«گفتارهای نو از دعا و نیایش در رمضان» روی پیشخوان کتابفروشی‌ها

به گزارش خبرنگار ایلنا، ماه مبارک رمضان، باز شدن درهای دانشگاه خودسازی است در دانشگاهی که همه مومنین دانشجویانش هستند. یکی واحد بیشتری می‌گیرد، نظیر واحد خودسازی، اصلاح و آمرزش، و در این دانشگاه به مراتب عالی ارتقا پیدا می‌کند و یکی واحد کمتری برمی‌دارد. ماه مبارک رمضان، ماه گسترش سفره نعمات الهی است؛ آن هم چه سفره‌ای! رسول خدا فرمودند: «تاکنون این سفره را نه کسی دیده، و نه کسی شنیده و نه به قلب کسی خطور کرده است» و سر این سفره فقط یک گروه می‌نشینند، این گروه فقط روزه‌دارها هستند.

سفره‌ای با این گستردگی، اگر انسان نتواند سر این سفره حاضر شود و نتواند بهره‌ای ازآن ببرد خیلی محروم است.

ماه رمضان، ماه فرصت‌یابی است. فرصت آشتی با خدا است، هرکس در طول سال قهر بوده است، بهترین فرصت برای آشتی را با خالق خود می‌یابد. فرصت نظم و برنامه ریزی است، هرکس بی‌نظم بوده این جا باید منظم شود. به موقع بیدار شویم، به موقع بخوریم و به موقع بیاشامیم. ماه فرصت ازدیاد تقوا و ماه فرصت تقویت اراده است. آن‌هایی که می‌گویند: نمی‌توانیم اراده‌مان را تقویت کنیم، تصمیم میگیریم اما دوباره ترک می‌کنیم، پی در پی زمین می‌خوریم، به خدا قول می‌دهیم اما زیرش می‌زنیم.

رمضان ماه تقویت اراده است. شما که روز ماه رمضان از همسر حلالت اجتناب می‌کنی، پس می‌توانی از نگاه حرام در غیر ماه رمضان هم اجتناب کنی. توکه اراده‌ات، اراده است به خصوص هنگام غروب که چشمت سیاهی می‌رود، نزدیک آب نمی‌روی! اراده‌ات می‌گوید نرو پس می‌توانی دنبال مواد مخدر نروی، می‌توانی دنبال لقمه حرام نروی، می‌توانی دنبال مشروب نروی.

حدیث از پیامبر است که می‌فرماید: هرگاه «صائم» و روزه دار در جواب کسی که به او فحاشی می‌کند، بگوید: «إنی صائم، سلام علیک» ببخشید من جوابت را نمی‌دهم، فرمود: این در واقع حجابی از نور است که به شکل مانع و سدی از رحمت خدا می‌آید و او را از آتش باز می‌دارد. می‌گوید: او خودش را کنترل نمود.

ماه مبارک رمضان ظرفیت عظیمی برای رشد بندگان الهی دارد و در این ماه سخنوران به دنبال برخی مسائل مهم هستند تا در قلوب آماده پذیرش مخاطب جای دهند. . کتاب «گفتارهای نو از دعا و نیایش در رمضان» توسط جمعی از پژوهشگران در ۱۸ گفتار و۴۷۲ صفحه، توسط انتشارات پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام به زیور تبع آراسته شده است و به دنبال تبیینی کاربردی و مستند از سخنرانی‌های خطبای معاصر درباره ماه مبارک رمضان می‌باشد.

برشی از کتاب

افضلیت دعا نسبت به تلاوت قرآن

چندین روایت داریم که سوال شده است: آیا تلاوت قرآن افضل است یا خواندن دعا و در خانه خدا گدایی کردن؟ از امام صادق علیه السلام سوال کردند: دو نفر مشغول خواندن نماز می‌شوند؛ یکی در نماز سوره‌های زیاد از قرآن می‌خواند و یکی در نماز دعاهای زیادی می‌خواند. یا در غیر نماز کسی می‌نشیند و تلاوت قرآن میکند و کسی هم دعای ابوحمزه می‌خواند، دعای سحر می‌خواند، دعای افتتاح می‌خواند. فرمودند: هردو فضیلت دارد؛ ولی راوی سماجت کرد که در انتخاب این دو گزینه قرائت قرآن ودعا کدام برتر است؟ حضرت فرمودند: دعا خواندن و نیایش و گدایی کردن حتی از تلاوت قرآن هم افضل است. این نص فرمایش امام صادق است. چندین روایت به این مضمون داریم.

چرا دعا از تلاوت قرآن بالاتر است؟ قرآن کلام خداست و شما می‌خوانید؛ اما دعا کردن، نیایش، گدایی و راز و نیاز و مناجات حتی از کتاب خدا بالاتر است. شاید چند جهت داشته باشد؛ یک جهت اینکه دعا کردن و نیایش دستور خود قرآن است: «وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ» خود خدای متعال می‌فرماید که دعا بکنید، من اجابت می‌کنم. «إن الذین یستکبرون عن عبادتی سیدخلون جهنم داخرین» خداوند دعا را به عنوان یک عبادت مهم به حساب آورده، می‌فرماید: کسانی که از عبادت من استکبار می‌ورزند، به زودی وارد جهنم خواهند شد. دعا اولا عبادت است، ثانیا دستور خود خداست.

خدای متعال در آخرین آیه سوره مبارکه فرقان فرموده: «قُلْ مَا یَعْبَؤُاْ بِکُمْ رَبِّی لَوْلَا دُعَآؤُکُمْ» اگر دعاهای شما نبود، گدایی‌های شما نبود، نیایش‌های شما نبود، من به شما توجه و اعتنا نمی‌کردم. یعنی اگردعا نباشد، شاید بلانازل بشود. خدا این سرشکستگی و سرافکندگی و ذلت بنده را دوست دارد. چیزی جز دعا و تضرع ما را از سخط وغضب خدا نجات نمی‌دهد.

به قول مولانا:

زور را بگذار زاری را بگیر رحم آید سوی زاری‌ای فقیر

انسان در دستگاه خدا نباید شانه بکشد، گردن بلند بکند، اظهار زور و قدرت کند، خودستایی و خودنمایی کند، نباید بگوید من چنین کردم و چنان کردم؛ این جا این چیزها قیمت و بها ندارد، بلکه باعث سرشکستگی انسان می‌شود. شیطان شش هزار سال عبادت کرد و چون خود محور و خودبین و خودخواه بود، عبادت‌های او هم از بین رفت. «زور را بگذار زاری را بگیر»؛ خدا زاری را دوست دارد. کسی که زمین خورده و دل شکسته است، قطعا به او نظر خواهد شد. شاید این شعر حافظ مضمون ده‌ها یا صدها روایت باشد که می‌فرماید:

در کوی ما شکسته دلی می‌خرند و بس بازار خودفروشی از آن سوی دیگر است

دلیل دیگر افضلیت دعا از خواندن قرآن، این است که دعا مغز عبادت است؛ الدعاء مخ العبادة». آن شکستگی که در دعاو تضرع و گدایی هست، در نماز و تلاوت قرآن نیست. انسان در تلاوت قرآن، خودش را مخاطب خدا قرار داده و خدا دارد با او صحبت می‌کند؛ اما در دعا و نیایش، حالت تضرع و گدایی دارد؛ آن شکستگی و ذلت نفسی که در دعا هست، در بقیه عبادت‌ها نیست.