کشف ژنهای مرتبط با سرطان؛ آیا پیشگیری ممکن است؟
تحقیقات انجامشده توسط Cancer Research UK در سال 2022 نشان داده که بیش از 10 درصد از انواع سرطانها بهطور مستقیم با جهشهای ژنتیکی مشخصی مرتبط هستند. این جهشها که بهعنوان ژن های سرطان زا شناخته میشوند، میتوانند با فناوریهای پیشرفته مانند توالییابی ژنتیکی شناسایی شوند.
ژن های سرطانی موضوعی هستند که این روزها در صدر تحقیقات علمی قرار دارند. آیا میتوان با شناسایی ژن های مرتبط با سرطان، از ابتلا به این بیماری مهلک جلوگیری کرد؟ پژوهشهای جدید نشان میدهد که ارتباط میان ژن ها و بروز سرطان بهطور فزایندهای در حال روشنتر شدن است و امیدها برای پیشگیری و درمان موثرتر این بیماری افزایش یافته است. تحقیقات انجامشده توسط Cancer Research UK در سال 2022 نشان داده که بیش از 10 درصد از انواع سرطانها بهطور مستقیم با جهشهای ژنتیکی مشخصی مرتبط هستند. این جهشها که بهعنوان ژن های سرطان زا شناخته میشوند، میتوانند با فناوریهای پیشرفته مانند توالییابی ژنتیکی شناسایی شوند. یافتهها حاکی از آن است که برخی ژن های مرتبط با سرطان مانند BRCA1 و BRCA2 نقش اساسی در بروز سرطان سینه و تخمدان دارند. اما پیشرفتها تنها به شناسایی ختم نمیشود. راهکارهایی برای پیشگیری از جهشهای خطرناک ژنتیکی در دست بررسی است.
اطلاعات کلیدی درباره ژن های مرتبط با سرطان
طبق مطالعات National Cancer Institute، ژن های سرطان زا میتوانند از والدین به فرزندان منتقل شوند یا در طول عمر، به دلیل عوامل محیطی مانند سیگار، الکل، و تغذیه ناسالم، دچار جهش شوند. علاوهبر این، چکاپهای ژنتیکی میتوانند افراد در معرض خطر را شناسایی کنند. به گفته Mayo Clinic، انجام این تستها احتمال درمان موفقیتآمیز را تا 40 درصد افزایش میدهد. همچنین داروهای پیشگیرانه، تغییر سبک زندگی، و مشاوره ژنتیکی از راهکارهای مؤثر هستند. برای مثال، زنانی که دارای جهش BRCA هستند، با تغییر رژیم غذایی و ورزش منظم میتوانند خطر ابتلا به سرطان را تا 25 درصد کاهش دهند.
یک مطالعه در American Journal of Clinical Oncology نشان میدهد که 15 درصد از افراد دارای ژن های مرتبط با سرطان میتوانند با مداخله زودهنگام از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنند. همچنین، در سال 2023 بیش از 1 میلیون آزمایش ژنتیک در ایالات متحده انجام شد که از این تعداد، 30 درصد مرتبط با ژن های سرطانی بودند.
ژن های سرطانی، کلیدی برای درک بهتر دلایل بروز سرطان به شمار میروند. تحقیقات علمی اخیر نشان میدهد که شناسایی این ژنها میتواند ما را در یافتن راههای پیشگیری و درمان یاری کند. ابزارهایی مانند تستهای ژنتیکی، مداخله زودهنگام، و تغییر سبک زندگی نشان دادهاند که تا 30 درصد میتوانند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهند. یکی از پیشرفتهای مهم در این زمینه، استفاده از روشهای ژندرمانی است. این فناوری میتواند ژن های سرطان زا را غیر فعال یا اصلاح کند. برای مثال، پژوهشی که در سال 2023 توسط Harvard Medical School انجام شد، نشان داد که استفاده از فناوری CRISPR-Cas9 میتواند به اصلاح جهشهای مرتبط با سرطان پانکراس کمک کند و خطر گسترش بیماری را تا 50 درصد کاهش دهد.
تحقیقات و دستاوردهای مهم در زمینه ژن های مرتبط با سرطان
در مطالعهای که توسط National Institutes of Health (NIH) انجام شد، مشخص شد که ژنهای BRCA1 و BRCA2 مسئول 20 تا 25 درصد موارد سرطان تخمدان و سینه در جهان هستند. علاوهبر این، تیمی از دانشمندان در University of Cambridge دریافتند که ژن TP53، که بهعنوان نگهبان ژنوم شناخته میشود، در بیش از 50 درصد از انواع سرطانها جهش یافته است. همچنین در سال 2022، مرکز پژوهشی Johns Hopkins گزارشی منتشر کرد که نشان میدهد استفاده از آزمایشهای ژنتیکی پیشرفته در افرادی با سابقه خانوادگی سرطان، احتمال تشخیص زودهنگام را تا 70 درصد افزایش میدهد.
جهشهای ژنتیکی مرتبط با سرطان و میزان شیوع آنها
ژن مرتبط |
نوع سرطان |
میزان شیوع |
اقدامات پیشگیری |
BRCA1/BRCA2 |
سینه و تخمدان |
20-25% |
تست ژنتیکی، تغییر سبک زندگی |
TP53 |
سرطانهای عمومی |
50% |
کنترل محیط زیست، تستهای تشخیصی پیشرفته |
APC |
روده بزرگ |
10% |
تغذیه سالم، پایش مداوم |
MLH1/MSH2 |
روده و رحم |
15-20% |
تغییر رژیم غذایی، مداخله زودهنگام |
پیشگیری از خطرات ژن های سرطانی ممکن است!
برای مقابله با خطرات ناشی از ژن های مرتبط با سرطان، اقداماتی عملی و علمی وجود دارد مثل آزمایشهای ژنتیکی، مشاوره ژنتیکی، سبک زندگی سالم مثل کاهش عوامل محیطی مانند استعمال دخانیات، مصرف الکل و رژیم غذایی ناسالم و نظارت مداوم. افرادی که دارای ژن های سرطان زا هستند، باید بهصورت منظم تحت پایش پزشکی قرار گیرند.
چکاپ ژنتیکی سلامت برای پیشگیری از سرطان
یکی از بهترین روشها برای کاهش خطرات ناشی از ژن های سرطانی و دیگر بیماریهای مرتبط، انجام چکاپهای ژنتیکی تخصصی است. این آزمایشها به شما کمک میکنند تا ریسک ابتلا به انواع سرطان و بیش از 60 بیماری دیگر را بهطور دقیق شناسایی کنید. چکاپ ژنتیکی سلامت HealthX که به عنوان آزمایش ژنتیک سرطان های ارثی نیز کاربرد مهمی دارد؛ یکی از پیشرفتهترین روشها در این حوزه است. این چکاپ نه تنها ریسک ابتلای شما به انواع سرطان را شناسایی میکند، بلکه اطلاعاتی درباره احتمالا ابتلا شما به بیماریهایی مانند دیابت، فشار خون، و بیماریهای قلبی نیز ارائه میدهد. به گفته پژوهشهای اخیر، انجام چکاپهای ژنتیکی به کاهش تا 50 درصدی خطر ابتلا به بیماریهای مزمن کمک کرده است.
در ایران، چندین شرکت معتبر در این حوزه فعالیت میکنند که یکی از بهترین و پیشرفتهترین آنها مای اسمارت ژن است. این مرکز با استفاده از تکنولوژیهای نوین و ارائه گزارشهای جامع، خدماتی تخصصی به افراد ارائه میدهد. علاوه بر این، مای اسمارت ژن بعد دادن جواب آزمایش، جلسات مشاوره با متخصص را به طور رایگان نیز در اختیار کاربران خود قرار میدهد تا درک بهتری از نتایج آزمایش داشته باشند.
ژن های سرطانی کلیدی برای درک بهتر دلایل بروز سرطان به شمار میروند. تحقیقات علمی اخیر نشان میدهد که شناسایی این ژنها میتواند ما را در یافتن راههای پیشگیری و درمان یاری کند. ابزارهایی مانند تستهای ژنتیکی، مداخله زودهنگام، و تغییر سبک زندگی نشان دادهاند که تا 30 درصد میتوانند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهند. با توجه به رشد تکنولوژی و دسترسی به اطلاعات جدید، حالا بیش از هر زمان دیگری امکان مقابله با سرطان وجود دارد. با توجه به اهمیت بالای این موضوع، آگاهی از ژن های مرتبط با سرطان میتواند اولین قدم برای داشتن زندگی سالمتر باشد.