یک اقتصاددان در گفتوگو با ایلنا:
نرخ دلار امسال بین ۱۳ تا ۱۵ هزار تومان خواهد بود/ نیمی از ارز تخصیصی ۴۲۰۰ تومانی تاراج شد/ عدم حذف بازار پشت پرده علیرغم تشکیل بازار متشکل ارزی
شقاقی اظهار داشت: واردات کالاهای غیراساسی، عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات و عدم اصلاحات ساختاری را در شکلدهی شرایط کنونی موثر دانست.
وحید شقاقی شهری در گفتوگو با ایلنا در مورد نوسانات بازار ارز و افزایش نرخها گفت: براساس برآوردها، نرخ ارز در سال ۹۸ بین کانال ۱۳ هزار تومان و ۱۵ هزار تومان در نوسان خواهد بود یعنی بین این دو کانال حالت رفت و برگشتی خواهد داشت. آنچه موجب شده شاهد نوسانات بازار و بالا رفتن نرخ ارز و طلا باشیم، عدم اجرای اصلاحاتی است که میتوانست مانع افزایش تدریجی نرخ باشد. هرچند بانک مرکزی و دکتر همتی در این مدت تقریباً تمام اقدامات تحت نظر خود را انجام دادهاند اما به نظر میرسد سایر تیم اقتصادی دولت عملکرد منفعلانه دارد.
وی ادامه داد: باید توجه داشت که از تقریباً ۴۲ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی تنها ۱۰ میلیارد دلار آن برگشته است بنابراین با وجود تراز تجاری مثبت، تراز ارزی کشور با کسری مواجه است که مسئله و دغدغه مهمی است. در ضمن صادرات نفت نیز با کاهش شدید روبهرو شده و تقریبا به ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است. از همین روی بازار ارز نیازمند مدیریت و اقدامات مناسب است که یکی از آنها ساماندهی واردات است.
وی تصریح کرد: متاسفانه ورود هر کالای لوکس و غیرضروری به کشور به معنی خروج ارز از کشور است و در شرایط ارزی موجود برای کشور خطرناک خواهد بود، البته عزم جدی برای مقابله با آن نیز مشاهده نمیشود که این ربطی به بانک مرکزی ندارد. در واقع وقتی تیم اقتصادی دولت، آقای همتی را تنها میگذارد، بانک مرکزی نیز با وجود تمام تلاش خود نمیتواند بازار را مدیریت کند.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اهمیت بازگشت ارز حاصل از صادرات گفت: صادرکنندگان غیرنفتی که بالای ۷۰ درصد آن خصولتیها هستند ارز حاصل از صادرات خود را به بازار تزریق نمیکنند و این کار را دشوار میکند و بتدریج نرخ را وارد کانالهای بالا میکند، بنابراین این شرایط مدیریت را دشوار و بانک مرکزی را مجبور به استفاده از ذخایر خود میکند، پس سامان بخشیدن به این بخش نیز بسیار مهم است.
شقاقی عامل دیگر نوسانات بازار را عدم اصلاحات ساختاری دانست و افزود: هر اندازه از اصلاحات ساختاری دور شویم وضعیت همین خواهد بود. در سال گذشته تقریباً ۱۳ میلیارد با نرخ ۴۲۰۰ تومانی به واردکنندگان داده شد که تقریبا نیمی از آن تاراج شد. البته نباید از بالا بودن انتظارات آحاد جامعه غافل شد که باعث میشود تا مداخله دولت زیاد کارساز نباشد. در مجموع میتوان واردات کالاهای غیراساسی، عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات و عدم اصلاحات ساختاری را در شکلدهی به شرایط کنونی موثر دانست.
استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی با اشاره به بازار متشکل ارزی گفت: عملکرد این بازار شبیه بازار بورس است که کشف قیمت در آن صورت خواهد گرفت و دیگر اجازه نمیدهد نرخ ارز از بازار سلیمانیه و دبی به کشور تحمیل شود و این به شفافیت منتهی میشود. همچنین این بازار تا حدودی میتواند بازار کوچه پس کوچه را کاهش دهد البته به دلیل آنکه کشور بین ۱۲ تا ۱۵ میلیارد دلار قاچاق دارد، دلار مورد نیاز آن از بازار آزاد و پنهان تهیه میشود.
وی افزود: بنابراین با وجود بازار متشکل ارزی باز هم شاهد بازار پشت پرده خواهیم بود چون قاچاقچیان ارز خود را طبیعتاً از آن تامین خواهند کرد.البته عمده خریدوفروش خرد از طریق این بازار صورت خواهد گرفت و صرافیها به آن وصل میشوند، همچنین بانک مرکزی میتواند مدیریت سایهای را اعمال کند.