قهرمانپور در گفتوگو با ایلنا:
استفاده از «مکانیسم ماشه» دومین اشتباه استراتژیک اروپا در قبال ایران خواهد بود/ اروپاییها نباید خود را از نقشآفرینی در موضوعات مهم محروم کنند
یک کارشناس مسائل سیاست خارجی و اروپا گفت: اگر اروپا به تهدید استفاده از «مکانیسم ماشه» و بردن پرونده ایران به شورای امنیت را عملی کند، دومین اشتباه استراتژیک خود را انجام داده و پرونده ایران را از حالت چندجانبه خارج کرده و مجددا به مسالهای میان تهران و واشنگتن تبدیل میکند.
رحمان قهرمانپور در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، در واکنش به خبری که حاکی از تصمیم اروپا برای خروج از برجام و استفاده از «مکانیسم ماشه» در پاسخ به برداشته شدن گام چهارم کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران است، گفت: چنین اقدامی پس از داستان سال ۸۵ شمسی و بعد از مذاکرات پاریس و بروکسل دومین اشتباه استراتژیک اروپا در قبال ایران خواهد بود. به یاد داریم که در آن زمان هم پس از آنکه اروپاییها نتوانستند آمریکا را قانع کنند که حق غنیسازی ایران را به رسمیت بشناسد و بعد از انتخاب آقای احمدینژاد مسیر پرونده هستهای ایران به سمتی رفت که در نهایت به شورای امنیت و قطعنامههای متعدد ختم و در نهایت در سال ۹۰ با ورود خود آمریکا موضوع حل شد.
وی ادامه داد: اروپا در آن مقطع با اتخاذ تصمیم اشتباه باعث شد تا در طول پنج سال خود را از مسیر پرونده ایران حذف و اختیار را به دست ایالات متحده بسپارد؛ با این حال پس از برجام مجددا فرصتی به وجود آمد تا اروپا باز هم به این روند بازگردد و با ایفای نقش فعال بتواند اعتبار بینالمللی خود را بازیابی کند.
وی افزود: البته اروپا نیز در حال حاضر مشکلات خود را دارد و بحث «برگزیت» و موضوع مهاجرین این منطقه را درگیر کرده است و باعث شده تا در این دور نیز با ناکامی پیشنهاد «امانوئل ماکرون» به دلیل عدم موافقت آمریکا، اروپا برای بار دوم در آستانه کنار رفتن از مساله هستهای ایران قرار بگیرد و معتقد هستم اگر اروپا به تهدید استفاده از «مکانیسم ماشه» و بردن پرونده ایران به شورای امنیت عمل کند، دومین اشتباه استراتژیک خود را انجام داده و پرونده ایران را از حالت چندجانبه خارج کرده و مجددا به مسالهای میان تهران و واشنگتن تبدیل میکند.
این کارشناس مسائل اروپا گفت: اگر اروپا این تهدید را که نمیدانم بصورت رسمی مطرح شده است یا خیر را عملی کند، در واقع به این معنا است که دیگر در موضوع هستهای ایران نقشی نخواهد داشت و دیگر نمیتواند مورد اطمینان تهران باشد که در آن صورت ایران باید مساله را مستقیما با خود آمریکا حل کند و به تعبیری شاید بتوان گفت با این کار اروپا به دست خود، خودش را از نقشآفرینی در یک موضوع مهم بینالمللی محروم و منزوی خواهد کرد.
قهرمانپور در پاسخ به این سوال که ایران اعلام میکند کاهش تعهداتش در چهارچوب برجام است و این اقدام در توافق هستهای و در پاسخ به عدم اجرای تعهدات طرف مقابل پیشبینی شده و از سوی دیگر «مکانیسم ماشه» نیز تنها در صورت نقض اولیه برجام از سوی ایران در این توافق گنجانده شده، آیا استفاده از این مکانیسم از سوی اروپا نقض برجام نخواهد بود، گفت: این مساله موضوعی مهم و یکی از معضلات اساسی برجام است؛ یعنی تمام مذاکرات با این فرض بود که ایران از برجام خارج خواهد شد و بنابراین مکانیسم طوری طراحی شده که یک طرف ایران و طرف مقابل اروپا و آمریکا است.
وی افزود: اما در این مدت اتفاقی که افتاد این بود که آمریکا از برجام خارج شد و بنابراین به لحاظ حقوق بینالملل، همین خلاء که الان مطرح میشود به وجود آمد و اساسا در حال حاضر دیگر برجام موضوعیت ندارد.
وی ادامه داد: حالا سوال اساسی این است که اگر شما نگاه حقوقی به برجام داشته باشید که در مقطعی هم از سوی وزارت امور خارجه همین نگاه تبیین شده بود، داستان همین میشود که بگوییم براساس یک طلب حقوقی اروپا نمیتواند از برجام خارج شود اما اگر نگاه سیاسی داشته باشیم واقعیت این است که با خروج آمریکا از توافق هستهای، ساختمان برجام آسیب جدی دیده و ایالات متحده اولین ناقض برجام است.
این کارشناس سیاست خارجی گفت: از نظر سیاسی اما این استدلال که اکنون با نقض برجام از سوی آمریکا، ایران هم میتواند چنین اقدامی انجام دهد در عرصه سیاست بینالملل معنای دیگری دارد که ما با توجه به شرایط، استدلال حقوقی میآوریم و درست است اما آنچه در عمل اتفاق میافتد این است که با واکنش سیاسی مواجه میشویم.