فرجی راد در گفتوگو ایلنا:
در چند ماه گذشته در ارتباط با اروپا کوتاهی کردهایم/ تروئیکای اروپایی به ضرر بایدن رای نمیدهد/ پیام امیر قطر مختص به روابط دوجانبه نبود
تحلیلگر ارشد میائل ژئوپلتیک با اشاره به تحرکات اخیر کنشگرانی منطقهای و بینالمللی مسائل مربوط به برجام را مورد بررسی و تفسیر قرار داد.
عبدالرضا فرجیراد در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در خصوص آخرین تحولات شکل گرفته پیرامون برجام و نزدیک شدن به موعد پایان اجرای پروتکل الحاقی گفت: ایرانیها انتظار داشتند که در این چند هفتهای که رئیس جمهور جدید آمریکا بر سر کار آمده است چراغ سبزی غیر از حرف زدن دریافت کنند اما واشنگتن مشغول بررسی موضوع در درون خود و همچنین هماهنگی با اروپاییها و بعضاً با چین و روسیه است. از سویی مشکلات فراوان داخلی به ویژه شیوع کووید ۱۹ مزید بر علت شده تا آنگونه که باید نتوانند راهحلی ارائه دهند که ایران روی این راه حل فکر کند.
وی با یادآوری وعدههای بایدن در دوره کارزار انتخاباتی، افزود: آمریکاییها امیدواریهایی میدادند که به برجام باز میگردند اما هر چه بیشتر طول بکشد، ممکن است کنشگران اثرگذار در واشنگتن کار را سختتر کنند. از سویی ایران بعد از اینکه طرفهای دیگر در برجام به تعهدات خود عمل نکردند، کم کم کاهش تعهدات خود را افزایش داد.
این کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی گفت: علیرغم اینکه مصوبه مجلس، قانون بدی نیست اما بهتر بود مجلس زمان بیشتری را برای انجام آن میداد؛ این مصوبه در راستای پاسخ دادن به فرصت سوزیهای آمریکا است، آنها نباید این فرصت باقیمانده تا اجرای قانون مجلس را از دست دهند. طبیعتاً کاهش پروتکل به نوعی کاهش تعهدات است و چیزی فراتر از کاهشهای قبلی نیست. ممکن است که بگویند نظارت نمایندگان آژانس کم میشود یا تعدادی از آن ها خارج میشوند اما ایران نیز متوجه است که ممکن است آمریکاییها به برجام بازگردند و با یکدیگر به نتیجه برسند.
وی با بیان اینک مقامات ایران اعلام کردهاند که اگر آمریکاییها سر عقل بیایند، سر قول خود هستند، بیان داشت: در حال حاضر همچنین خبرهای گشایشی مانند اینکه قطریها نیز به تهران سفر کردند و امیر قطر نیز برای تهران پیام داشتند، شنیده میشود. این پیام، یک پیام مختص امیر قطر که تنها بخواهد در آن همکاری بین و کشور و روابط دوجانبه را مطرح کند، نبوده است، بلکه رابطه برجامی و رابطه بین ایران و ایالات متحده نیز در آن مطرح شده است؛ بنابراین ممکن است که آمریکاییها پیامی داده باشند که با توجه به اینکه زمان کوتاه است، امیدواریم پیام خوبی بگیریم.
فرجی راد تصریح کرد: البته این مسائل به این معنی نیست که آمریکاییها اعلام کنند کاملاً به برجام بازگشتهاند، بلکه یک راهحل سومی را پیشبینی میکنند تا راهی برای مذاکره باز شود که نتیجه آن این شود که هر دو کشور زمان خاصی را برای بازگشت به برجام تعیین کنند. آمریکاییها تحریمها را بردارند و ایرانیها نیز به تعهداتشان در برجام برگردند.
وی با تاکید بر اینکه اینگونه نیست که برجام در حال از بین رفتن باشد و هیچ کاری نتوان کرد، گفت: اما در چند ماه گذشته در ارتباط با اروپا کوتاهی کردهایم و هیچ کاری با اروپاییها نمیکنیم، باید با آنها رفت و آمد داشته باشیم. اروپا نقش اساسی دارد و آمریکاییها نیز به آنها اعتماد دارند. از سویی اروپاییها تلاش دارند به دولت جدید متصل و با آنها متحد شوند.
این تحلیلگر ارشد مسائل آمریکا و اروپا با اشاره به نزدیک شدن دوباره اروپا به ایالات متحده، این موضوع را دارای دو وجه خوب و بد برای ایران ترسیم کرد و خاطر نشان کرد: این نزدیکی اروپا به آمریکا برای ایران مفید و مضر است؛ اگر ما بتوانیم درست اقدام کنیم اروپاییها نیز دوست دارند که بر جام پایدار بماند و حد وسط را میان ایران و ایالات متحده بگیرند، چون که آمریکاییها به آنها اعتماد دارد. از سویی اگر قرار باشد که فضا تند و تیز شود، تروئیکای اروپایی علیرغم اینکه در دوره ترامپ و تلاش او برای صدور قطعنامه علیه ایران کمک نکردند و به قطعنامهها رای ندادند، اینبار در به ضرر آقای بایدن رای نمیدهند و اقدامی نمیکنند.
وی افزود: اروپا و آمریکا در حال متحد شدن مجدد با یکدیگر هستند، چراکه رابطه آمریکا و اروپا با روسیه و چین در حال سخت شدن است، از سویی نیز رابطه روسیه و اروپا در حال تشدید است و بایدن نیز در سخنرانی خود لحن شدیدی را نسبت به روسها داشت؛ بنابراین اکنون اروپا متحد اصلی خودش را پیدا کرده باشد، به مشکلات دوره ترامپ برخورد نمیکنند. بنابراین ما باید با اروپاییها رفت و آمد و کار کنیم تا بتوانند وسط کار را برای ما بگیرند و از سوی دیگر نیز زمانی برای اینکه هر دو گروه تعهداتی را که دارند به انجام برسانند تعیین شده و همچنین زمینه مذاکرات ۵+۱ هرچه سریعتر فراهم شود.