امـروز و فـردای صنعت لوازم خانگی
از سال 1397 به بعد، به دلیل تحریم‌های آمریکا، شرکت‌های لوازم خانگی مثل شرکت‌های کره‌ای از بازار ایران رفتند و از آن به بعد تولیدکنندگان داخلی با سرمایه‌گذاری و همکاری بیشتر توانستند جای خالی شرکت‌های خارجی را از نظر کمیت و کیفیت پر کنند.
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع لوازم خانگی ایران، نوشت؛ از سال ۱۳۹۷ به بعد، به دلیل تحریم‌های آمریکا، شرکت‌های لوازم خانگی مثل شرکت‌های کره‌ای از بازار ایران رفتند و از آن به بعد تولیدکنندگان داخلی با سرمایه‌گذاری و همکاری بیشتر توانستند جای خالی شرکت‌های خارجی را از نظر کمیت و کیفیت پر کنند. از ۹۸ به بعد رشد تولید رخ داد و رشد چهار ماهه اول امسال نسبت به چهار ماهه اول سال قبل ۱۵ درصد رشد داشته، اما مشکلات این صنعت مثل بقیه صنایع است؛ مشکلات تحریم، نپیوستن ایران به FATF و درنتیجه مسائل و مشکلات مبادلات بانکی، مشکلات شاخص‌های کلان اقتصادی مثل بالا بودن تورم و نرخ پایین رشد اقتصادی که باعث شده قدرت خرید مردم کاهش یابد؛ برای همین نیاز است توجه ویژه‌ای به این صنعت بشود.
سرمایه‌گذاری در هر کجای جهان نیاز بسیار مبرمی به امنیت دارد. تا امنیت سرمایه‌گذاری در همه بخش‌ها در کشور ایجاد نشود، کاهش رشد سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف و خصوصاً صنایع، موضوعی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. البته در صنعت لوازم خانگی و در طول سه سال گذشته سرمایه‌گذاری رشد مناسبی داشته است. در سال ۱۳۹۸ حدود ۸ میلیون قطعه لوازم خانگی در کشور تولید می‌شد، اما خوشبختانه حالا به ۱۶ میلیون دستگاه در طول سال رسیده است. سال قبل رشد ۲۵ درصدی را ثبت کردیم و در ۴ ماه اول سال اخیر نیز رشد ۱۴درصدی برای صنعت لوازم خانگی ایران ایجاد شده است. این آمارها نشان می‌دهد این صنعت در حال رشد بوده و بنابراین سرمایه‌گذاری در آن نیز هنوز توجیه اقتصادی دارد. این صنعت رشد کمی و کیفی داشته و این اتفاق مرهون تلاش‌های تولیدکنندگان و سرمایه‌گذارها بوده است. در این میان دولت نیز کمک‌هایی داشته که سبب این موفقیت‌ها شده است. امیدواریم که این رشد تداوم داشته باشد. اما متاسفانه تحریم‌ها و نپیوستن ایران به FATF، رشد بالای نقدینگی و تورم بالای ۵۰ درصد و سود بانکی ۳ درصد موانع و مشکلات کل صنعت از جمله صنعت لوازم خانگی است. در کشتی اقتصاد ایران لوازم خانگی هم قرار دارد و ما هم از آن متأثر می‌شویم. اقتصاد متر و معیار و شاخص‌های خودش را دارد. شاخص سهولت کسب‌وکار یک شاخص بین‌المللی در اقتصاد است. همچنین شاخص رقابت‌پذیری نیز همین شرایط را دارد. ما باید عادت کنیم که طبق این شاخص‌ها مسیر توسعه خود را برنامه‌ریزی و از آنها استفاده کنیم. ما صنعتگر هستیم و نمی‌توانیم حرف‌های عمومی را ملاک کار خود قرار دهیم. ما در حال حاضر در بین ۱۰ کشور دنیا با بیشترین تورم قرار داریم و درآمد سرانه ما به‌شدت در حال سقوط است. به همین دلیل قدرت خرید مردم ایران نیز بسیار نامناسب است. از سوی دیگر سهولت کسب‌وکار ما نیز در حال حاضر ۱۲۸ در میان ۱۹۰ کشور دنیا و رقابت‌پذیری ما هم ۹۹ در بین ۱۳۱ کشور دنیا قرار دارد! در اقتصاد دستوری نیز رتبه ۱۶۹ در میان ۱۸۴ کشور دنیا هستیم! این‌ها آمارهای وحشتناکی برای صنعتگران ایرانی هستند که در کمتر کشورهای دنیا می‌توان آنها را دید. چگونه می‌شود با این آمارها با دیگر کشورهای دنیا و خصوصاً منطقه رقابت کرد؟
رکود سنگین لوازم خانگی در بازار داخلی
در حال حاضر معضل اصلی صنعت لوازم خانگی، بازار داخلی کشور است که در طول سال‌های اخیر با رکود مواجه شده و به همین دلیل موانعی برای تولیدکنندگان ایجاد کرده و عرضه و تقاضا را تا حدودی دچار مشکل کرده است. در همین ارتباط قدرت خرید مصرف‌کننده در حال کاهش بوده و این بحرانی است که مسئولان باید به آن توجه بیشتری داشته و راه‌حلی برای آن پیدا کنند.در این بین دولت بیشتر کارهای روزمره‌اش را انجام می‌دهد و خیلی در استراتژی‌های کلان وارد نمی‌شود یا نمی‌خواهد وارد شود. استراتژی‌های کلان این است که بپذیریم رشد اقتصادی واجب است و بدون رشد اقتصادی ۸ درصد که در برنامه توسعه تعیین شده است، نمی‌شود کشور را اداره کرد و این شاهبیتی است که همه صنعتگران، فعالان اقتصادی،
دولت و مجلس بایستی به آن توجه کنند و بدون رشد اقتصادی توزیع فقر و کاهش درآمد نسبی فاجعه‌هایی است که هر چه دیرتر به آن برسیم عوارض بسیار خطرناک‌تری خواهد داشت. این سرطانی است که اگر امروز درمان نشود شاید دیگر نشود درمانش کرد و نیاز است به این مسئله مهم توجه کرد. در برنامه ششم توسعه به رشد اقتصادی ۸ درصد تاکید شده بود اما این نرخ اتفاق نیفتاد و سالی دو سه درصد بیشتر رشد نداریم و رشد دو سه سال قبل هم صفر یا منفی بوده است. این‌ها حقایقی است که باید به آن توجه شود تا شاید مشکلات اقتصادی کشور حل شود. بدون وجود مزیت نسبی و ارزش افزوده خودکفایی در هر رشته‌ای نه مفید است و نه به اقتصاد ملی کمک می‌کند. خودکفایی کلی و بدون برنامه و بدون دیدن شاخص‌ها و ارزش افزوده‌اش کار مفیدی نیست و هرچه بیشتر خودکفا شویم شاید ضررش بیشتر باشد؛ مثل این که آب زیادی مصرف می‌کنیم تا هندوانه تولید کنیم و یک‌دهم قیمت آبش برای صادرات به دست نمی‌آید.
در کشوری که کمبود آب دارد، تولید هندوانه و خودکفایی و صادراتش چندان عاقلانه نیست. مثال‌های فراوانی است که دیدن این مسائل چندان کمکی به ما نمی‌کند و باید تا آخر این مسائل را ببینیم و سیستمی و با برنامه‌ریزی آن را حل کنیم.البته اکنون صنعت لوازم خانگی تقریباً نیاز داخل را تأمین کرده و شاید ظرفیت تولید داخل بیشتر از نیاز داخلی است و در بخش جنرال ممکن است یکی دو قلم باشد که نیاز به تولید یا سرمایه‌گذاری بیشتری باشد.
محمدرضا محمدی دانیالی
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع لوازم خانگی ایران
