6 مرحله کلیدی در فرآیند بازرسی جرثقیل

جرثقیل‌ها به عنوان ستون‌های اصلی صنعت، نقش حیاتی در جابجایی بارهای سنگین و حجیم ایفا می‌کنند. اما قدرت و عظمت این تجهیزات فولادی، خطرات بالقوه‌ای را نیز به همراه دارد. غفلت از بازرسی و نگهداری دوره‌ای جرثقیل‌ها، می‌تواند فاجعه‌ای جبران‌ناپذیر را رقم بزند.در ادامه به دلایل بازرسی جرثقیل و همچنین 6 مرحله کلیدی در فرآیند بازرسی جرثقیل می‌پردازیم.

چرا بازرسی دوره ای جرثقیل ‌ها ضروری است؟

1.پیشگیری از حوادث :جرثقیل معیوب، هر لحظه ممکن است جان و مال افراد را به خطر اندازد. بازرسی منظم و دقیق جرثقیل، به شناسایی و رفع عیوب احتمالی مانند ترک‌خوردگی قطعات، فرسودگی سیم بکسل، نقص در سیستم ترمز و ... قبل از بروز حادثه کمک می‌کند.

2.افزایش طول عمر جرثقیل: همانطور که می‌دانید، پیشگیری بهتر از درمان است. بازرسی و نگهداری دوره‌ای جرثقیل، از فرسودگی زودرس قطعات آن جلوگیری کرده و عمر مفید این تجهیزات را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. این امر، به معنای صرفه‌جویی در هزینه‌های تعمیرات و خرید جرثقیل جدید در بلندمدت خواهد بود.

3.کاهش هزینه‌ها: تعمیرات ناگهانی و اضطراری جرثقیل، به دلیل نیاز به قطعات یدکی اورژانسی و دستمزد بالای تکنسین‌ها، بسیار پرهزینه خواهد بود. بازرسی منظم، با شناسایی و رفع ایرادات جزئی در مراحل اولیه، از بروز خرابی‌های بزرگ و هزینه‌های گزاف آن جلوگیری می‌کند.

4.ارتقای ایمنی کارکنان :کارکردن با جرثقیل معیوب، مانند قدم زدن در میدان مین است . بازرسی و رفع ایرادات جرثقیل، محیط کار را ایمن‌تر کرده و از بروز حوادث ناگوار و جراحت‌های جبران‌ناپذیر برای کارکنان جلوگیری می‌کند.

5.رعایت قوانین و مقررات:طبق قوانین و مقررات مربوط به سازمان ملی استاندارد ایران، صاحبان واستفاده کنندگان از جرثقیل موظف به انجام بازرسی دوره‌ای این تجهیزات توسط شرکت های بازرسی معتبر هستند. عدم توجه به این الزامات، می‌تواند منجر به جریمه و یا پلمب شدن جرثقیل و توقف فعالیت‌های شغلی شود.

6 مرحله کلیدی بازرسی جرثقیل چیست؟

1. بررسی سوابق تعمیرات و نگهداری جرثقیل: بررسی کلیه سوابق نگهداری و تعمیرات کلی و جزئی انجام شده روی جرثقیل و همچنین اطمینان از به روز بودن مدارک و نگهداری صحیح جرثقیل
2. بازرسی چشمی اجزای جرثقیل: قرقره ها و سیم بکسل ها بایستی مورد بررسی دقیق قرار گرفته و همچنین از سایز صحیح آن‌ها نسبت به شیار و همچنین سالم بودن آن اطمینان حاصل کنیم.
3. اطمینان از گواهینامه دار بودن اپراتور جرثقیل: اپراتور جرثقیل بایستی گواهینامه اپراتوری معتبر داشته باشد و همچنین مهارت وی توسط بازرس صحه‌گذاری گردد.
4. بازرسی بلوک قلاب: بررسی دقیق مجموعه قلاب و همچنین بازرسی و تست عملکرد صحیح سیستم ایمنی ضد برخورد قلاب با بوم. بایستی به دقت توسط بازرس انجام شود.  این سیستم برای جلوگیری از صدمه به سیستم بالابری جرثقیل تعبیه شده است.
5. تست بارجرثقیل: تست بار برای اطمینان از اینکه وینچ و سیم بکسل می‌توانند بار نامی جرثقیل را 

تحمل کرده و گسیخته نشوند، انجام می پذیرد.

1. حرکت و سکون جرثقیل زیر بار: هنگام بازرسی جرثقیل و انجام تست بار، جرثقیل بایستی به مدت 10 دقیقه با ارتفاع 30 سانتی متر یا نیم متر از زمین در حالت سکون تحت بار قرار گیرد. سپس حدود یک متر به سمت جلو و عقب حرکت نماید. در همه این مراحل جرثقیل بایستی بار را به صورت ایمن نگهداشته و بتواند بدون مشکل به جلو و عقب حرکت نماید. عدم توانایی دستگاه در این تست و هر نوع عدم تطابق با استاندارد در هریک از مراحل بازرسی الزاما به عدم تایید جرثقیل منجر خواهد شد.

بازرسی جرثقیل در چه مراحلی انجام می‌شود؟

شرکت های معتبر بازرسی ، جرثقیل‌ها را در 3 مرحله بازرسی می کنند ، که این مراحل عبارتند از :

1.بازرسی حین ساخت جرثقیل : در این مرحله موارد زیر توسط بازرس مورد بررسی قرار می گیرد.

• قرار داد مابین شرکت سازنده و کارفرما (خریدار)
• اطلاعات تکمیلی مورد نیاز جهت انجام بازرسی
• مطالعه و مرور بر طراحی جرثقیل و نقشه های اجرایی که به تایید کارفرما رسیده باشد
• بازرسی مواد اولیه که خود به دو دسته تقسیم می گردد : اقلام خارجی مانند: تجهیزات برقی، گیربکس ها، الکتروموتورها، درام ها و اقلام مشابه و اقلام خرید داخلی : شامل ورق های آهنی، تیرآهن، پیچ و مهره، الکترودهای جوشکاری و رنگ

در موارد فوق بازرس ملزم به مطابقت آنالیز مواد، لیبل ها ، پلاک ها و مشخصات فنی این اقلام با مدارک و اسناد موجود و معتبر می باشدو درصورت مشاهده مغایرت می بایست کارفرما را مطلع نماید.

2.بازرسی حین نصب جرثقیل : در این مرحله بازرس‌ها باید موارد زیر را در کارخانه بررسی کنند :

1. بازرسی ظاهری
2. بررسی سیستم برقی
3. بررسی سیستم Earth و حفاظت و صاعقه (Lightning protection)
4. تست های عملکردی (Functional Tests)
5. تست های اضافه بار (Overload Tests)
6. بازرسی سازه جرثقیل و اتصالات آنها ازجمله پیچ‌ها و جوش‌‌ها
7. بررسی فوندانسیون و سازه پایداری دستگاه
8. تست خیز (Deflection Test)
9. تست های عملکردی (Performance Test)
10. مارکینگ (Marking)
11. اطلاعات فنی (Technical Information)
12. گواهینامه های تست

3.بازرسی دوره‌ای یا ادواری جرثقیل : در بازرسی ادواری، کارکرد جرثقیل و کلیه قطعات و تجهیزات مورد بازرسی قرار می گیرند. در صورت مشاهده مغایرت با استاندارد، بازرس موظف است از ادامه فعالیت جرثقیل جلوگیری نماید.

بر اساس استاندارد، بازرسی جرثقیل‌ها به صورت دوره های 3 ماهه، 6 ماهه و یکساله بر اساس نوع دستگاه و شرایط کاری آن متغیر است. در صورتی که جرثقیل مورد تائید باشد گواهینامه صادر می گردد. در مواردی که ایراد و اشکال جرثقیل بیش از حد بوده و کاربری جرثقیل باعث بروز حادثه و ایجاد خسارت‌های مالی و جانی گردد، بازرس مربوطه می بایست سریعا اقدام به جلوگیری از کاربری جرثقیل نموده و کاربری و بازرسی مجدد منوط به رفع ایرادات خواهد گردید.

بازرسی جرثقیل طبق چه استانداردی انجام می‌شود؟

در ایران، استاندارد مرجع بازرسی جرثقیل‌ها  ASME B.30 است.

سخن پایانی :

مدیران و کارفرمایان در صنایع مختلف که نیاز به خرید و استفاده از جرثقیل دارند، بهتر است طبق قوانین و مقررات سازمان ملی استاندارد و برای جلوگیری از حوادث و خسارت‌های زیانبار حتما پرسنل خود را موظف کنند که در فواصل زمانی مشخص ، از شرکت های معتبر بازرسی درخواست بازرسی کنند. همچنین بهتر است اپراتورها دانش و تجربه کافی در زمان کار با جرثقیل داشته باشند.

شرکت بازرسی آستا با بیش از 10 سال سابقه فعالیت در زمینه بازرسی انواع جرثقیل ( سقفی ، موبایل ، تاورکرین ، مونوریل و....) و داشتن بازرسان مجرب وکاربلد ، امکان همکاری با همه شرکت‌ها در سراسر ایران عزیزمان را دارد.کافی است به سایت آستا بروید و درخواست بازرسی جرثقیل را ثبت کنید. همچنین شرکت بازرسی آستا در زمینه آموزش دوره های بازرسی و ایمنی جرثقیل سال هاست فعالیت دارد . به علاوه بازرسان ما می‌توانند در زمینه خرید جرثقیل مناسب و کارشناسی حوادث جرثقیل به شما مشاوره دهند.