استاد دانشگاه استرالیایی در گفت‌وگو با ایلنا:
سیاست‌های دولت و بانک مرکزی دیر یا زود شکست خواهند خورد/ یارانه نقدی 200 هزار تومان شود/ بزودی وارد چرخه شوم تورمی می‌شویم
سعدوندی اظهار داشت: بنابراین سیاست‌های دولت و بانک مرکزی مشخصا سیاست‌هایی کارا و موثر در سطح اقتصاد کلان نیستند و به ضرس قاطع می‌گویم این سیاست‌ها دیر یا زود با شکست روبرو خواهند شد.
علی سعدوندی در گفت‌وگو با ایلنا در مورد تاثیر حجم معاملات بازار آزاد که بنابر اعلام دکتر همتی، 3 درصد است، گفت: در اینکه بازار آزاد نسبت به بازارهای اولیه و ثانویه بازار کوچکی است شکی نیست، اما اینکه این بازار به رسمیت شناخته نمی‌شود اشتباه بزرگ سیاست‌گذار است. به دلیل اینکه مردم، سیگنال انتظارات تورمی را از بازار آزاد دریافت می‌کنند، به عبارت دیگر، نرخ بازار آزاد به عنوان لنگر اسمی برای انتظارات تورمی است.
وی ادامه داد: بنابراین بازار آزاد مشاهده پذیری بالایی دارد و مردم تحت تاثیر آن بوده و انتظارات خود را نسبت به آن شکل می‌دهند. بنابراین تاثیر آن 3 درصد در شکل‌گیری انتظارات تورمی بیشتر از 97 درصد بازارهای اولیه و ثانویه است.
ارز تک نرخی شود/ یارانه 200 هزار تومان شود
این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر تک نرخی شدن ارز گفت: توصیه اکید بنده حرکت دولت به سمت ارز تک نرخی است تا بدین ترتیب نرخ بازار آزاد کاهش و نرخ بازارهای اولیه و ثانویه افزایش یابد و بازار متشکل ارزی نوین به تعادل برسد. در این صورت، از سویی با رفع رانت عظیم ارزی، درآمد دولت افزایش می‌یابد و از سویی قیمت کالاهای اساسی افزایش می‌یابد که در راستای اقتصاد مقاومتی است، چون انگیزه تولید کالاهای اساسی را افزایش می‌دهد اما می‌بایست کسری بودجه خانوار جبران شود.
وی افزود: برای جبران کسری بودجه خانوارها می‌توانیم یارانه نقدی را دوباره فعال کرده و آن را حداقل تا 200 هزار تومان افزایش دهیم.
فروشنده قیمت‌های آتی را اعمال می‌کند/ وارد چرخه شوم تورمی خواهیم شد
این استاد دانشگاه در مورد افزایش غیرمتناسب قیمت برخی کالاها گفت: وقتی انتظارات تورمی افزایش می‌یابد فروشندگان این افزایش را در قیمت‌های خود منعکس می‌کنند. فروشنده اگر قیمت‌ها را افزایش ندهد منابع کافی برای جایگزین کردن کالای فروخته شده نخواهد داشت، یعنی فروشنده با در نظر گرفتن قیمت آتی، قیمت جاری را افزایش می‌دهد و متاسفانه به همین صورت وارد چرخه شوم تورمی خواهیم شد، افزایش قیمت تشدید و تقاضا کاهش می یابد که علاوه بر تورم یکی از نتایج وضعیت فعلی رکود خواهد بود.
وی افزود: بنابراین سیاست‌های دولت و بانک مرکزی مشخصا سیاست‌هایی کارا و موثر در سطح اقتصاد کلان نیستند و به ضرس قاطع می‌گویم این سیاست‌ها دیر یا زود با شکست روبرو خواهند شد.
سعدوندی در مورد راهکارهای پیشنهادی برای بازار ارز گفت: پیشنهاد بنده در سه مرحله است که متاسفانه سیاست‌های کنونی بانک مرکزی در تعارض با آنهاست. مرحله اول تک نرخی کردن است، اگر عواقبی هم داشته باشد میتوان از طریق افزایش یارانه نقدی جبران کرد.
بورس موجب شفافیت می‌شود
وی اضافه کرد: در مرحله دوم مبادلات کلان نقدی به بازار بورس منتقل می‌شود که مزیت آن شفافیت خریدار و فروشنده است و سیاست گذار اطلاعات بهتری از بازار دریافت خواهد کرد. در شرایط کنونی دولت اطلاعاتی در مورد خریداران و فروشندگان بازار سیاه ندارد و نمی‌داند این افراد چه کسانی هستند، با انتقال معاملات بزرگ اسکناس به بورس علاوه بر اخذ نرخ مرجع ارز، مبادلات شفاف خواهد شد که کمک بزرگی به سیاست‌گذار است.
این اقتصاددان تصریح کرد: در ضمن باید توجه کرد که ارز یک کالای همگن نیست و زمان، نحوه تسویه و مکان تحویل ارز متفاوت است. مثلا ارز سلیمانیه با ارز هرات یکسان نخواهد بود، اما بازار ارز برای تعیین کارای هر یک از این کالاهای ناهمگن، نیاز به یک نرخ مرجع واحد دارد.
سیاست‌های فعلی انفجار انتظارات تورمی در پی دارد
سعدوندی با اشاره به مرحله سوم راهکار پیشنهادی خود، گفت: در مرحله سوم تقاضای سوداگرایانه ارز به بازار آتی منتقل می‌شود که در این صورت میتوان معاملات آتی را به صورت تسویه ریالی انجام داد و تقاضای سوداگری را از بازار فیزیکی حذف کرد که با این اقدام، پیش بینی بنده این است که باوجود تحریم‌ها نرخ ارز از 10 یا 12 هزار تومان تجاوز نخواهد کرد.
وی متذکر شد: با سیاست‌های فعلی اکثر منابع ارزی در اختیار بازارهای اولیه و ثانویه قرار داشته و بانک مرکزی سیاست تبعیض قیمتی را درپیش گرفته است. در این حالت قیمت بازار آزاد که بانک مرکزی به آن دسترسی ندارد بسیار بالاتر خواهد رفت. این سیاستی مخرب است و به انفجار انتظارات تورمی خواهد انجامید. جای تاسف است که بانک مرکزی آن را دنبال می‌کند.
سیاست فعلی یک سیاست چرخه‌ای است
این استاد دانشگاه در واکنش به سیاست تثبیت نرخ ارز گفت: برای کشوری که بدهی‌های کلان ارزی ندارد، بحران ارزی معنا و مفهومی ندارد و این مشکلات ارزی مربوط به معضل نقدینگی است. بهترین سیاست ارزی با توجه به مختصات کشور ما شناورسازی ارز است نه تثبیت نرخ ارز، بارها مشاهده کرد‌ه‌‌ایم که بانک مرکزی در مواقع بحران نتوانسته از سیاست تثبیت دفاع کند. در واقع سیاست فعلی بانک مرکزی (تثبیت) یک سیاست چرخه‌ای است یعنی در مواقع ثبات اقتصادی تثبیت نرخ ارز موفق عمل خواهد کرد اما در زمان بحران، این سیاست نه تنها کمکی نمی‌کند بلکه بحران را نیز تشدید خواهد کرد.
این اقتصاددان افزود: بنابراین توصیه بلندمدت بنده شناورسازی نرخ ارز است هر چند که در کوتاه مدت کنترل بازار آزاد ارز از طریق تک نرخی کردن، تزریق منابع به کل بازار و جلوگیری از انتظارات تورمی ضروری خواهد بود.
