استاد علوم سیاسی دانشگاه یوسیالاِی در گفتوگو با ایلنا:
ترامپ از ابزار تهدید برای راضی کردن تهران به مذاکره استفاده میکند/ مردم ایران اهمیتی برای رییسجمهور آمریکا ندارند/ انتخابات، مانع ترامپ برای آغاز جنگ است/ نشست وین تلاشی برای زنده ماندن برجام بود
استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل دانشگاه یوسیالاِی با تاکید بر نگرانکننده بودن اوضاع در خلیج فارس، خواهان خویشتنداری طرفین درگیر شد و گفت: فکر میکنم تنها راه حل بحران کنونی این است که تا انتخابات آمریکا صبر کرد تا با روی کار آمدن یک رییسجمهور دموکرات، آمریکا بازگشتی به برجام داشته باشد.
ریچارد اندرسون، (Richard D. Anderson) استادعلوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه یوسیالاِی (آمریکا) است.
در ذیل متن گفت و گوی این استاد دانشگاه با ایلنا را مشاهده میکنید:
تنشهای کنونی نیازمند خویشتنداری طرفین است
***تحلیل شما از تنشهای کنونی چیست؟
تنها چیزی که به ذهنم میرسد این است که این تنشها نیازمند خویشتنداری همه طرفها است و من از همه طرفها میخواهم خویشتندار باشند. به خصوص از ایران این تقاضا را دارم.
انگلستان خواهان حمایت آمریکاست
آمریکا یک قدرت جهانی است. انگلستان هم همیشه از سیاستهای آمریکا حمایت کرده است؛ چراکه خواهان آن است که آمریکا نیز پشتیبان انگلیس باشد. من فکر میکنم اکنون میان این دو کشور اختلافی به وجود آمده است و هر کدام خواهان آن هستند که قدرت خود را به ایران نشان دهند. این شرایط خطر بزرگی را هشدار میدهد.
مذاکره با ایران، با کره شمالی متفاوت است
***عدهای معتقدند که در شرایط پر از تهدید و تحریم نمیتوان پیشنهاد مذاکره را از سوی ترامپ پذیرفت و همزمانی این دو نوعی تناقض آشکار است. نظر شما در این مورد چیست؟
ترامپ در این چند وقت نشان داده است که تمایل دارد با دشمنان خود مذاکره کند نمونه این اتفاق را در مذاکرات ترامپ و رهبر کره شمالی شاهد بودیم. اما موضوع ایران متفاوت است آمریکا روابط گستردهای با اسرائیل دارد و اسرائیل و ایران هم دشمن یکدیگر به حساب میآیند. بنابراین شرایط مذاکره با ایران متفاوت است. از سوی دیگر ایران خواهان بازگشت ترامپ به برجام است که این پیشنهاد تاکنون پذیرفته نشده است.
ترامپ از ابزار تهدید برای راضی کردن ایران به مذاکره استفاده میکند
ترامپ خواهان مذاکره است اما ایران نمیپذیرد وقتی که میبیند ایران درخواستش را نمیپذیرد از تهدید استفاده میکند تا از این طریق بتواند ایران را وادار به مذاکره کند. این در حالی است که تحریمها شرایط سختی را برای کشورها ایجاد میکند.
***چرا اروپا مخالفت خود را با اقدامات آمریکا علیه ایران به صورت عملی نشان نمیدهد؟
ببینید اروپا برای حمایت از ایران باید با نیروهای داخلی که موافق ترامپ هستند نیز مقابله کند از سوی یگر بسیاری از کشورها مانند انگلستان و ایتالیا هستند که آمریکا با آنها در ارتباط قوی است. از سوی دیگر برخی دیگر از کشورها هستند که در حال تلاشند تا دیگر قسمتهای اروپا را برای مقابله با ترامپ و کمک به ایران همراه کنند. این یک تلاش سخت برای اروپاست.
تنش در خلیج فارس باعث بالا رفتن قیمت نفت خواهد شد
***عواقب سیاسی اجتماعی و اقتصادی تنش در خاورمیانه چیست؟
اولین اتفاق این است که در صورت تداوم و افزایش تنش در خلیج فار س ما شاهد افزایش قیمت جهانی نفت خواهیم بود. حامیان اقتصادی ترامپ از افزایش قیمت نفت استقبال میکنند زیرا باعث افزایش قیمت ارزش ذخایر هیدروکربن در ایالات متحده آمریکا میشود و در سیاست هم افزایش قیمت نفت ممکن است به سرنگونی دولتهای اروپایی منجر شود.
پیامدهای اجتماعی و سیاسی آن هم میتواند افزایش قطببندیهای نژادی در ایالات متحده و اروپا و فقر بیشتر ایرانیان شود. این اتفاق همچنین ممکن است صادرکنندگان نفت عرب در خلیج فارس را تضعیف کند.
انتخابات، مانع ترامپ برای آغاز جنگ است
***آینده تنشها در خلیج فارس را چگونه پیشبینی میکنید؟
ببینید تنشها در خلیج فارس ادامه مییابد. کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس از آمریکا حمایت میکنند و از از تجهیزات و نیروهای آمریکا برای تقویت خود استفاده میکنند. بنابراین قدرت خود را بالا میبرند. از سوی دیگر هم ترامپ خواهان جنگ نیست. چرا که انتخابات را در پیش دارد و در انتخابات پیشین هم وعده داده است که جنگهای بیپایان را تمام کند. اما از سوی دیگر برای امنیت دریایی در خلیج فارس به اعزام نیرو به این منطقه مشغول است. اتفاقی که میتواند آغازگر جنگ باشد. جنگ احتمالی در صورتی که رخ دهد هم هوایی و هم زمینی خواهد بود.
روی کار آمدن یک رییسجمهور دموکرات عامل کاهش تنشهاست
فکر میکنم تنها راه حل بحران کنونی این است که تا انتخابات آمریکا صبر کرد تا با روی کار آمدن یک رییسجمهور دموکرات، آمریکا بازگشتی به برجام داشته باشد.
اروپا برای ایران قابل اعتماد نیست
***با توجه به حادثه اخیر نفتکشها آیا می توان به اروپا امید داشت برای نجات برجام کاری کنند؟
اروپا طرف قابل اعتماد برای ایران نیست. اروپا از اینکه به تجارت نفت از طریق خلیج فارس خللی وارد شود، واهمه دارد. آنها نمیخواهند جنگی میان ایران و آمریکا رخ دهد. بنابراین آمریکا را تشویق به مذاکره میکنند. اما من فکر میکنم که اگر اروپا مجبور به انتخاب شود، آمریکا را انتخاب خواهد کرد.
ترامپ تنها خواهان توافقی در مقابل برجام است
***سیاست حداکثر فشار بر ایران شکست خورده است. آیا بهتر نیست که ترامپ استرانژی خود را در مورد ایران تغییر دهد؟
ترامپ هرگز به مردم ایران فکر نمیکند ترامپ تنها به انتخابات و رایدهندگان به خودش فکر میکند. طرفدارن او میخواهند که ترامپ در مقابل دموکراتها ایستادگی کند. ترامپ فقط میخواهد که توافق جدیدی با ایران منعقد کند که به همه بگوید کسی که توافق جدید را منعقد کرد، «من بودم»
نشست وین تلاشی برای زنده ماندن برجام بود
ایران خواهان سلاح هستهای نیست
**تحلیل شما از آخرین نشست کمیسیون مشترک برجام که برای حفظ توافق هستهای در وین برگزار شد، چیست؟
فکر میکنم همه افرادی که در این نشست بودند خواهان آن بودند که برجام زنده بماند و میخواستند این توافق ادامه یابد. هیچ کس نمیخواهد که ایران قدرت هستهای شود، روسیه و چین هم این را نمیخواهند. ایران هم این را نمیخواهد چرا که سلاح هستهای را مخالف کتاب آسمانی خود قرآن میداند. اما من معتقدم اگر کشوری خواهان دستیابی به این سلاح باشد اعتراضی به آن وارد نیست؛ چراکه تا زمانی که از این سلاحها استفاده نشده ترسی ندارد. من نگران تنشی هستم که آمریکا یا اسرائیل در صورت دستیابی ایران به این سلاحها علیه این کشور انجام میدهند. در کل معتقدم سلاح هستهای موجب میشود که کشورها محتاطانهتر عمل کنند. اما چیزی که نشست وین به دنبال مقابله با آن بود مقابله با بکارگیری سلاح هستهای بود.