نورمحمدی در گفتوگو با ایلنا:
تا زمانی که شایستهسالاری در عمل اولویت ملی کشور نشود، ما با پدیده حامیپروری روبرو هستیم
سخنگوی حزب ندای ایرانیان گفت: تا زمانی که شایسته سالاری در عمل اولویت ملی کشور نشود، ما با پدیده حامی پروری و تحمیل هزینههای انتخاباتی نمایندگان و سیاستمداران به مردم و کشور روبرو هستیم. اصولگرایان بیشتر از جریان اصلاح طلب در این مساله نقش دارند. دلیل آن هم اولویت وفاداری بر شایستهسالاری در مبانی فکری آنهاست.
سعید نورمحمدی سخنگوی حزب ندای ایرانیان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی دخالت نمایندگان مجلس در انتصابات دولتی به ویژه در سطح استانداران گفت: در مباحث علوم سیاسی موضوعی با عنوان کلاینتالیسم یا حامی پروری وجود دارد که عبارت است از ارتباط یک حامی قدرتمند در راس و پیروان و هوادارانی در سطح پایینتر. حامی در ازای وفاداری پیروان و طرفداران تلاش میکند فرصتها، منابع و سمتهای عمومی را در اختیار پیروان و نیروهای وابسته به خود قرار دهد. اگرچه که حامیپروری اشکال و سطوح مختلف دارد ولی دخالت نمایندگان مجلس از طریق فشار به دولت از منظر حامی پروری قابل تحلیل است.
وی افزود: بسیاری از این فشارها به این دلیل صورت میگیرد که شبکه غیررسمی نمایندگان که در نبود احزاب سیاسی به وجود آمده است، نیاز به حمایت و تغذیه سیاسی دارد. به عبارتی بسیاری از نمایندگان مجلس هم برای قدردانی از افرادی که در شبکه حامی پروری آنها قرار دارند و در پیروزی آنها نقش داشتند و هم برای پیروزی در دوره بعدی انتخابات، تلاش میکنند مناصب دولتی و فرصتهای اقتصادی در اختیار این شبکهها قرار گیرند. استانداران، فرمانداران و بخشداران و مدیران شرکتهای بزرگ نیمهدولتی از جمله هدفگذاریهای شبکههای حامی- پیرو به خصوص شبکههای حامیپروری نمایندگان هستند. حامی پروری باعث میشود شایسته سالاری جای خود را به وفاداری دهد و نتیجه آن ناکارآمدی و فساد در همه جای دنیاست.
نورمحمدی در پاسخ به این سوال که دولت برای جلوگیری از دخالت غیرقانونی نمایندگان مجلس باید چه اقداماتی انجام دهد، گفت: اگر بخواهیم واقعبین باشیم، عملا دولت، به خصوص دولتی که در مجلس اقلیت است، کاری نمی تواند انجام دهد. اگر آرمانگرا باشیم، باید بگوییم دولت زیر بار فشارها نرود. ولی این حرف شوخی است. اگر دولت در برخی موارد تسلیم فشار نمایندگان نشود، تعدادی از وزرا استیضاح خواهند شد و در مسیر کار دولت خلل ایجاد خواهد شد. مبارزه با حامی پروری مسیر طولانی و اراده جمعی می طلبد. در آمریکا پس از ترور رئیسجمهور گارفیلد، افکار عمومی علیه حامیپروری بسیج شد و بعد از اصلاح در قوانین و پس از ۴۰ سال مبارزه توانستند بر حامیپروری غلبه کنند. در برخی کشورهای دیگر این مبارزه تا موفقیت چند دهه طول کشید. اکثر کشورهای دنیا هنوز درگیر این پدیده هستند.
وی افزود: ما هم برای غلبه بر این پدیده باید اصلاحات جدی در سیستم های گزینش و بوروکراسی کشور ایجاد کنیم. تا زمانی که شایسته سالاری در عمل اولویت ملی کشور نشود، ما با پدیده حامی پروری و تحمیل هزینههای انتخاباتی نمایندگان و سیاستمداران به مردم و کشور روبرو هستیم. اصولگرایان بیشتر از جریان اصلاح طلب در این مساله نقش دارند. دلیل آن هم اولویت وفاداری بر شایستهسالاری در مبانی فکری آنهاست. تا زمان اصلاحات جدی در سیستم اداری و نهادینه شدن تحزب، هر دولتی روی کار بیاید وضع همین است.
نورمحمدی در پاسخ به این سوال که اگر استانداری با فشار نمایندگان منصوب شد، راه پاسخگو کردن نمایندگان مجلس برای این فشارها چیست و چگونه میشود آن را انجام داد، گفت: به دلیل غیررسمی بودن شبکه های حامی پروری، شما نمایندگان یا حامیان سیاسی را نمی توانید پاسخگو کنید. حامی پروری باعث میشود فعالیت سیاسی غیرشفاف شود و کسی پاسخگوی هیچ مسالهای نباشد. اگر تحزب پذیرفته شده بود، مردم می توانستند یقه حزب مرتبط را بگیرند و از او جواب بخواهند. حزب هم چاره ای نداشت که نمایندگان و نیروهای سیاسی را مدیریت کند و به دلیل نظارت افکار عمومی مانع از اقدامات نمایندگان شود. ولی در شرایط فعلی نه تحزب نهادینه شده است و نه بوروکراسی ما مبتنی بر شایسته سالاری است.