یاداشتی از رئیس اسبق ستاد افغانستان؛
عادی‌سازی روابط آمریکا و طالبان در سایه تهدید داعش!
رئیس اسبق ستاد افغانستان گفت: واشنگتن سعی میکند با استفاده از اهرم کمک مالی و اقتصادی به طالبان، وارد کابل شود یا حداقل به این جریان نزدیک شود ولی مابقی جریان‌ها بدون شک طالبان را سرزنش خواهند کرد.
«محسن پاک‌آئین» رئیس اسبق ستاد افغانستان طی یادداشتی برای ایلنا به تشریح ابعاد عادی‌سازی احتمالی روابط طالبان و آمریکا و همچنین گزارش سازمان ملل در مورد تشدید تهدیدهای داعش برای طالبان پرداخت که از نظر می‌گذرد:
به نظر میرسد تلاش‌هایی از سوی قطر در حال انجام است تا روابط آمریکا با طالبان عادی شود و حداقل شبکه حقانی که شاخه تندروی در بیعت با طالبان است و اعتقاد به ادامه نبرد مسلحانه دارد، به دنبال آن است تا این روابط را با آمریکایی‌ها عادی کنند. ملا سراج‌الدین نیاز این ابراز علاقه را کرده و اعلام کرده که امارت اسلامی هیچ دشمنی با آمریکا ندارد و به دنبال ان هم ملایعقوب، وزیر دفاع طالبان و فرزند ملا محمد عمر (پایه‌گذار و اولین رهبر طالبان) هم سخن از روابط دوستانه با آمریکا به میان آورده است.
واشنگن هم سعی کرده تا چراغ سبز را به طالبان نشان دهد و در این راه تام وست، نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان هم هفته گذشته سفری به منطقه داشت و سعی کرد تا ارتباط‌هایی را با مقامات طالبان داشته باشد. او صراحتاً اعلام کرده که هیچگاه اقدام مسلحانه علیه طالبان نخواهیم داشت و موافق این نیستیم که گروه‌های دیگر هم اقدامات مسلحانه علیه طالبان داشته باشد. این موضع آمریکایی‌ها نشان از تمایل طرفین برای عادی‌سازی روابط طالبان و آمریکا است. طالبان سعی دارد تا نشان دهد که در درون سطوح بالای این جریان، اختلاف نظر نسبت به روابط با آمریکا وجود دارد ولی به نظر میرسد که اینگونه نیست و به نظر میرسد که این روابط عادی خواهد شد.
سابقه جنایات آمریکا در افغانستان نشان می‌دهد که طرفداران طالبان و مردم این کشور علاقه به حضور مجدد طالبان در این کشور ندارد و اساساً مسبب اصلی این ویرانی را ایالات متحده می‌دانند. واشنگتن سعی میکند با استفاده از اهرم کمک مالی و اقتصادی به طالبان، وارد کابل شود یا حداقل به این جریان نزدیک شود. چنانچه طالبان وارد این مساله شود و بخواهد روابطش با آمریکا را عادی کند، دوره آغازِ افول این جریان در افغانستان را شاهد خواهیم بود؛ چراکه مابقی جریان‌ها یا گروه‌های سیاسی در افغانستان و حتی مردم این کشور طالبان را مورد سرزنش و انتقاد قرار خواهند داد.
در این میان آمریکایی‌ها (به‌رغم تمایل اولیه‌شان) سعی می‌کنند فعلاً از احمد مسعود هم دوری کنند تا بتوانند طالبان را راضی نگه دارند و به آنها بگویند که با مخالفان طالبان هیچ ارتباطی ندارند. این موضوع هم در چارچوب فریب طالبان است؛ چراکه آمریکایی‌ها همیشه به دنبال ان بودند که ارتباط خود با تمام گروه‌ها را حفظ کند تا در زمان مناسب از آنها به نفع خود و برای تامین منافعش استفاده کنند. امیدوارم که مقام‌های طالبان به این نکته توجه داشته باشند تا از طریق ورود مجدد آمریکا به افغانستان مجدداً این کشور و مردمش مورد تهاجم قرار نگیرند و اوضاع از این بدتر نشود.
نکته مهم این است که واشنگتن سعی میکند ارتباط حقانی با القاعده را در شرایط فعلی به یکدیگر نزدیک کند. القاعده رویکرد فرا افغانستانی دارد و توسط آمریکا و کشورهای منطقه به خصوص عربستان سعودی حمایت می‌شود و ارتباطاتی هم با داعش دارد. به نظر میرسد که اگر حقانی و القاعده با هم ارتباط بگیرند و به هم نزدیکتر شوند، بحث فعالیت داعش هم مطرح خواهد شد که حتی این تهدید برای طالبان هم بسیار جدی خواهد بود.
ممکن است که القاعده در نهایت طالبان را به وسیله داعش کنار بگذارد و اوضاع را به گونه‌ای دیگر مدیریت کند اما باید توجه داشت که شبکه حقانی حلقه وصل طالبان و القاعده است و مجموع این فرآیند توسط ایالات متحده مدیرت می‌شود. این روند لزوم مذاکره کشورهای منطقه در مورد تامین امنیت را دو چندان میکند و سازمان ملل متحد هم باید تلاش کند این اتفاق رخ ندهد و در چارچوب مبارزه با تروریسم، از پیوند این جریان‌ها با یکدیگر جلوگیری کنند و از اینکه دوباره افغانستان آماج درگیری‌های تروریستی آن هم با وجود طالبان، داعش و القاعده در یک جناح، جلوگیری کنند.
