ملزومات لازم سخت افزاری و نرم افزاری سامانه آموزش مجازی

همان طور که می‌دانید برای اینکه یک سامانه آموزش مجازی را راه اندازی کنیم باید یکسری پیش نیازها رو از قبل آماده داشته باشیم.

موارد لازم برای راه اندازی یک سیستم آموزش مجازی:

1. یکی از آنها سخت افزار ها و پشتیبانی فنی مورد نیاز هست مثل سرورها، پهنای باند مورد نیاز، امکانات حفاظتی و امنیتی سرورها
2. یک گروه دیگر نرم افزارهای آموزش مجازی lms هستند
3. گروه دیگر نرم افزارهای مدیریت محتوای یادگیری الکترونیکی هست و
4. تولید و نحوه ارائه محتوا ها قسمت دیگری هست که سیستم آموزش مجازی ما رو تشکیل می دهد.

 و زمانی که این موارد درکنار هم فراهم شود ما میتوانیم یک سیستم آموزش مجازی راه اندازی کنیم.

در این مقاله به طور خاص ما در مورد سامانه آموزش مجازی lms  صحبت میکنیم.

معرفی سامانه آموزش مجازی LMS:

 Learning Management System یا مخفف آن LMS که در بعضی از کشور های اروپایی به عنوان VLE یا Virtual Learning Environment شناخته می شود نرم افزاری است که فعالیت های مربوط به یادگیری را برای ما اتوماتیک می کند.

خدمات یک سامانه آموزش مجازی:

1. مدیریت کلاس ها و کلاسهای مجازی را انجام می دهد.
2. ارائه و مدیریت مطالب درسی کلاس توسط مدرس
3. بررسی و رویت وضعیت دانشجویان کلاس توسط مدرس در سامانه
4.  مدرسین می توانند تکالیف خود را از طریق سامانه ارائه بدهند و بازخورد آنها را به فراگیران منتقل کنند.
5. امکان برگزاری آزمون های برخط (آنلاین)
6. ارائه مطلب در تابلوی اعلانات، تخته سیاه
7. امکان تشکیل گروه های مباحثه

و ده ها ویژگی و قابلیت های دیگه که میتونه در یک سامانه آموزش مجازی وجود داشته باشه که تعداد آنها بالای صد مورد هست که جهت کسب اطلاعات بیشتر میتونید در سامانه گروه بیان نو مشاهده و مطالعه فرمایید.

 پس به طور خلاصه ما میتونیم بگیم که یک lms یک نرم افزار کاربردی است که فرصت های یادگیری را سازماندهی، ارائه و پیگیری می کند.

انواع سامانه آموزش مجازی:

انواع سامانه آموزش مجازی می تواند به دو گروه عمده تقسیم شود

1. سامانه های آموزش مجازی تجاری
2. سامانه های آموزش مجازی کد باز

  سامانه های آموزش مجازی کد باز مثل تمام نرم افزار های دیگه به صورت آزاد بر روی اینترنت، کد برنامه نویسی شون در اختیار ما قرار گرفته و بعضا می تونیم به صورت رایگان از اونها استفاده کنیم.

مثل سامانه آموزش مجازی A tutor, Sakai  و Moodle

گروه دیگه که سامانه های آموزش مجازی تجاری هستند، کد های برنامه نویسی رو در اختیار بقیه قرار نمی دهند و باید برای استفاده از آنها هزینه پرداخت کرد مثل نمونه های خارجی آن:Object j, Black Board و WebCT و نمونه داخلی آن سامانه آموزش مجازی بیان نو که از مشهورترین آنها هستند.

چگونه سامانه آموزش مجازی lms متناسب خودمان را انتخاب کنیم؟

حالا ما به عنوان یک دانشگاه یا آموزشگاه یا مرکز آموزشی چطوری میتونیم یک lms متناسب خودمون رو انتخاب کنیم. قبل از اون باید به این نکته توجه بکنیم که آن چیزی که نوع سامانه آموزش مجازی ما را مشخص میکنه نیاز ما و طراحی آموزشی دوره های مورد نیازمون هست، یعنی ابتدا باید دانشگاه یا مرکز آموزشی مشخص بکنه که چه دوره هایی رو تصمیم داره به صورت مجازی برگزار بکنه و براساس نیازهای جمعیت هدف یک طراحی آموزشی مناسب برای سیستم آموزش مجازی خودش داشته باشه و در مرحله بعد باتوجه به آن طراحی آموزشی، سخت افزارها و نرم افزارهای مورد نیاز خودش را انتخاب کند.

مسلما زمانی که ما بخواهیم برای دورس منجر به مدرک مثل دوره های کارشناسی ارشد، کارشناسی یا دکترا یک سامانه آموزش مجازی بخریم کاملا متفاوت هست با زمانی که بخواهیم دوره های آموزش ضمن خدمت کارکنان دولت رو به صورت مجازی ارائه بدهیم.

یک مرکز آموزشی یا دانشگاه باید بررسی بکنه که آیا می خواهد یک سامانه آموزش مجازی را خریداری بکند و بر روی سرورهای خودش راه اندازی کند یا اشتراک آن را بخرد، یعنی خدمات را از شرکت دیگری دریافت بکند.

باید بررسی بکند که آیا یک سامانه آموزش مجازی رو به صورت مجزا و تنها میخواهد یا یک سیستم جامع سازمانی می خواهد به عبارتی یک سیستمی که به تمام اتوماسیون اداری دانشگاه مثل مدیریت آموزش، حضور و غیاب، انتخاب واحد، ورود نمرات متصل باشد.

باید بررسی بکند که راه اندازی آن سامانه آموزش مجازی چقدر برایش هزینه دارد و  چه زیرساخت هایی نیاز دارد و از همه مهم تر باید بررسی بکند که سامانه آموزش مجازی که میخواهد بخرد چقدر پشتیبانی دارد و  دانشگاه و مراکزی که قبلا از آن استفاده کردند چقدر از آن سامانه رضایت داشته اند.

خصوصیات مهم برای یک سامانه آموزش مجازی خوب:

من در اینجا خصوصیات و ویژگی هایی که یک سامانه آموزش مجازی خوب باید داشته باشه رو خدمتتون معرفی میکنم:

1. داشتن یک محیط یادگیری تعاملی

فراگیران امروز ما دوست ندارندکه تکیه بدهند به صندلی و ساعت ها به یک صفحه مانیتور خیره بشوند و یک یادگیری خطی را تجربه بکنند. اون ها دوست دارند درگیر بشوند و با انتخاب های متنوع به صورت فعال در یادگیری خودشون دخیل باشند.

2.قابلیت ها و توانمندی های مدیریتی بالا

یک lms خوب باید اطلاعات مورد نیاز دانشجوها، دوره ها، مدرسین رو با یک گزارش گیری کاربر پسند تنظیم کنه و در اختیار مدیران مربوطه قرار بدهد. باید دسترسی ها بر اساس نقش افراد قابل تنظیم باشه همچنین باید بتونه میزان پیشرفت یک دانشجو در طول دوره رو محاسبه و اعلام بکنه.

3.دارا بودن ابزارهای خوب تدوین محتوا

مدرسین باید بتوانند به راحتی محتوای خودشون رو بارگزاری کنند و محیط سامانه فضای کاربرپسندی داشته باشد و همچنین بتوانند انواع محتوا با فرمت های مختلف را ایجاد کنند و برای اونها آزمون ها با شکل های مختلف رو بسازند

4.امکانات ارتباطی کاربرپسند

یک سیستم یادگیری مجازی خوب باید بتونه بین فراگیران با هم و فراگیران با مدرسین یک ارتباط اثربخش ایجاد کنه مثل اطلاعیه ها، پیام های خصوصی، تالارهای گفتگو و... همه اینها مواردی هستند که میتوانند باعث ایجاد یک ارتباط موثر بین فراگیران با هم و اساتید شود.

5.قابلیت پخش رسانه های مختلف به فرمت های متنوع

یک نرم افزار آموزش مجازی خوب باید بتونه از انواع فرمت های تولید محتوا مثل فلش، HTML5، فایلهای صوتی و تصویری و فایلهای متنی استفاده کنه و امکان نمایش آنها را داشته باشد.

6.قابلیت ارائه به تعداد زیاد کاربر

باتوجه به ماهیت آموزش مجازی، تعداد فراگیران و کاربران سامانه می تواند بسیار زیاد باشد و محدود به یک ظرفیت خاص مثل کلاس های حضوری نخواهد بود لذا یک سامانه آموزش مجازی خوب باید از نظر فنی این امکان را داشته باشد که بتواند از هر تعداد کاربر حمایت و پشتیبانی فنی کند. متاسفانه بسیاری از نرم افزارهای آموزش مجازی کد باز این قابلیت را ندارند و برای مراکز کوچک با تعداد محدود مناسب خواهند بود و اگر بخواهد در سطح کشوری اجرا شود سرورهای فنی آنها ظرفیت این میزان حجم کاربر رو نخواهد داشت.

7.جامع بودن یک سامانه آموزش مجازی

منظور از جامع بودن این است که یک سامانه آموزش مجازی بتواند بر روی ابزارهای مختلف مثل لپ تاپ، تبلت، گوشی موبایل و عنوان سیستم های عامل قابل اجرا باشد. همچنین باید یک سامانه آموزش مجازی قابلیت یکپارچه سازی با سایر سامانه ها مثل اتوماسیون اداری را داشته باشد.

8.امنیت بالای سامانه آموزش مجازی

باتوجه به اینکه محتواهای آموزشی بر روی این سامانه اجرا می شود و بعضا پرداخت های الکترونیکی نیز از طریق درگاه های بانکی خود سامانه انجام می شود باید اینگونه سامانه ها از امنیت بالایی برخوردار باشند و جلوی ورود هکر ها رو به روش های مختلف بگیرد.

9.هزینه اثر بخش بودن

مطمئنا اصلی ترین هدف ما از راه اندازی آموزش مجازی کم کردن هزینه ها و رسیدن به بالاترین هزینه اثر بخشی ممکن است. باید قیمت یک سامانه آموزش مجازی، هزینه پشتیبانی فنی و سایر هزینه های دیگری که راه اندازی یک سیستم آموزش مجازی به ما تحمیل می کند را محاسبه کنیم و باتوجه به درآمد ها و صرفه جویی های هزینه ای که نسبت به دوره های حضوری برای ما دارد برآورد کنیم که چه سامانه آموزش مجازی می تواند برای ما مناسب باشد.