معاونت هنری کوشید داده‌های هنری را بروز و فرایندها را ساماندهی کند/ مدیریت هنری از «اقتضایی، اجرایی» به «راهبردی، برنامه‌ای» تغییر کند

به گزارش ایلنا،‌ سید مجتبی حسینی (معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) با اشاره به ثبت و انتشار آثار مطالعاتی راهبردی، کاربردی، هنری، رویدادها و عملکرد معاونت امور هنری در چهار سال اخیر گفت: در طول چهار سال گذشته به مناسبت‌های مختلف این نکته بسیار مهم را از زوایای مختلف طرح کرده‌ام که «فرصت فرهنگ» و «ثروت هنر» دارایی مغتنم و محترمی است و به عنوان ثروت ملی می‌تواند و باید مورد توجه باشد به خصوص ه در بیانیه گام دوم انقلاب محورهایی نظیر شناخت مزیت‌های کشور، توسعه منابع انسانی و توجه به جوانان، قابلیت ممتاز امیدآفرینی هنر، نقش هنر در اقتصاد و ظرفیت‌های ویژه آن در اقتصاد مقاومتی، ضرورت تولید و آفرینش آثار هنری، ارتباط با اخلاق و معنویت، ارایه چهره واقعی از کشور و مقابله با تبلیغات مسموم و نهایتا تشکیل تمدن نوین اسلامی در تناسب و ارتباط با این حوزه تاثیر گذار است. 

نکته دیگر اینکه در عرصه هنر در بیشتر سال‌های پشت سر، شیوه مدیریت هنر بیش از آنکه براساس آمار و داده‌های روشن و متقن باشد به گونه‌ای در قالب اجرای رویدادها محدود مانده بود و به نوعی مدیریت اقتضایی- اجرایی به شمار می‌آمد، فقدان و یاعدم توجه به داده‌ها و داشته‌ها موجبی بود برای مواجه شدن با تصویر و توسعه نامتوازن چنانکه گاه این سرمایه و فرصت به عنوان هزینه ناگزیر و الزامی غیرضروری تلقی شده است. 

حسینی در ادامه گفت: معاونت هنری دولت دوازدهم اولا کوشید تا در این حوزه داده‌ها و داشته‌های عرصه هنر را به روز کند و حدود و ثغور عرصه فعالیت و ماموریت را روشن کند. ثانیا به ساماندهی فرآیندها و تنظیم و تنسیق امور کمر بندد و ثالثا برای بهره مندی کشور از این فرصت و ثروت تلاش کند تا شیوه اقتضایی اجرایی مدیریت هنری را به روشی «راهبردی برنامه ای» انتقال دهد. رابعا عرصه مطالعات هنری در حوزه مطالعات با محدودیت‌هایی مواجه بود و موضوعات بسیار و مهم و تاثیرگذاری کمتر در رصد محققان قرار گرفته بود به ویژه موضوعاتی که می‌توانست بیشتر و بهتر ضرورت تغییر رویکرد و اهمیت این عرصه را در منظومه مدیریت کلان کشور نشان دهد. بنابراین دو مقوله پژوهش‌های راهبردی و کاربردی در دستور کار آمد. خامسا رویدادها و برنامه‌های ارزشمندی در تقویم هنری کشور به اجرا درمی آیند که برای شناخت آن‌ها هم برای استفاده کوتاه مدت و هم برای ارایه در پیشگاه تاریخ و نشان دادن ظرفیت‌ها و استعدادهای قابل تحسین هنرمندان ایران به خصوص جوانان که از رویش‌های چهل سال گذشته و سرمایه‌های قابل اعتنا و احترام گام دوم انقلاب اسلامی ایران هستند لازم است در قاب و قالبی مستند شوند و در دسترس علاقه مندان قرار گیرد. 

معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: سادسا برای رفع خلا اسناد قابل شناسایی و ارجاع از اقدامات صورت گرفته و سرعت بخشیدن به روند انتقال تجربیات میان مدیران سابق ولاحق این تکلیف در معاونت هنری احساس می‌شد که آنچه انجام شده گردآوری شود تا با بیان و زبان یکپارچه در اختیار هنرمندان ‍‍، ذی نفعان، مدیران ارشاد و آینده قرار گیرد تا بتوانند داوری کنند که آیا در مدت خدمت توانسته‌ایم به بضاعت مزجاه و علی رغم محدودیت‌ها از جمله ضعف جدی منابع مالی مشکلات ناشی از جنگ تحمیلی اقتصادی و تحریم‌های ضدانسانی و ایلغار صعب و سخت کرونا و تبعات ناشناخته‌اش که تمام جهان را متاثر کرده و نیز کاستی‌هایی مثلا در عرصه قوانین مرتبط با حوزه هنر و… قدمی برداریم و خدمتی صورت دهیم. 

و سابعا ضرورت تولید و آفرینش‌های هنری در رشته‌های مختلف از جمله تئاتر، تجسمی، موسیقی و مدولباس از تکالیفی بود که بر خود می‌دانستیم. سالهاست که رهبر معظم انقلاب از اهمیت نمایشنامه‌نویسی فرموده‌اند و کمتر در این حوزه فعالیت شده یا معرفی آثار گنیجنه موزه هنرهای معاصر و نیز در موضوع موسیقی و… که بیش از یک سوم منشورات هنری عرضه شده در واقع در این سرفصل تهیه شده اند. به این ترتیب باور دارم که تصویری که از منشورات معاونت در ۵ دسته گفته شده در ذهن شکل می‌گیرد می‌تواند تصویری روشن‌تر و بهتر برای معاونت هنری باشد. 

حسینی با اشاره به انجام مطالعات کاربردی برای برنامه ریزی و مدیریت هنری مبتنی بر مطالعات گفت: مطالعات کاربردی همانطور که از نامش پیداست در بهبود اقدامات و فعالیت‌های جاری معاونت هنری اثر دارد و نیز رویکرد آسیب شناسانه‌ای در بسیاری از مطالعات مندرج است تا بتوان حین اقدامات جاری روندی اصلاحی را در پیش گرفت به نوعی که بدون تعطیلی و توقف شاهد بهبود روش‌ها و فرآیندها باشیم به عنوان مثال اگر توسعه آموزش‌های خصوصی هنر در قالب آموزشگاه‌های آزاد طی۴ دهه گذشته توسعه یافته و به خصوص در طول دولت دوازدهم از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ رشدی به تقریب ۳۰ درصدی را تجربه کرده به جاست مورد تحلیل قرار گیرد، با نگاهی آمایشی بررسی شود و برای اینکه این روند نه تنها آسیب‌شناسی شود بلکه فرصتی برای عدالت آموزشی باشد و بتوان امید داشت که صاحبان استعداد به خصوص نوجوانان و جوانان امکان استعدادیابی و رشد داشته باشند. پژوهشی با عنوان «بررسی رویه ای، محتوایی و فضایی آموزشگاه‌های هنری ایران» به انجام رسید تحقیقی که به عنوان نمونه ذکر شد در آینده اهمیت ممتاز آن بیشتر دانسته خواهد شد. یا پروژه ارزشمند فرهنگ جامع تماشاخانه‌های ایران که ۲۶ مجلد است و داشته‌های استانی را معرفی می‌کند این دوره در کنار «مبانی فنی و هنری سالن هایتئاتر» می‌تواند در توسعه و ساخت زیرساخت هنرهای نمایشی کشور موثر باشد و به همین ترتیب می‌توان چرایی و چگونگی هر مجلد از مجموعه منشورات را بررسی کرد. 

حسینی در ادامه درباره انتشارات رویدادها و عملکرد معاونت امور هنری گفت: بسیاری از رویدادهای خاص هنری از جمله جشنواره‌های هنری فجر، جشنواره‌های جوانان و… که حسب مطالعات از رویدادهای مهم و طراز اول هنری کشور هستند اگر از ابتدا با دقت مستندنگاری شده و مورد تحلیل قرار می‌گرفتند از منابع ممتاز برای شناخت، هنر جریانات آن، جوانان هنرمند، روندها و. . به شمار می‌آمدند و می‌توانستند سندی گویا برای مطالعات تاریخی باشند مثلا آیا آثار هنرمندان شرکت کننده در جشنواره هنرهای تجسمی جوانان در ابتدای دهه ۷۰ در اختیار قرار دارد تا بدانیم چند نفر همچنان در عرصه هنر فعالند چند نفر از شمار استادان نامدار امروزند و آیا اهداف این رویداد محقق شده است همچنین درباره جشنواره موسیقی جوان آیا در ادوار مختلف مستندات مورد بررسی قرار گرفته است و عوامل تاثیرگذار و رغبت جوانان سنجیده شده است از جمله تاثیر اقدامات صداوسیما بر سلیقه و پسند جوانان در عرصه موسیقی و…

بنابراین می‌توان گفت مجموعه تولیدات و منشورات عرضه شده کشکولی از برنامه‌های متفرق نیست بلکه هرکدام اثری از منظومه‌ای است که به نیاز و ضرورت و برای تنظیم و تنسیق و ثبت اقدامات پدید آمده‌اند این مجموعه به حتم گام اول این رویکرد است که می‌تواند در آینده با مشارکت سایر نهادهای مرتبط از جمله دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و نیز نهادهای سیاستگذار به مدیریت راهبردی- برنامه‌ای در عرصه فرهنگ و هنر کمک کرده و از فرصت ممتاز و ثروت پرمزیت هنر برای کشور عزیزمان به نحو شایسته‌تری استفاده کند.