تحلیلگر هستهای جهان عرب در گفتوگو با ایلنا:
هیأت آمریکایی در مذاکرات وین وقتکشی میکند/ اسرائیل به دنبال تشدید ایرانهراسی میان اعراب است/ مذاکرات تدریجی، ترور و وعدههای بیجا، نتیجهبخش نخواهد بود
مشاور علمی شورای ملی تحقیقات علمی و آژانس ملی انرژی اتمی لبنان تاکید کرد که ایران ذخایر اورانیوم غنیشده خود را افزایش داده و سطح غنیسازی را از پنج درصد به ۲۰ و سپس ۶۰ درصد رساند. بنابراین میتواند طی چند ماه به افزایش سطح غنیسازی تا ۹۰ درصد ادامه دهد و غرب نیز از این موضوع به خوبی آگاه است. در چنین شرایطی اصرار غرب بر تحریم و ناسازگاری با ایران بعید به نظر میرسد.
«خالد حسین» فارغالتحصیل فیزیک اتمی و هستهای از دانشگاه «کلود برنارد» لیون فرانسه و استاد دانشکده علوم دانشگاه لبنان و مشاور علمی در شورای ملی تحقیقات علمی و آژانس ملی انرژی اتمی و رئیس انجمن کیهانی لبنان است.
هیأت آمریکایی در مذاکرات وین وقتکشی میکند
وی در تشریح روند مذاکرات هستهای ایران با کشورهای غربی و ارزیابی وضعیت فعلی دو طرف مذاکرهکننده در گفتوگو با خبرنگار ایلنا گفت: اظهارات هیأت اروپایی در این دور از مذاکرات اعلام کرد که در حال بررسی پیشنویسهای ارائهشده از سوی تیم ایرانی است اما طرف آمریکایی هیجان و اشتیاق کمتری نشان داد و با ابراز تردید نسبت به اهداف مذاکرهای ایران، اقدام به وقتکشی کرد.
ایران روند مذاکره را با جدیت دنبال میکند
وی در ادامه گفت: تخصص و چینش هیأت ایرانی حاکی از قصد و جدیت صادقانه ایران برای ورود و پیگیری مذاکرات به روش خاص خود است و بر ملزم شدن هیأتهای اروپایی و آمریکایی به لغو تحریمها، آزادسازی داراییهای بلوکهشده ایران و دادن تضمین برای عدم خروج مجدد از توافق هستهای توسط هر تیم مذاکره کنندهای از سوی طرف مقابل تأکید دارد.
حسین تاکید کرد: طبیعی است که غرب در ابتدا سطح مذاکره را بالا ببرد و در ادامه به تدریج عقبنشینی کند. این دقیقا همان چیزی است که در بازه زمانی بین هفته اول شروع مذاکرات تا پایان هفته دوم شاهد بودیم.
اتهامزنی غرب به ایران، به دلیل نگرانی از توانمندیهای هستهای این کشور بهرغم تحریمهاست
وی افزود: تبادل اتهامات بین طرفین باعث شکست مذاکرات نمیشود، بلکه دستیابی به نتایج مثبت و رضایتبخش را به تاخیر میاندازد که البته این خود، ناشی از ترس غرب از توانمندیهای هستهای مکرر ایران با وجود تحریم است که به سطح قابل توجه غنیسازی ۶۰ درصد رسیده است.
غرب در برابر تکنیکها و فناوری غنیسازی ایران تسلیم میشود
این استاد فیزیک هستهای گفت: به اعتقاد من غرب در برابر توان ایران در تکنیکها و فناوری غنیسازی تسلیم می شود و حداکثر برای مذاکره، توقف افزایش سطح غنیسازی را شرط کند، زیرا بازگشت به سطح غنی سازی سه و ۶۷ صدم درصد غیرممکن شده است.
وی افزود: صهیونیست ها همواره در طول تاریخ سعی در ایجاد جنگ و فتنه انگیزی داشته اند و عادتشان، هماهنگی با ترک ها و کشورهای حوزه خلیج فارس و آذربایجان، تحریک آمریکایی ها علیه ایران و ارائه اطلاعات ساختگی در مورد میزان غنی سازی، تعداد سانتریفیوژها و مکان آنها بوده است.
اسرائیل به دنبال تشدید ایرانهراسی میان اعراب است
استاد لبنانی افزود: اسرائیل تلاش میکند با تحریک سران عربستان سعودی، بحرین و همه کشورهای عرب حوزه خلیجفارس آنها را حتی از ایران بدون فناوری هستهای نیز بترساند و برای این هدف نیز کلی سرمایهگذاری میکند.
حسین تاکید کرد: چنین رزمایشهایی صرف نمایشی است که هیچ فایدهای جز بالا بردن سقف خواستهها ندارد و تمرکز بر برنامه هستهای ایران صرفا یک جنگ روانی است که البته طرف ایرانی به آن اهمیت نمیدهد.
وی در ادامه با شرح وضعیت متزلزل غرب و از دست دادن دست بالا در مذاکرات گفت: اروپا امروز درگیر بحران اوکراین، مداخله ناتو و نقش متزلزل آمریکا در اوکراین است که محدود به تحریم روسیه در صورت حمله به اوکراین میشود. همچنین توجه واشنگتن به دریای چین، بحرانهای اقتصادی و پیامدهای خروج از افغانستان و عراق برای این کشور دردسرهای فراوانی درست کرده است.
استاد لبنانی افزود: پیشنویسهای ایران به عنوان برگه و سند برای مذاکرات باقی میماند و تنها امکان اصلاحات جزئی آن وجود دارد آن هم بدون تسلیم شدن در برابر دیکتههای غرب و بهویژه شروط آمریکا، چرا که ایران دو پیشنویس جدید را در راستای تکمیل برخی نواقص موجود در مذاکرات دورههای پیشین ارائه کرده و من فکر میکنم که طرفهای مذاکرهکننده را در این راستا متقاعد کرده است.
ایران حسننیت خود برای دستیابی به توافق نهایی، جدی و قاطع را نشان داده است
وی گفت: ایران حسننیت خود را در مذاکره به اثبات رسانده است، زیرا در پیشنویسهای قبلی بندهایی را گنجانده است که نشان میدهد خواهان توافقهای مقطعی و تدریجی بین دو طرف نیست، بلکه خواستار توافق نهایی، جدی و قاطع است. چنانچه توان هیأت مذاکرهکننده ایرانی و تنوع و تعداد آن نشاندهنده علاقه و جدیت این تیم است.
حسین گفت: تردید و شبههافکنی در نتایج، اتهامات آمریکا، غرب و اسرائیل علیه ایران را ثابت نمیکند، زیرا ایران از توافق خارج نشد و آن را نقض نکرد، بلکه این آمریکا بود که از توافق هستهای خارج شد، ایران را متهم کرد، دست به ترور زد و به موساد در ترور گروهی از دانشمندان ایرانی و تحریک آژانس بینالمللی علیه ایران کمک کرد.
مذاکرات تدریجی، ترور و وعدههای بیجا دیگر نتیجهبخش نخواهد بود
وی افزود: مذاکرات تدریجی و وعدههای سر خرمن و حواله دادن به آینده پس از خروج آمریکا، شکست غرب، توطئه آژانس بینالمللی و طرفداری از اسرائیل و ترور مغزهای ایرانی اثرگذار در برنامه هستهای دیگر نتیجه نمی دهد.
این استاد فیزیک هستهای گفت: هیأت ایرانی کاملا از جامعیت مذاکرات درباره همه مسائل، از لغو تحریمها، آزادسازی داراییها، رفع محاصره تا عدم دخالت آشکار در برنامههای علمی و فنی ایران آگاه است.
وی تاکید کرد: باید توجه کنیم که دولت آمریکا به ریاست «جو بایدن» نمیتواند تضمینی برای عدم خروج بعد از توافق هسته ای ارائه دهد. مذاکرات ابتدا خیلی پیچیده آغاز شد اما در ادامه، جو کمی آرام شد و البته من فکر میکنم این مذاکرات طولانی خواهد بود.
قوی ماندن ایران در راستای منافع روسیه و چین است
خالد حسین افزود: دوستان ایران، روسیه و چین، اگرچه ایران را برای کمی سازش سر میز مذاکره تحت فشار قرار دادند، اما در عین حال سپر مستحکمی در مقابل سلطه غرب و توطئه اعراب و سلطنتهای کارتونی به شمار میروند. در حقیقت به نفع این دو کشور است که ایران قوی بماند و طی دهههای آینده با آنها قراردادهای همکاری اقتصادی و نظامی امضا کند.
از نظر فنی، بازگشت به سطح غنیسازی سه و ۶۷ صدم درصد محال است
وی گفت: میخواهم مجددا تاکید کنم که مذاکره مقطعی و تدریجی سودی ندارد و تنها توافق هستهای بازنگریشده و لغو یکباره تحریمها میتواند راهگشا باشد. اصلاح توافق هستهای به مفهوم عقب نشینی از آن نیست، بلکه به معنای حفظ سطح فعلی غنی سازی ۲۰ و ۶۰ درصد و تعهد برای عدم افزایش سطح آن به ۹۰ درصد است. این بیشترین چیزی است که طرف مقابل میتواند از ایران به دست بیاورد، اما از نظر فنی، بازگشت به سطح غنیسازی سه و ۶۷ صدم درصد محال است.
این استاد فیزیک هستهای گفت: آمریکا در سال ۲۰۱۸ به صورت یکجانبه از توافق هستهای خارج شد و گروهی از بهترین دانمشندان هستهای ایران ترور شدند و کشور محاصره و تحریم شد. پس فشار حداکثری هماکنون نیز اعمال شده است و اگر توافق عملی نشود، همه امور طبق روال سابق باقی میماند. ۶۰ درصد غنیسازی عملا اتفاق افتاده و هیچ بازگشت و عقب نشینی از آن وجود ندارد. شکست مذاکرات هستهای در وین نه به نفع آمریکا و نه اروپا است. دو طرف گرفتاریها و درگیریهای فراوانی دارند از پیامدهای اقتصادی کرونا تا سیستم آشفته پس از خروج از افغانستان و نزاع بی پایان با چین و تایوان که اگر حتی مذاکرات هم طولانی شوند، ورق را به نفع ایران بر می گرداند و غرب چارهای غیر از پذیرش توافق ندارد زیرا برنامه هستهای ایران صلحآمیز و در راستای تامین نیازهای مردمی است.
شکست مذاکرات، دور از ذهن است
وی افزود: البته من شکست مذاکرات را بعید میدانم زیرا فکر نمیکنم کسی از گروه مقابل عواقب ادامه غنیسازی ۹۰ درصدی ایران را تحمل کند یا کسی بتواند با آن مقابله نظامی کند. عربستان سعودی که در جنگ یمن غرق شده و نمیداند چگونه از شر آن خلاص شود یا بحرین که به اندازه یک روستای کوهستانی در ایران نیست، یا عمان که تقریبا موضعی برابر در قبال دو طرف اتخاذ کرد یا ترکیه که در بحران اقتصادی فرو رفته و ارزش دلار در این کشور از هشت لیر به ۱۵ لیر رسید. اکنون نیز در سوریه با روسها و کردها مشکل دارد و هنوز با آمریکایی ها پس از کودتای ۲۰۱۶ صاف نشده است. مشخص است که با وجود این همه بحران، شکست مذاکرات غیر منطقی باشد.
خالد حسین گفت: همه میدانیم که ایران ذخایر اورانیوم غنیشده خود را افزایش داده و سطح غنیسازی را از پنج درصد به ۲۰ و سپس ۶۰ درصد رساند. بنابراین میتواند طی چند ماه به افزایش سطح غنیسازی تا ۹۰ درصد ادامه دهد و غرب نیز از این موضوع به خوبی آگاه است. در چنین شرایطی اصرار غرب بر تحریم و ناسازگاری با ایران بعید به نظر میرسد.
وی تاکید کرد: بریتانیا نیز که مدعی تهدید و تحریم ایران است، خوب است به دستپروده خود -اسرائیل- نگاه کند که در حال حاضر حدود ۲۰۰ کلاهک هستهای در اختیار دارد. اما ایران بارها تاکید کرده است که بر اساس فقه و مبانی اسلام، استفاده از سلاح هستهای را حرام میداند. البته تردیدی نیست که طرف ایرانی از جاسوسی تیم آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه ایران آگاه است، زیرا این نهاد روابط دوستانه گرمی با اسرائیل دارد و باید همیشه در برابر آنها احتیاط کرد.
ایران نشان داد که در برابر تحریمهای چندین ساله غرب واکسینه شده است
پیشرفت هستهای ایران قابل انکار یا نادیده گرفتن نیست
این استاد هستهای دانشگاه لبنان گفت: ایران نشان داد که در برابر تحریمهای چندین ساله غرب واکسینه شده و فشار حداکثری دیگر برای به زانو درآوردن این کشور تاثیرگذار نیست. غرب هم این را به خوبی میداند، پیشرفت هستهای ایران موضوعی نیست که بتوان آن را انکار کرد یا نادیده گرفت.
وی در پایان تاکید کرد: موضوع اصلی این است که ایران باید از داخل متحد باشد، زیرا زمانی که داخل ایران استوار و منسجم باشد، هیچ ترسی از نتایج مذاکرات، هر چه که باشد، وجود ندارد. اولویت برای ایران لغو یکباره تحریم هاست نه تعلیق آنها زیرا ایران با منطق خود مذاکره میکند نه مافیای آمریکا و غرب که هیچ اعتمادی به وعدههایشان وجود ندارد.
گفتوگو: سمیه ماستری فراهانی