آثار و پیامدهای قطع کمک‌های آمریکا به اوکراین/ نگاه امنیتی اروپا به نزدیک شدن واشنگتن و مسکو

حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل روسیه با اشاره به قطع کمک‌های آمریکا به اوکراین در گفت‌وگو با ایلنا اظهار داشت: قبل از هر چیز باید دانست که برخی از تحلیل‌ها در خصوص پرونده اوکراین کلیشه‌ای هستند. اینکه گفته می‌شود زلنسکی در کاخ سفید تحقیر شده است به نظرم کاملاً درست نیست. او  به‌رغم مذاکره با ترامپ از خود دفاع کرد و از سوی دیگر باید متوجه باشیم که در این سوی میدان عملاً ما شاهد مذاکره روسیه و ایالات متحده هستیم. باید متوجه باشیم که اساساً روس‌ها به دنبال نابودی آمریکا نیستند. اتحاد جماهیر شوروی در گذشته بر این تفکر بود که باید آمریکا را نابود کند اما حالا عملاً روسیه به دنبال چنین مسأله‌ای نیست. در گذشته گفته می‌شد که چین، روسیه و ایران اتحادی را علیه ایالات متحده شکل دادند اما باید توجه شود که پکن اساساً ضد آمریکایی نیست و حدود ۲۰۰۰ میلیارد دلار در خاک آمریکا سرمایه‌گذاری کرده است. بر همین اساس معتقدم که زلنسکی نباید روسیه را تحریک می‌کرد اما به هر طرف این اقدام موجب شد تا روسیه به این کشور حمله نظامی انجام دهد اما باید توجه داشت که او نمی‌تواند در این شرایط بی‌تفاوت بشیند و تن به اشغال خاک خود دهد.

وی ادامه داد: طرحی که آمریکایی‌ها مد نظر دارند، این است که آتش‌بس برقرار شود و سپس انتخابات برگزار شود تا در نهایت با روسیه مذاکره کند اما مسأله اینجاست که هیچ کسی در اوکراین جرأت ندارد از مناطق تحت تسلط روسیه چشم‌پوشی کند؛ چراکه اساساً این اقدام می‌تواند حاکمیت و امنیت ملی اوکراین را زیر سوال ببرد و بر همین اساس در نهایت نامزد انتخابات می‌تواند اعلام کند که هر کس با ضمیمه کردن مناطق شرقی به روسیه موافق است، به وی رأی دهد. در مقابل اتحادیه اروپا با توجه به نشست‌های اخیر خود در فرانسه و لندن نظر دیگری دارد. آنها معتقدند که آتش‌بس در اوکراین می‌تواند عملیاتی شود اما نه به قیمت ضمیمه شدن خاک اوکراین به روسیه و اساساً آنها این اقدام را تهدید امنیت و حاکمیت اتحادیه اروپا قلمداد می‌کنند. به همین جهت ما شاهد وجود دو طرح از سوی آمریکا و اروپا در قبال اوکراین هستیم و شاهد تقابل میان این دو طیف در مورد اوکراین هستیم. اروپا اعتقاد دارد که ترامپ و معاون وی نمی‌توانند چهار سال دیگر در انتخابات پیروز شوند و در همین راستا نخستوزیر انگلیس هم به دنبال آن است تا یک پیام انسجام و مشخص را از سوی لندن و خصوصاً پس از اجلاس اخیر به واشنگتن مخابره کند.

این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: انگلیس در این راستا اگرچه سعی می‌کند به ایالات متحده بفهماند که در مورد رفتار روسیه مشکوک است اما واقعیت این است که تمام کنشگری اروپا و انگلیس صرفاً به دلیل نگرانی از رفتار روسیه در قبال امنیت اروپا است. عملاً می‌توان گفت که اروپایی‌ها نگران امنیت خود هستند و معتقدند که اگر ساکت بنشینند ممکن است روسیه امنیت آنها را هم به خطر بیندازند و بر همین اساس باید گفت که توافق نانوشته میان مسکو و واشنگتن برای اروپا بسیار خطرناک است. در چنین فضایی شاهد آن هستیم که ایالات متحده کمک‌های نظامی خود به اوکراین را به صورت کامل قطع می‌کند تا در این راستا بتواند فشار حداکثری را به زلنسکی وارد کند. این در حالیست که اتحادیه اروپا توان ارائه کمک به اوکراین به اندازه ایالات متحده را ندارد و در نهایت اینجا مسأله تشکیل و فعال شدن هسته‌های مقاومت مردمی در اوکراین مطرح می‌شود. از ابتدای امر بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان و حتی مقامات به زلنسکی اعلام کرده بودند که باید برای حفظ استقلال و تمامیت ارضی اوکراین از نیروهای مردمی استفاده کرد و حتی گوشزد کرده بودند که نیروهای خارجی نمی‌توانند از خاک اوکراین برای عقب راندن روسیه استفاده کنند؛ چرا که قدرت‌های خارجی در بزنگاه بر سر مسائل مختلف با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند و عملاً تعهدات خود را فراموش خواهند کرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: جنگ اوکراین یک درس بزرگ به تمام کشورها داد و آن هم این است که برای حفظ استقلال و تمامیت ارضی می‌بایست از نیروهای مردمی استفاده کرد و اگر گروه‌های مقاومت در اوکراین تشکیل شوند، می‌توانند تا حد زیادی علیه روسیه مقاومت کنند تا جایی که آنها توانستند تا شهر کورسک در خاک روسیه هم پیش بروند. به صورت کلی باید توجه شود که توافق بوداپست که در سال ۱۹۹۴ منعقد شد هم یک تضمین امنیتی مشخص به حساب می‌آمد اما در نهایت روسیه از آن خارج شد. به همین دلیل مشخص نیست که اساساً هر تضمین امنیتی به زلنسکی قرار است چگونه امنیت اوکراین را تامین کند و بر همین اساس واشنگتن با قطع کمک‌های خود، عملاً حمایت از اوکراین را کنار گذاشته است.