حوزه‌های پژوهش و نظریه‌پردازی، هویت‌پردازی، سیاست‌پردازی و الگوسازی و دیپلماسی هنر پرداخت. وی گفت: گروه‌های تخصصی فرهنگستان و نیز معاونت پژوهشی و هنری فرهنگستان هنر فعالیت‌های منسجم و مستمری را در زمینه آینده‌پژوهی و آینده‌نگاری با رویکرد به هویت هنر اسلامی و ایرانی، نظریه‌های بومی با تاکید بر معنویت و آرمان‌های انقلاب، رصد و پایش وضعیت هنر در کشور، تدوین تاریخ هنر معاصر، الگوسازی در آفرینش‌ها و نوآوری‌های هنری به ویژه هنرهای دیجیتال، آسی‌شناسی و سیاست‌پردازی در حوزه آموزش هنر، مطالعات اقتصاد هنر و صنایع خلاق و توسعه تجارت جهانی هنر، شناسایی و تکریم و حمایت نخبگان هنری، ذائقه‌شناسی مخاطب ایرانی برای دستیابی به عدالت اجتماعی در هنر را برنامه‌ریزی و اجرا کرده است.
نامورمطلق در بخش پایانی سخنان خود به زمینه مشترک همکاری فرهنگستان هنر با مجلس شورای اسلامی پرداخت و گفت: فرهنگستان هنر می¬تواند زمینه را برای آشنایی مستقیم و مستمر اعضای کمیسیون فرهنگی و نمایندگان حوزه هنر و تحولات آن فراهم نماید. همچنین فرهنگستان می‌تواند در قالب کارگروهی مشترک در خصوص پایش قوانین داخلی و خارجی هنر و سامان‌بخشی به قوانین موجود و تدوین قوانین جدید متناسب با نیازهای روز هنر کشور و ارائه راهکارهای اجرای مصوبات با این کمیسیون همکاری نماید.
در ادامه علی نصیریان، عضو پیوسته فرهنگستان، هنر را بخش زیبا و تاثیرگذاری از فرهنگ یاد کرد و گفت: سینما و تئاتر می‌توانند تاثیر مستقیمی در کاهش آسیب‌های اجتماعی داشته باشند، تئاتر درمانی از چند دهه قبل در کشوهای اروپایی و آسیایی اجرایی می‌شد که به تازگی در برخی از هنرمندان کشورمان با ظرافت خاصی آن را در بین کودکان کانون اصلاح و تربیت اجرایی کرده‌اند و خوشبختانه نتایج قابل قبولی از آن به دست آوردند.
این هنرمند پیش‌کسوت افزود: تئاتر می‌تواند روی تمام انسان‌ها تاثیر بگذارد به گونه‌ای که کودکان آسیب‌دیده را از دنیای جرم و جنایت جدا کرده و به عالم هنر می‌کشاند، تغییر مسیر زندگی افراد با قدرت تئاتر ممکن است، تئاتر در واقع محل جراحی روانی انسان‌ها است، حوزه نمایشی جزو حوزه‌های تکثیر ناپذیر است و مقابله انسان با انسان را به صورت زنده به نمایش می‌گذارد. تاثیرگذاری هنر به قدری است که می‌تواند زندگی بشر را تغییر دهد جایی که هنر را رصد و هدایت می‌کند همین فرهنگستان هنر است.
در ادامه مجید مجیدی عضو پیوسته و رئیس گروه تخصصی سینمای فرهنگستان هنر، این فرهنگستان را دارای نقش متفکر فرهنگ دانست و گفت: در کشور سازمان‌ها و نهادهای متولی مختلفی کارهای فرهنگی انجام می‌دهند اما فرهنگستان هنر نقش متفکر در فرهنگ را ایفا می‌کند و در واقع تولیدکننده فکر و اندیشه و هنر است.
کارگردان باسابقه سینمای ایران قدرت هنر را وصف ناپذیر دانست و تصریح کرد: تصوری که از ایران در جهان منتشر شده جنگ و خونریزی است، این تصویر به واسطه سینما تغییر می‌کند، سینما امروز نشان داد که قابلیت تغییر تفکر جهانیان را نسبت به ایران دارد. وی افزود: اگر توجه ویژه‌ای در فرهنگ و هنر صورت نپذیرد در واقع خسارت جبران ناپذیری به عرصه فرهنگی کشور وارد کرده‌ایم، هنر ظرفیتی از جوانان هنرمند است که می‌تواند افکار و اندیشه را پرورش دهند.
محمدعلی رجبی، عضو پیوسته و رئیس گروه تخصصی هنرهای سنتی و صنایع دستی فرهنگستان هنر نیز در ادامه نشست گفت: موانع قانون‌گذاری بر مبنای سه عنصر اصلی در جامعه است که بخشی از آن به واسطه فرهنگ‌سازی است. وی با اشاره به اقتصاد هنر تاکید کرد: اقتصاد از ابتدا تا پایان در هنر باید تعریف شود، مطالعه در خصوص اقتصاد هنر و شناسایی بحران آن از موضوعات اصلی جامعه است که باید در فرهنگستان به واسطه تحقیقات انجام پذیرد، و تمام این موارد نیازمند بودجه است.
غلامرضا منتظری، نایب رییس کمیسیون فرهنگی در ادامه این جلسه تأکید کرد: لازم است به سمت تثبیت مرجعیت فرهنگستان هنر در مسائل هنر کشور حرکت کنیم. برای تحقق این امر نیازمند گفتگویی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری، صدا و سیما و میراث فرهنگی هستیم تا نقشه راه دستیابی به این هدف محقق شود.
سیدرضا تقوی عضو کمیسیون فرهنگی در ادامه این جلسه به نقش هنر تأکید کرد و گفت: مقام معظم رهبری بارها عنوان کرده‌اند هر اندیشه و تفکری که بخواهد در جهان ماندگار شود باید در قالب هنر خود را نشان دهد، زمانی که متولیان و مدیران، مستعد انجام عملی نباشند حتی اگر فریاد هم بزنید کسی شنونده نخواهد بود. رسالت فرهنگستان هنر باید از چند جهت در راستای حفظ سرمایه‌های هنری و فرهنگی، نگهبانی از این آثار فرهنگی، نشر آن‌ها در سطح ملی و بین المللی مورد توجه قرار بگیرد.
امیر حسین بانکی‌پور عضو کمیسیون فرهنگی در این جلسه به چند نکته اساسی در زمینه فرهنگ و هنر اشاره کرد و گفت: با فقدان استراتژیک در هنر روبرو هستیم که جای آن نه در دولت است و نه در مجلس است. لازم است زمینه‌های بروز افراط و تفریط در اجرای سیاست‌های هنری کشور بازبینی و اصلاح شود. فرهنگستان هنر مرجع مناسبی برای ایجاد تعادل در نگاه و رویکرد به مسائل هنر کشور و جلوگیری از افراط و تفریط است.
احمد راستینه هفشجانی نیز در این نشست تأکید کرد: اساتید فرهنگ و هنر منابع استراتژیک هر نظام هستند و مسیر را تعیین می‌کنند، انتظار داریم در جایگاه نظام نقش هنرمندان و اساتید هنر بیش از گذشته نمایان شود، اعتبارات اختصاص داده شده به حوزه فرهنگ و هنر همیشه بسیار کم بوده و این مسئله در فرهنگستان هنر نیز صادق است. وی افزود: لازم است کمیسیون فرهنگی در تدوین نهایی بودجه سال ۱۴۰۱ درخصوص افزایش اعتبارات بخش فرهنگ و هنر، به ویژه دستگاه‌هایی نظیر فرهنگستان هنر که وظیفه تدوین استراتژی‌های هنری را به عهده دارند، ورود نماید.
بیژن نوباوه وطن، نایب رییس کمیسیون فرهنگی در این نشست یادآور شد: در موضوعات و مباحث کشوری فرهنگ همیشه مقوله آخر بوده است، مظلومیت فرهنگ و هنر در تاریخ کشور ما مربوط به امروز نیست بلکه از دوره‌های قبل هم بوده است. شبیخون فرهنگی و تهاجم فرهنگی نشأت گرفته از بی‌مهری به فرهنگ است. غارت فرهنگ و هنر ایرانی تهدیدی جدی محسوب می‌شود که بیشتر هنرمندان نسبت به آن هشدار داده‌اند؛ آنچه موجب دست‌درازی بسیاری از کشورها به فرهنگ و هنر ایرانی شده بی‌توجهی به آن بوده است. وی افزود: ماجرای ما در حال حاضر همان سیمرغ عطار است، سیمرغ همان اساتید و پیشکسوتان عرصه هنر هستند، مشکلات به واسطه همین پیشکسوتان عرصه هنر حل شدنی خواهد بود.
مرتضی آقاتهرانی رئیس کمیسیون فرهنگی نیز در پایان این نشست خاطر نشان کرد: تعامل و حمایت از فعالیت‌های فرهنگستان باید در برنامه‌ها و مصوبات کمیسیون فرهنگی قرار بگیرد و با تشکیل کارگروهی متشکل از فرهنگستان هنر و اعضای کمیسیون فرهنگی در راستای قانون‌گذاری، سیاست‌گذاری و به خصوص مشاوره در تنقیح قوانین در حوزه هنر همکاری و مشاوره نمایند و با تشکیل جلسات مستمر نقاط ضعف و قوت را بررسی نمایند. وی در پاسخ به دعوت رئیس فرهنگستان هنر برای حضور در مجموعه فرهنگستان نیز گفتند: حتماً در فرصت مقتضی برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های فرهنگستان و بازدید از فضاهای نمایشگاهی با اعضای کمیسیون فرهنگی به فرهنگستان خواهند آمد.
