رفتار هیات انتخاب با فیلم «مسیح پسر مریم» غیر اخلاقی و غیر حرفه‌ای بود/بازگشت سرمایه برای ما مهم است/ اعتراض به نمایش فیلم‌ها برای افراد نامرتبط

به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست رسانه‌ای محسن دریالعل (مدیر مرکز فیلم و سریال سازمان هنری رسانه‌ای اوج) در محل نخلستان این سازمان برگزار شد. 

دریالعل در ابتدای این نشست با بیان اینکه این نشست فقط درباره فیلم پسر مریم نیست و اصل آن درباره این است که در این ۱۰ سالی که از تاسیس اوج می‌گذرد چه مسیری را طی کردیم و قابل رصد‌تر جلو برویم. بعدها می‌شود سازمان اوج را با همین اهدافی که پیش بینی کرده، سنجید.

مدیر مرکز فیلم و سریال سازمان هنری رسانه‌‌ای اوج با بیان اینکه هر جشنواره قائده‌ای دارد و ما با پذیرفتن قواعد جشنواره فجر در آن شرکت‌ کردیم، گفت: ما گلایه‌ای ازعدم پذیرش فیلم مسیح پسر مریم نداریم. به هر دلیلی هیات انتخاب فیلم را نپسندیدند و این اتفاق می‌تواند به هر دلیلی باشد؛ ولی اتفاق که این چند وقت افتاد خیلی عجیب است. تعارض در گفتار هیات انتخاب درباره این فیلم به اندازه‌ای بود که برای ما قابل درک نیست، از مشکل فرمی، محتوایی، حجاب و پایان‌بندی گفتند تا شکل روایت درام و کنش قهرمان در پایان فیلم. ما هنوز نفهمیدیم که مشکل اصلی کنار گذاشتن فیلم دقیقا چه چیزی بوده است.

وی ادامه داد: داستان فیلم‌ ما را به شکل‌های مختلف از زبان هیات انتخاب در رسانه‌های می‌شنویم که این یک بی‌اخلاقی در سینما است که داستان یک فیلم اکران نشده را مو به مو توضیح دهید. این کارها هم بی‌اخلاقی است و هم یک رفتار غیر حرفه‌ای.

دریالعل با اشاره به اینکه افراد غیر مرتبط زیادی به ما پیام می‌دهند و می‌گویند فیلم مسیح را دیده‌اند، افزود: چندین نفر در این مدت با تماس گرفتند و گفتند که فیلم شمارو دیده‌ایم. طبق روال هیات انتخاب و پروانه نمایش فقط حق دارند فیلم‌ها را ببینند ولی افراد غیرمرتبط زیادی فیلم ما را بدون اجازه دیده‌اند و درباره آن نظر می‌دهند. حتی برخی بیان می‌کنند که فیلمنامه شما را هم خواندیم! سوال من این است که چرا باید آدم‌های متفرقه فیلمنامه را بخوانند؟ اینها همان رفتارهای غیر حرفه‌ای است که نمی‌شود دربارش حرف زد. 

وی گفت: «مسیح پسر مریم» در اواسط جشنواره اکران خصوصی برای اهالی رسانه خواهد داشت. فیلم کاملاً قابل قضاوت است سلیقه هیات انتخاب آنگاه مشخص می‌شود. ما پشت محصول می‌ایستم اما آنها هم مرد باشند و پشت انتخاب خود بایستند. وقتی آقای افخمی می‌گوید ملاک ما مخاطب پسند بودن است باید پای حرف خود بایستند. پای حرف خود بایستند بگویند چه فیلمی چرا در جشنواره بود و چه فیلمی چرا نبود؟ چون گاهی وزن فیلم‌های بازمانده بیشتر است. با یک حرف اعتبار یک جشنواره چهل ساله را از بین می‌برند. هر چیزی یک متر و معیاری برای بررسی دارد.

دریالعل افزود: سازمان اوج آنقدر شجاعت دارد که اگر محصولی ساخت و خوب نبود بگوید خوب نیست اما «مسیح پسر مریم» خوب است، با آنکه از لحظه اول هر کسی می‌گفت ساخت این فیلم سخت است اما ما فیلم را ساختیم. هرکسی راف کاتی از آن دیده خوشش آمده است. فیلم یک فیلم روپا، سرحال و قصه گو است. حتماً نقاط ضعفی دارد اما کارگردانش یک کارگردان فیلم اولی است. فیلم با ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان بودجه ساخته شده اما یک فیلم خوب است. اثر و محصول هم مشخص است. تهش همه چیز مشخص می‌شود که ما درست می‌گفتیم یا توهم زده‌ایم. این اولین باری نیست که جشنواره یا فیلم اوج را نادیده می‌گیرد یا کنار می‌گذارد، چه در انتخاب چه جوایز. «لباس شخصی» را کنار گذاشتند. هیات انتخاب بعدش گفت اشتباه کردیم، ما سکوت کردیم چون قواعد جشنواره مشخص است.

وی درباره اعتراضی که به جشنواره داشته‌اند، گفت: فکر کنم یک تکه از فیلم یادشان رفته بگویند، آن را هم بگویند کامل می‌شود! ما هم نفهمیدیم چرا فیلم را کنار گذاشتند. ما سوژه فاحشه‌خانه را نمی‌توانیم نمایش بدهیم، اما اینچنین نیست! اینکه تفکر آقای افخمی درباره زن فاحشه چیست، پاسخگویش ما نباید باشیم‌. فیلم‌هایی در این حوزه ساخته شده است. آقای افخمی خودش بگوید.

دریالعل در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا درباره اینکه رای طلایی در هیات انتخاب باعث کنار گذاشتن فیلم مسیح از جشنواره فجر شده است یا خیر، توضیح داد: درباره رای طلایی نمی‌توانم نظر بدهم، چون نمی‌دانم چیست. اما در مصاحبه آخر اعضای هیأت انتخاب گفته شد چرا قهرمان فیلم اکت دارد و کار فرهنگی نمی‌کند؟ مشاوری که نمی‌فهمد مسیر قهرمان باید به یک عمل ختم شود، نمی‌دانم چگونه باید با او دیالوگ برقرار کنم؟ آیا شهید اندرزگو کار فرهنگی می‌کرد؟ اصلاً حضور متخصص هنرهای تجسمی به‌عنوان مشاور سینمایی برای چیست؟ ایشان رییس انجمن دفاع مقدس بودند، آثار آنها کجاست؟ با دلار چهار هزار تومانی فیلم ساختند اما رویشان نمی‌شود نمایش بدهند این را دقیق می‌گویم.

دریالعل ادامه داد: یک‌بار در جمهوری اسلامی به کسی بگویند کار اشتباهی کردی نه اینکه سمت بهتری به او بدهند! در حوزه هنری هم کارهای ایشان را دیده‌ایم که چه کرده‌اند به نظرم کسی که می‌گوید مسیر قهرمان باید از مسیر فرهنگی بگذرد، نمی‌شود با او دیالوگ برقرار کرد.

وی تأکید کرد: درباره تولیدات هم باید بگویم در سالی که گذشت یک ریال بودجه تولیدی نگرفته‌ایم ما هم می‌توانستیم سرمایه را در فیلم‌هایی دپو کنیم اما ما به بازگشت سرمایه فکر می‌کنیم سال گذشته نصف محصول تولید کردیم، امسال یک فیلم، اما اگر ببینیم اوضاع بهتر می‌شود بیشتر تولید می‌کنیم. حجم تولیدات در سال‌های بعد بهتر می‌شود اما همین گفته برای الان است همه چیز بستگی به حال سینما دارد. ترجیح می‌دهیم پول را به حوزه سریال‌سازی تزریق کنیم.

وی گفت: یک بار یکی از مدیران جشنواره اعلام کرد شاید یک اکران ویژه برای «مسیح پسر مریم» گذاشتیم اما من گفتم با اجازه چه کسی؟ گویا می‌خواهند چنین کاری کنند، البته ما هنوز به این فکر نکردیم که اکران فیلم در بخش جنبی برای ما جذابیت دارد یا نه.

دریالعل اظهار کرد: طرف ما جشنواره است. ما درباره جشنواره صحبت می‌کنیم. حتماً با آدم‌های بالادستی آنها صحبت کرده‌ایم اما فشار نیاورده‌ایم. ما را کنار گذاشتند و اشکالی ندارد. ما تا ۲۴ ساعت قبلاً از اعلام نهایی، در لیست بودیم. نمی‌دانیم در ۲۴ ساعت آخر چه شد. همانطور که اخبار را شما می‌شنوید ما هم می‌شنویم همانطور که خیلی‌ها فیلم ما را دیدند ما هم اخبار را می‌شنویم.

وی ادامه داد: اگر دوستان ادعا می‌کنند که در فهرست نبودیم، بعداً می‌شود درباره‌اش صحبت کرد. دقیقه نود ما را کنار گذاشتند و اشکال ندارد. می‌گویند سوژه‌ای را ساختید که قابل پرداخت نیست. آقای افخمی بگوید سوژه حضرت امام (ره) چه شد؟ ۱۳ سال گذشته است هنوز رویش نمی‌شود فیلم را پخش کند! فیلم را پخش کنند تا ببینیم سبک فیلمسازی ما اشتباه است یا نه؟

ما در همین دولت پروانه ساخت گرفتیم اگر فیلم مشکل محتوایی دارد چرا در فیلمنامه متوجه نشدند؟ آقای افخمی گفت صحنه فاحشه خانه با حجاب نیست، در فیلم ما هم که خانم‌ها روبنده ندارند! ما تقابلی با وزارت ارشاد نداریم. حاشیه‌ای درست کردند و ما دیدیم نمی‌شود سکوت کرد. من همه اتفاقات را کنار گذاشته‌ام. موضوع من فقط علی جعفرآبادی بود، او سینما را می‌فهمد بحث ما جشنواره فجر است اینکه در سیاستگذاری کلان سینما چه می‌گذرد، محل بحث است. پیشنهاد ما این است کسی که در هنرهای تجسمی بوده نباید مشاور سینمایی باشد.

مسئول مرکز فیلم و سریال اوج درباره فشارهای بالادستی در زمینه حذف فیلم «مسیح پسر مریم» هم مطرح کرد: از امام پرسیدند می‌گویند شما از فلسطین سلاح می‌آورید؟ گفتند من نمی‌دانم. من هم نمی‌دانم مناسبات بالادستی هست یا نه؟ حسم این است که اگر فیلم به لحاظ فرمی ضعیف بود اینچنین صحبت نمی‌کردند، ما در شهرستانها و دفاتر و آثار جشنواره‌ها را رصد می‌کنیم حتماً نگاه سینمایی و کشف استعداد برایمان مهم است، اما نظام فکری هم برایمان اهمیت دارد. دوست نداریم هیچ فیلمسازی را معرفی کنیم که بعدش رها شود، همه کارهای اولی که ما ساختیم تقریباً کارهای موفقی بودند و بعدش کارگردانان وارد چرخه تولید شدند هیچکدام از گردونه خارج نشدند. این یک ساز و کار است که تاکنون جواب داده است.

وی در باره ابهام نسبت به فیلم «مسیح پسر مریم» عنوان کرد: حتی بعد از اینکه لیست اعلام شد و نظرات هیات انتخاب بیان شد باز هم ما متوجه مسأله نشدیم. برخی هم گفتند فیلم پسر مریم با فشار وارد شد و این ضد تبلیغ بود، چون ممکن است تصور شود کیفیت آن پایین بوده است و با فشار وارد شده است. بنابراین در همه این موارد جز سکوت کاری نمی‌توانستیم انجام دهیم. الان هم نمی‌خواستیم سخنی بگوییم. با این حال نمی‌دانم چه به هیات انتخاب وارد شده است که همه چیز را بیان می‌کنند. فکر می‌کنم همه چیز را گفته‌اند البته روایت شان از داستان روایت شخصی خودشان است.

دریالعل گفت: اگر هیات انتخاب آنقدر محفوظ بود که حتی خبر به روابط‌عمومی خود درز نمی‌کرد، ما هم نمی‌شنیدیم. سطح دسترسی به اخبار برای ما بیشتر است. فکر نکنیم اوج در مقابل وزارت ارشاد موضع گرفته نه ما از این ناراحت نیستیم از رفتار غیر حرفه‌ای و تناقض در گفتار ناراحتیم. ما یک مسیر کاملاً قانونی رفتیم. گفته بودند که موازی با وزیر هم صحبت کردند اما ما مسیر قانونی را رفتیم، اصلاحات را هم حل کردیم.

وی همچنین درباره ردیف بودجه صد میلیاردی دولت برای سازمان «اوج» گفت: سال پیش هم این مقدار در ردیف بودجه بوده است، این عدد حالا نه کم شده نه زیاد شده اما از این ردیف بودجه یک هزار تومانی به ما اختصاص پیدا نکرده است، هرکسی یک هزار تومانی از این بودجه را پیدا کرد برای خودش. ضمن اینکه این بودجه، بودجه تولیدی است. آن ۱۸ میلیارد تومانی که آقای محمدحسنی گفتند بودجه ساختاری اوج بود. آن بودجه ۱۰۰ میلیاردی ردیفش متفاوت است، البته ما امید داریم آن را به ما بدهند. اما از تصویب تا تخصیص راه بسیار است. صد میلیارد بودجه یک سریال در پلتفرم می‌شود، البته صد میلیارد این عددها هم نیست، صد میلیارد را با لحن مهران مدیری بخوانید.