نرخ ورود نمک به گتوند کاهش یافته است / ضرورت چاره‌اندیشی برای رفع مشکلات انباشت نمک در پشت سد
همایش "سد گتوند" به‌منظور بررسی مسائل و ابهام‌های مطرح شده درباره این سد و راهکارهای آن با حضور غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان، نمایندگان این استان در مجلس شورای اسلامی و شماری از کارشناسان دانشگاهی صنعت آب برگزار شد.
به‌گزارش ایلنا از وزارت نیرو، این همایش عصر روز (دوشنبه) به ابتکار معاونت آب و آبفای وزارت نیرو در پژوهشگاه نیرو برگزار شده و طی 4 ساعت، جنبه‌های مختلف مطرح درباره این سد همچون ابهامات در مطالعات جانمایی و اجرا، مدیریت مخزن سد، عوامل موثر بر شوری کارون پس از گتوند و راهکارهای علاج‌بخشی طرح گتوند توسط کارشناسان مورد بحث و بررسی کارشناسی قرار گرفت.
راهکار وزارت نیرو برای کنترل کیفیت آب در پایین‌دست
"عباس سروش"، معاون آب و آبفای وزارت نیرو با اشاره به نظرات متفاوت مطرح در سطح جامعه، مسئولان و متخصصان در ارتباط با کیفیت آب مخزن سد گتوند و اثر آن روی رودخانه کارون گفت: بر همین اساس وزارت نیرو این نشست را با هدف بررسی کارشناسی موضوع با حضور تمامی ذی‌مدخلان و مسئولان برگزار کرد.
وی با اشاره به حضور 80 نفر از نمایندگان مجلس، کارشناسان، اساتید دانشگاه، مشاوران، کارفرما، نمایندگان موسسه آب دانشگاه تهران افزود: کارشناسان حاضر، نظرات خود را در ارتباط با تاریخچه طراحی و اجرای سد گتوند، آبگیری و عملکرد کیفی مخزن در مدت هفت سال پس از آبگیری و برنامه‌هایی که می‌توان اجرا کرد تا آب کیفی مطلوب در پایین دست داشته باشیم، مطرح کردند.
معاون آب و آبفای وزارت نیرو تصریح کرد: مجموع نظرات کارشناسی بر این نکته تاکید دارند که خروجی آب از سد به گونه‌ای انجام گیرد تا کیفیت آب در پایین دست سد و رودخانه کارون از حد مجاز پایین‌تر نرفته و انباشت نمک در لایه‌های پایینی سد نیز کنترل شود.
وی برگزاری این نشست‌ها را در رسیدن به راهکارهای مشترک و علمی برای حل موضوع موثر دانست و بر ادامه این نشست‌ها تاکید کرد.
سروش خاطرنشان کرد: تمرکز همایش امروز بر عملکرد دوره بهره برداری و برنامه های آتی سد گتوند است و برنامه های مشابه دیگری برای موضوع رودخانه کارون و مسایل مرتبط با آن در نظر گرفته شده است.
نرخ ورود نمک به مخزن سد کاهش یافته و تثبیت شده است
همچنین "سید پیمان بدیعی"، رئیس مؤسسه آب دانشگاه تهران، در تشریح نتایج مطالعات و بررسی های انجام شده این موسسه گفت: تبیین راه‌کارها با مشارکت ذی‌نفعان و بر اساس معیارها و ملاک‌هایی انجام گرفت که توسط ذی‌نفعان و مشارکت متخصصان و معتمدین آنها تعیین شده بود. بنابراین، برای حل مسئله راهکارهای متنوعی مطرح و این راه‌کارها پس از تبیین مشخصات، ابتدا غربالگری و سپس اولویت‌بندی شدند و نهایتاً دو راهکار برتر شامل مدیریت مخزن و اجرای خط انتقال به نزدیک سد انتخاب شده تا در مراحل بعدی مطالعات تکمیلی آنها انجام شود.
بدیعی اظهار داشت: در همه راه‌کارها، دو هدف کاهش میزان نمک انباشته شده در مخزن سد و تحویل آب بهتر به پایین دست در فرصت کوتاه موجود، دنبال می‌شد. در همین راستا نرخ ورود نمک به مخزن سد و تغییرات آن در آینده مدل‌سازی و پیش‌بینی شد که در ادامه روند کاهش ورود نمک به مخزن سد، به‌زودی این میزان تثبیت خواهد شد و اندازه‌گیری‌های انجام شده از زمان پایان مطالعات تا کنون درستی این پیش‌بینی را تأیید کرده است.
رئیس مؤسسه آب دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه مطابق پیش‌بینی‌های به‌عمل آمده، از سال 93 تاکنون نرخ ورود نمک به مخزن سد کاهش یافته و تثبیت شده است، خاطرنشان کرد: نمک انباشته شده داخل مخزن سد جای نگرانی خاصی ندارد و بدین ترتیب آبی با کیفیت نسبتاً مناسب در سه سال اخیر تحویل پایین دست شده است.
در ادامه معاون فنی و پژوهش شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران با اشاره به اینکه این شرکت بر مدیریت مخزن و کنترل خروجی آب به سمت پایین‌دست رودخانه تاکید دارد، گفت: بر این اساس 6 خروجی مختلف برای این سد تعبیه شده و در سال‌های اخیر رهاسازی آب فقط از رقوم بالای سد که تجمع آب شیرین در این سطح اتفاق می‌افتد انجام شده است.
عیسی بزرگزاده ادامه داد: متوسط هدایت الکتریکی آب خروجی از سد گتوند 1158میکروموس بر سانتیمتر (متناظر با کیفیت آب در سال های نرمال 1102) و حدود 200 واحد میکروماوس بر سانتی متر بهتر از کیفیت آب در سال‌های خشکسالی بوده است.
وی تصریح کرد: بر همین مبنا EC آب خروجی از سد نیز تحت کنترل بوده و به ثبات رسیده است؛ کیفیت آب خروجی از نیروگاه نیز همواره مناسب بوده و هیچگاه تحت تاثیر ورود نمک و یا سیلاب قرار نگرفته است.
همچنین "ناصر کامجو" مدیر امور سد و نیروگاه شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس برنامه های موجود برای رهاسازی آب با کیفیت به رودخانه کارون و کنترل تجمع و انباشت نمک در مخزن سد را برای اعضای حاضر در نشست ارائه و تاکید کرد: با توجه به شرایط مشاهده شده درخصوص کنترل کیفیت آب، هم در پایین دست و هم در مخزن اطمینان کافی وجود دارد.
ضرورت چاره‌اندیشی برای رفع مشکلات انباشت نمک در پشت سد
"غلامرضا شریعتی" استاندار خوزستان نیز گفت: در این همایش اطلاعات خوبی ارائه شد، هر چند که پیش از این نسبت به آنها آگاهی داشتیم.
وی برگزاری اینگونه نشست‌ها را بسیار حائز اهمیت دانست و افزود: باید سعی کنیم با اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی، ابهامات و مسائل عامیانه موجود را برطرف کنیم.
استاندار خوزستان بر مدیریت و چاره‌اندیشی برای رفع مشکلات انباشت نمک در پشت سد گتوند تاکید کرد.
همچنین "سهراب گیلانی" نماینده مردم شوشتر و گتوند در مجلس شورای اسلامی، از اینکه موضوع سد گتوند به یکی از دغدغه‌های وزارت نیرو تبدیل شده ابراز خرسندی کرد و گفت: این اطلاعات برای من تازگی نداشت، اما امیدواریم برگزاری اینگونه نشست‌ها منتج به نتیجه شود.
"همایون یوسفی" نماینده مردم اهواز، کارون، باوی و حمیدیه در مجلس شورای اسلامی نیز اعتقاد داشت که برگزاری این جلسات مفید است، اما باید منجر به خروجی مهمی برای حل این مشکل شود.
وی با اشاره به اینکه باید اطلاعات ارائه شده منطبق بر واقعیات بیرونی و محیطی خوزستان باشد، افزود: این مشکل مشترک بین مجلس و دولت است و ما گرد هم آمده‌ایم تا این مشکل را که اکنون در خوزستان به معضل اجتماعی تبدیل شده حل کنیم.
در ادامه، "علی ساری" نماینده مردم اهواز، باوی و حمیدیه در مجلس، با تاکید بر اینکه هدف ما از طرح مسائل، زیر سئوال بردن اقدامات وزارت نیرو نیست، اظهار کرد: طرح این موضوعات به‌منظور پیشگیری از دچار شدن با چالشی همچون سد گتوند در آینده و چاره‌اندیشی و اتخاذ تدابیر بلندمدت برای این مسئله است.
وی تلفیق ارائه نظرات دانشگاهی و علمی با نظرات کارشناسی وزارت نیرو در این نشست را مثبت ارزیابی کرد و افزود: امیدواریم در آینده قبل از اجرای پروژه‌های بزرگ، چنین پنل‌ها و نشست‌هایی برگزار و سپس برای اجرا تصمیم‌گیری شود.
"قاسم ساعدی" نماینده مردم دشت آزادگان و هویزه در مجلس شورای اسلامی و رئیس مجمع نمایندگان استان خوزستان نیز، اهتمام وزارت نیرو در آسیب‌شناسی و کنترل آثار مخرب سد گتوند را تحسین کرد و گفت: عدم دعوت گسترده از نخبگان، دانشگاهیان و صاحب‌نظران استان خوزستان و تناقض بین گزارش گروه مطالعاتی دانشگاه تهران و مدیر طرح سد و نیروگاه گتوند در خصوص مفید و ضروری بودن این سد از جمله انتقادها به این نشست است.
وی با اشاره به بالا رفتن سطح آگاهی‌های مردم در مقایسه با دهه‌های گذشته و اهمیت توجه به افکارعمومی در قرن بیست و یکم اضافه کرد: بر اساس منطق عقلانی حاکم بر جامعه، یک‌سری اشتباهات مهندسی در مطالعات اولیه صورت گرفته و اکنون می‌بایست واقعیت‌ها را بپذیریم و با تشکیل کارگروه‌های علمی، تحقیق، بررسی و شناخت برای خروج از این چالش برنامه‌ریزی کنیم.
